Dzwonek gargański (Campanula garganica) to niewielka bylina z rodziny dzwonkowatych. Gatunek pochodzi z Południowej Europy (Włochy, Bałkany), gdzie porasta skalne polany. Jest uprawiany w wielu innych rejonach świata, jako roślina ozdobna.
Wygląd dzwonka gargańskiego
Dzwonek gargański dorasta do 10 cm i tworzy cienkie, kruche, owłosione, nierozgałęzione, częściowo pokładające się pędy, zebrane ponad ziemią w gęste, rozłożyste, poduszkowe kępy. Roślina posiada nieduże, sercowate lub nerkowate, osadzone na długich ogonkach, zielone, grubo ząbkowane na brzegach i lekko owłosione na blaszce liście odziomkowe oraz mniejsze, także owłosione i ząbkowane liście pędowe.
Dzwonek gargański kwitnie wiosną (V-VI), tworząc na szczytach pędów w kątach liści bardzo liczne, skierowane do góry, nieduże, dzwonkowate, liliowoniebieskie kwiaty z białym środkiem i rozkładającymi się na baki płatkami korony. Dzwonek często powtarza też kwitnienie w drugiej połowie lata. Po przekwitaniu kwiaty przekształcają się w owocostany (torebki), wypełnione licznymi, ciemnymi, drobnymi nasionami.
Dzwonek gargański nie tworzy rozłogów i nie jest ekspansywny.
Wymagania i uprawa dzwonka gargańskiego
W uprawie dzwonek gargański oczekuje słonecznego lub półcienistego stanowiska i przepuszczanej, lekkiej, umiarkowanie wilgotnej gleby, najlepiej o obojętnym lub lekko zasadowym odczynie pH. Nie lubi wody zalegającej w pobliżu korzeni (potrzebny jest dobry drenaż z piasku lub żwirku), ale nie będzie też rósł na suchych piaskach. Dzwonek gargański jest w pełni mrozoodporny, dlatego może być uprawiany na terenie całego kraju i nie wymaga zimowego okrycia.
Gatunek może być rozmnażany przez wysiew nasion, jednak odmiany poleca się rozmnażać wegetatywnie przez podział rozrośniętych egzemplarzy.
Pielęgnacja dzwonka gargańskiego
Dzwonek gargański wymaga umiarkowanego podlewania, aby ziemia była lekko wilgotna, ale nie przemoczona, z unikaniem nadmiaru wody, który może prowadzić do gnicia korzeni. W okresie wiosennym i kwitnienia zaleca się stosowanie nawozu wieloskładnikowego dla roślin kwitnących, z umiarem, aby nie uszkodzić delikatnych korzeni.
Regularne usuwanie przekwitłych kwiatów przedłuża okres kwitnienia, a przycinanie rośliny na koniec sezonu stymuluje wzrost nowych pędów.
Szkodniki i choroby dzwonka gargańskiego
Dzwonek gargański nie jest szczególnie podatny na ataki chorób i szkodników, jednak bardzo źle znosi mokre podłoże, na którym może zapadać na choroby grzybowe, prowadzące do jego gnicia i zamierania.
Zastosowanie dzwonka gargańskiego
Dzwonek gargański nie jest duży, ale tworzy ładne, okazałe, poduszkowe, kwitnące wiosną kępy, dlatego najlepiej prezentuje się na skalniakach, w towarzystwie kwitnących o podobnej porze roku bylin skalniakowych (np. zawciąg nadmorski, goździk pierzasty i siny, smagliczka skalna, żagwin ogrodowy, rogownica kutnerowata), w szczelinach między dużymi kamieniami lub na murkach, z których może kaskadami przewieszać się na zewnątrz. Pięknie będzie się także prezentował w grupach na rabacie żwirowej. Idealnie nadaje się również na obwódki rabat (efektownie wygląda posadzony min. jako obwódka wokół krzewów piwonii). Można go także uprawiać w pojemnikach na balkonach i trasach.
Wybrane odmiany dzwonka gargańskiego
- 'Dickson's Gold' – odmiana o złocistożółtych liściach
- 'Major' – odmiana o zielonych liściach i dużych, liliowo-fioletowych kwiatach
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: Ghislain118 / CC BY-SA 3.0 / Wikimedia Commons; RukiMedia, agatchen / AdobeStock