Wielosił błękitny (Polemonium caeruleum) to okazała bylina z rodziny wielosiłowatych (Polemoniaceae). Naturalnie występuje w Azji i Europie, w tym także w Polsce, gdzie jednak objęta jest ścisłą ochroną gatunkową. W naturze chętnie zasiedla wilgotne łąki, zarośla i leśne polany, ale w postaci odmian ozdobnych, bywa też uprawiana w ogrodach.
Roślina w porze kwitnienia może osiągać ok. 80-100 cm wys. Roślina tworzy duże, rozłożyste rozety odziomkowych, długich, zielonych, pierzastosiecznych liści, złożonych z kilku lub kilkunastu par wąskich, lancetowatych listków. Pojedyncze liście rozwijają się też na pędach.
Wielosił błękitny kwitnie wiosną (V/VI-VII). Z wnętrza rozety liściowej wyrastają wysokie, sztywne, proste, słabo rozgałęzione, grube, w górnej części lekko owłosione pędy, zwieńczone wiechowatymi kwiatostanami, złożonymi z małych, miododajnych, fioletowo-niebieskich, dzwonkowatych, pięciopłatkowych kwiatów, posiadających kontrastowe, żółtopomarańczowe pylniki. Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w owocostany mające postać trójdzielnych torebek, wypełnionych kanciastymi, ciemnymi nasionami.
Wymagania i uprawa
Wielosił błękitny w uprawie oczekuje słonecznego lub lekko półcienistego stanowiska i żyznej, próchniczej, stale lekko wilgotnej gleby (nie toleruje suszy i gleb wapiennych). Ze względu na umiarkowaną mrozoodporność (znosi mróz do ok. -18°C), powinien być jednak uprawiany w cieplejszych rejonach kraju.
Wielosił błękitny doskonale rozmnaża się z nasion, a nawet daje samosiew (metoda nie jest polecana do rozmnażaniu odmian ozdobnych), ale można też rozmnażać go przez podział dorosłych egzemplarzy (sposób polecany przy rozmnazaniu odmian).
Zastosowanie
Wielosił błękitny to piekna bylina, doskonale prezentująca się na rabacie w towarzystwie bodziszków, liliowców, nachyłków, orlików, róż, pysznogłówek, łubinów, jeżówek, a nawet funkii. Może też rosnąć w grupie na tle ogrodzenia lub trawnika. Dzięki miododajnym kwiatom, polecana jest do uprawy w pobliżu uli. Nadaje się też na kwiat cięty.
Korzenie gatunku posiadają właściwości lecznicze (min. wykrztuśne i uspokajające).
Wybrane odmiany
- 'Blanjou' Brise d'Anjou' – kwiaty niebieskofioletowe, liście zielone z szerokim, biało-kremowym marginesem
- 'Snow and Sappires' – kwiaty niebieskofioletowe, liście zielone z szerokim, białym marginesem
- 'Northern Lights' – kwiaty duże, jasnoniebieskie
- 'Album' (zdj. 4) – kwiaty białe
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: bildlove, agatchen, Iva, JAG IMAGES / AdobeStock