Storczyk Epidendrum (Epidendrum) to liczny rodzaj roślin należący do rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Naturalnie występują głównie w Ameryce Środkowej i Południowej, gdzie można je spotkać w różnych ekosystemach – od tropikalnych lasów deszczowych po górskie regiony o chłodniejszym klimacie. Obecnie różne gatunki i odmiany Epidendrum są często uprawiane jako rośliny doniczkowe.
Wygląd storczyków Epidendrum. Czym się odróżniają od innych?
Storczyki Epidendrum charakteryzują się wyjątkową różnorodnością pomiędzy gatunkami pod względem wielkości, pokroju i budowy kwiatów, co wyróżnia je na tle innych storczykowatych. Pędy niektórych gatunków mogą osiągać nawet do 2 metrów długości, co czyni je jednymi z większych storczyków uprawianych w domach i szklarniach. W przeciwieństwie do wielu popularnych gatunków storczyków doniczkowych, Epidendrum rośnie w bardziej strzelisty i smukły sposób. Ich łodygi mogą być cienkie i proste lub rozgałęzione (u niektórych gatunków przypominają trzcinę!).
Liście Epidendrum są grube, skórzaste i błyszczące, co pozwala im gromadzić wodę i przetrwać okresy suszy. Wyrastają naprzemianlegle wzdłuż pędu, a ich kształt jest zwykle lancetowaty.
Najbardziej charakterystycznym elementem Epidendrum są ich kwiaty. Występują w szerokiej gamie barw – od czerwieni, przez żółć i pomarańcz, aż po fiolet i biel. Są zwykle małe lub średniej wielkości, najczęściej zebrane w zwarte kwiatostany na szczycie długich pędów. Wiele odmian charakteryzuje się trójklapowymi płatkami. Epidendrum wyróżnia się także wyjątkową zdolnością do wielokrotnego kwitnienia w ciągu roku – najczęściej wiosną i latem.
Po zakończeniu kwitnienia roślina przechodzi w krótki okres spoczynku, podczas którego należy ograniczyć podlewanie.
Epidendrum radicans – najpopularniejszy doniczkowy storczyk Epidendrum
Najczęściej spotykanym storczykiem Epidendrum w Polsce jest Epidendrum radicans. Jest to gatunek znany z intensywnie barwnych, zwykle czerwonych lub pomarańczowych kwiatów, które tworzą zwarte kwiatostany. W przeciwieństwie do wielu innych storczyków z rodzaju, nie wymaga okresu spoczynku, co sprawia, że może kwitnąć niemal przez cały rok.
Wymagania uprawowe. Co lubią storczyki Epidendrum?
Storczyki Epidendrum są stosunkowo łatwe w uprawie. Preferują jasne stanowiska, choć należy unikać bezpośredniego nasłonecznienia. Optymalna temperatura wzrostu to 24-27°C w ciągu dnia. Zimą nie powinna spadać poniżej 10°C, ponieważ roślina nie toleruje chłodu.
Podłoże dla Epidendrum powinno być dobrze przepuszczalne – można je uprawiać w specjalnej ziemi do dtorczyków, składającym się głównie z kory, czasem z domieszką perlitu lub gruboziarnistego piasku.
Epidendrum rozmnaża się stosunkowo łatwo poprzez tzw. keiki – małe rośliny pojawiające się na pędach głównych. Gdy osiągną odpowiedni rozmiar i wytworzą własne korzenie, można je oddzielić i posadzić w nowym podłożu.
Pielęgnacja Epidendrum. Jak dbać o storczyka?
Tak samo jak u większości orchideii doniczkowych, podlewanie storczyka Epidendrum powinno być regularne, ale niezbyt obfite. W okresie wzrostu roślinę należy podlewać ją raz w tygodniu, pozwalając, aby podłoże lekko przeschło między podlewaniami. Zimą podlewanie można ograniczyć do raz na dwa-trzy tygodnie. Najlepiej używać miękkiej, odstanej lub deszczowej wody.
Storczyki te wymagają także wysokiej wilgotności powietrza, najlepiej na poziomie 70-85% latem i około 70% zimą. W warunkach domowych można zwiększyć wilgotność poprzez regularne zraszanie liści lub ustawienie rośliny na podstawce z wilgotnymi kamieniami.
Nawożenie Epidendrum należy przeprowadzać co 2-3 tygodnie przy użyciu nawozów dedykowanych storczykom. Ważne jest stosowanie nawozu o niskim stężeniu, aby nie doprowadzić do zasolenia podłoża, które mogłoby zaszkodzić korzeniom.
Epidendrum nie wymaga przycinania, jednak warto usuwać przekwitłe kwiatostany i suche liście, aby zachować zdrowy wygląd rośliny i pobudzić ją do ponownego kwitnienia.
Uwaga na choroby i szkodniki
Storczyki Epidendrum są dość odporne na choroby, jednak mogą być atakowane przez szkodniki, takie jak przędziorki, wciornastki, a jeśli są wystawiane latem na zewnątrz, czasem też mszyce.
Nadmierne podlewanie może prowadzić do gnicia korzeni i rozwoju chorób grzybowych, takich jak fytoftoroza. Objawia się to żółknięciem liści i więdnięciem rośliny.
Zastosowanie storczyka Epidendrum. Jak aranżować?
Epidendrum to roślina idealna do uprawy na parapecie lub w oranżeriach. Ze względu na wysokie wymagania wilgotnościowe dobrze sprawdza się w terrariach. Nie przeszkadza im towarzystwo, dlatego mogą stanowić element wnętrz w stylu urban jungle.
Storczyki Epidendrum to doskonały wybór dla osób, które szukają rośliny efektownej, a jednocześnie stosunkowo łatwej w uprawie. Ich długie, smukłe pędy i barwne kwiaty sprawiają, że są cenione zarówno przez kolekcjonerów storczyków, jak i miłośników egzotycznych roślin doniczkowych.
Gatunki Epidendrum warte poznania
- Epidendrum radicans (zdj. 1) – Jak już wspomniano wyżej, to najpopularniejszy storczyk doniczkowy z tego rodzaju, wyróżniający się intensywnie pomarańczowo-czerwonymi kwiatami, które tworzą gęste, okazałe kwiatostany na szczytach długich, smukłych pędów. Kwiaty mają charakterystyczną, szeroko rozłożoną warżkę i subtelne żółte akcenty w centrum. Liście są skórzaste, lancetowate i ciemnozielone, a pędy w dogodnych warunkach (w naturze) mogą osiągać nawet ponad metr długości.
- Epidendrum ibaguense (zdj. 2) – Podobny do Epidendrum radicans, ale jego kwiaty mają bardziej różnorodną paletę barw – od czerwieni, przez pomarańcz i róż, aż po odcienie fioletu. Kwiaty są drobniejsze, ale liczniejsze i układają się w gęste baldachogrona. Ich struktura jest delikatniejsza. Liście są węższe i bardziej wydłużone niż u E. radicans, a pędy sztywne i wyprostowane. Gatunek ten świetnie sprawdza się w uprawie doniczkowej, choć w naturze rośnie zarówno jako epifit, jak i roślina naziemna.
- Epidendrum ciliare (zdj. 3) – Ten gatunek wyróżnia się długimi, smukłymi pędami i wyjątkowo delikatnymi kwiatami o nietypowej budowie. Kwiaty są drobne, ale liczne, zebrane w gęste, kuliste kwiatostany. Ich płatki są wąskie, lekko skręcone, a warżka zazwyczaj z frędzlowatym brzegiem. Dominujące barwy to odcienie różu, purpury i lawendy, często z kontrastującym białym środkiem. Liście są cienkie, podłużne i ostro zakończone.
Zdjęcia: Khairil, Bolchy _arts/Wirestock Creators, Ollga P / AdobeStock