Liriope szafirkowata (Liriope muscari) to niewielka bylina z rodziny szparagowatych (Asparagaceae). Jej ojczyzną są Chiny i Japonia, gdzie zasiedla głównie wilgotne tereny leśne. Bywa też uprawiana w wielu innych krajach świata jako roślina ozdobna.
Liriope szafirkowata dorasta do ok. 30-40 cm wys. i ma kępiasty, gęsty, fontannowy pokrój. Jej liście są ciemnozielone, wąskolancetowate, długie, zimozielone i wygięte łukowato na zewnątrz. Wyglądem roślina może przypominać trawę, choć nią nie jest i należy do innej rodziny botanicznej. Za sprawą swoich zimozielonych liści, liriope jest ozdobna przez cały rok, jednak najatrakcyjniej wygląda w okresie kwitnienia.
Kwiaty pojawiają się późnym latem i pozostają na roślinie aż do przymrozków. Pojedyncze kwiaty są malutkie, sześciopłatkowe, liliowo-fioletowe i niepozorne. Na sztywnej, nagiej, często brązowo podbarwianej, wzniesionej łodyżce wyrastają pojedynczo lub zebrane po kilka w małych pęczkach. Na pędzie są ich dziesiątki, dlatego razem tworzą smukły, gęsty, wzniesiony, kłosowaty, dość wysoki kwiatostan, przypominający z daleka kwiatostan szafirków (stąd nazwa gatunkowa). Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w kuliste, ciemne nasiona.
Z czasem rozrasta się za pomocą krótkich, podziemnych rozłogów, zakończonych bulwiastymi zgrubieniami w dość duże kępy.
Wymagania i uprawa
Liriope szafirkowata najlepiej rośnie na ciepłych, półcienistych stanowiskach i żyznych, próchniczych, lekko wilgotnych, przepuszczalnych glebach, o lekko kwaśnym odczynie pH, ale może dostosować się też do nieco gorszych warunków. Bylina dość dobrze radzi sobie w naszym klimacie, ale jej mrozoodporność nie jest imponująca (ok. -18/-20°C), dlatego w chłodniejszych rejonach kraju wymaga zimowego okrycia.
Zimozielone liście rośliny pod koniec zimy brązowieją, dlatego wiosną, zanim rozwiną się nowe, stare liście warto krótko przyciąć.
Liriope tworzy nasiona, ale uzyskanie z nich potomstwa nie jest łatwe. Dużo prostszym sposobem na rozmnażanie rośliny jest wczesnowiosenny podział dorosłych egzemplarzy.
Zastosowanie
Liriope szafirkowata nie jest rośliną popularną, ale zasługuje na większą uwagę, gdyż w ogrodzie może mieć wiele zastosowań. Doskonale nadaje się do zadarniania pustych przestrzeni w jasnym półcieniu, bo choć rośnie niezbyt szybko, skutecznie rozrasta się za pomocą podziemnych rozłogów.
Sprawdza się też w roli obwódki ścieżek, murków, ogrodowych schodów, niskich krzewów lub rabat, ale ładnie wygląda też w ogródkach żwirowych. Na rabatach można zestawiać ją z innymi niedużymi roślinami np. żurawkami, funkiami oraz niskimi trawami np. kostrzewą siną. Nadaje się też do uprawy w donicach.
Wybrane odmiany
- 'Big Blue' – długie, gęste, fioletowo-niebieskie kwiatostany
- 'Monroe White' – kwiatostany gęste, kwiaty białe, kuliste
- 'Variegata' – liście z kremowymi pasami, mniej mrozoodporna niż gatunek
- 'Royal Purple' – kwiatostany gęste, purpurowo-fioletowe, łodyżka bardzo ciemna
- 'Okina' – młode liście niemal całkiem białe lub kremowobiałe, później zielenieją
- 'Ingwersen' – kwiaty fioletowo-różowe, kuliste
- 'Gold Banded' – liście zielone z żółtą obwódką, mniej mrozoodporna niż gatunek
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: iVerde