Cebulica dwulistna (Scilla bifolia) to gatunek cebulowej byliny z rodziny szparagowatych (Asparagaceae). W naturze występuje w Azji i Europie, w tym także w Polsce, głównie w rejonach górzystych (zasiedla zarośla, obrzeża lasów, leśne polany, łąki). W naszym kraju na stanowiskach naturalnych jest jednak rośliną rzadką, dlatego została objęta częściową ochroną gatunkową.
Cebulica dwulistna dorasta do ok. 10-25 cm wys. i z podziemnej cebuli rozwija wiosną dwa skórzaste, sztywne, wąskolancetowate, długie, naprzeciwległe liście, które u nasady obejmują pęd kwiatowy.
Cebulica to jeden z najwcześniejszych kwiatów wiosennych, zakwitający już w marcu (III-IV). Roślina tworzy nieduże, sześciopłatkowe, pojedyncze kwiaty z gwieździście rozłożonymi na boki, wąskimi, lancetowatymi płatkami, wypukłym środkiem i wystającymi pręcikami oraz dużymi, fioletowymi pylnikami. Są zebrane po kilka lub kilkanaście na szczycie wzniesionej, sztywnej, brązowonabiegłej, nagiej łodyżki tworzą groniasty kwiatostan. Po przekwitnieniu roślina przechodzi w stan letniego spoczynku i znika z rabat.
Roślina wytwarza pękate torebki nasienne, zawierające liczne nasiona, roznoszone po okolicy przez mrówki.
Wymagania i uprawa
Cebulica najlepiej rośnie w półcieniu na wilgotnych, próchniczych, żyznych, przepuszczalnych glebach z dodatkiem wapnia. Roślina nie lubi suszy, dlatego nie należy sadzić jej na glebach łatwo wysychających. Podłoże nie może być też jednak nadmiernie mokre, szczególnie w okresie spoczynku roślin. Cebulica jest natomiast dostatecznie mrozoodporna i zwykle nie wymaga zimowego okrycia. Nie musi być też co roku wykopywana, gdyż na jednym stanowisku może pozostać przez wiele lat.
Cebulicę najłatwiej rozmnożyć przez cebulki przybyszowe lub wysiew nasion (siewki zakwitają po 2-3 latach). Na dobrych stanowiskach roślina daje też obfity samosiew, przez co może stać się ekspansywna.
Zastosowanie
Cebulica dwulistna w ogrodzie lub w parku najładniej prezentuje się w dużej grupie na trawniku lub w ażurowym cieniu pod drzewami i krzewami. Ponieważ dobrze się rozrasta i rozsiewa, po kilku latach może stworzyć piękny, błękitno-szafirowy kobierzec, zakrywający znaczną część trawnika (zwykle znika z powierzchni przed pierwszym w sezonie koszeniem trawnika).
Cebulica bardzo ładnie prezentuje się też na skalniakach i w ogrodach leśnych. Nadaje się także na obwódki ścieżek lub rabat. Może być też zestawiana z innymi roślinami cebulowymi, kwitnącymi o podobnej porze roku jak np. inne cebulice, psiząb kaukaski, śnieżyczka przebiśnieg, puszkinia cebulicowata, przylaszczka pospolita, pierwiosnki, narcyzy.
Wybrane odmiany
- 'Rosea' – kwiaty różowe
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: "Scilla bifolia" "Scilla bifolia różowa"/xulescu_g/CC BY-SA 2.0, Hans Braxmeier/Pixabay