Czy wiesz, jakie rośliny możesz wyhodować w domu?
Wiele egzotycznych gatunków można uprawiać w domu wykorzystując pestki po zjedzeniu owoców. Potrzeba jednak trochę cierpliwości – przygotowanie nasion i sam proces kiełkowania może potrwać kilka tygodni a nawet miesięcy. Taka uprawa (a w szczególności efekty) sprawia jednak mnóstwo satysfakcji.
Uprawiając rośliny "użytkowe" jako ozdoby wnętrz warto zwrócić uwagę na warunki, jakie zapewnia się im na plantacjach (lub jakie mają w środowisku naturalnym). W większości przypadków zieleń lubi wysokie temperatury latem i ochłodzenie zimą. Ważny jest także odpowiedni dobór gleby – nie każda z roślin preferuje zasobne, bogate w składniki pokarmowe podłoża.
Egzotyczne rośliny w naszych domach to nie tylko piękna dekoracja, ale także przypomnienie o cudach natury. Dzięki nim możemy poczuć się jak w tropikalnym raju, nawet w środku zimy. Co więcej, uprawa roślin z nasion to świetny sposób na naukę dla dzieci, które mogą obserwować cały proces wzrostu rośliny od samego początku.
Czy cytrusy w domu to dobry pomysł, by zacząć?
W uprawie doniczkowej udaje się uprawa różnych gatunków – od mandarynek, przez cytryny i grejpfruty, aż po inne, bardziej egzotyczne rośliny cytrusowe. Jednak najłatwiej można uzyskać „plon” z cytryny (nawet tej kupionej w supermarkecie).
Niektóre (nie wszystkie) gatunki cytrusów wytwarzają jadalne owoce (choć zwykle zawierają trochę mniej cukru od tych importowanych), zwykle jednak traktuje się je jako rośliny ozdobne, bo w warunkach domowych kwitną i owocują dopiero po kilku, a czasem kilkunastu latach od wysiewu.
Przygotowanie nasion i wysiewanie
Nasiona cytrusów nie wymagają specjalnych zabiegów przed sadzeniem. Co prawda można je lekko naciąć (co przyśpieszy kiełkowanie), nie jest to jednak koniecznością. Trzeba zapewnić im żyzne, przepuszczalne, lekko kwaśne podłoże. Może to być uniwersalna ziemia wymieszana z piaskiem. Zazwyczaj kiełkuje po 2-3 tygodniach.
Uprawa i pielęgnacja
W początkowych tygodniach uprawy ważne jest utrzymanie dobrej wilgotności podłoża. Później nawadnianie trzeba zmniejszyć wciąż jednak nie dopuszczając do przesuszenia bryły korzeniowej. Optymalne są miejsca jasne, ale wolne od bezpośredniego nasłonecznienia. Sadzonki warto uszczykiwać, aby pobudzić krzewienie i tym samym uzyskać atrakcyjniejszy pokrój.
Ponadto zaleca się stosować nawozy wieloskładnikowe (np.: humusowe). Cytrusy często są atakowane przez szkodniki (głównie mszyce i przędziorki), dlatego warto profilaktycznie pryskać je ekologicznymi preparatami, by w domu nie stosować chemii. Wiosną i latem powinno się je zraszać. Zimą – jeśli jest taka możliwość – zaleca się je przenieść do umiarkowanie chłodnego pomieszczenia, co wpłynie na późniejsze obfite kwitnienie.
▶ Dowiedz się więcej o domowej hodowli cytrusów z pestek
Fot. monicore/Pixabay
Drzewko cytrynowe |
Fot. Tangopaso/Wikimedia Commons ↓
Pomarańcza |
Fot. Davidals/Wikimedia Commons ↓
Pomelo |
Marzysz o palmie w salonie? Teraz to możliwe
Z nasion można uprawiać nawet palmy! Przykładem jest daktylowiec właściwy (Phoenix dactylifera). To propozycja do dużego pomieszczenia, gdyż palma dość szybko mocno rozrasta się zarówno na wysokość jak i szerokość. Pestki (nasiona) można łatwo zdobyć, wyjmując je z łatwo dostępnych suszonych daktyli.
Przygotowanie nasion i wysiewanie
Nasiona mają twardą skorupę dlatego przed sadzeniem warto je moczyć przez kilka dni w wodzie. Następnie sadzi się je na głębokości ok. 2 cm do niezbyt żyznego, przepuszczalnego podłoża (może to być uniwersalna ziemia wymieszana z piaskiem w proporcji 1:2). Kiełkuje po ok. 5 tygodniach.
Uprawa i pielęgnacja
Roślinę zaleca się umieszczać w jasnym, ale nie bezpośrednio nasłonecznionym miejscu. Podlewanie wykonuje się umiarkowanie – tak aby nie zalewać, ale także nie przesuszyć palmy. Zabieg częściowo można zastąpić zraszaniem liści i podłoża. Nawożenie również powinno być oszczędne – początkowo dawki nawozu dla roślin pokojowych o ozdobnych liściach warto zmniejszyć o połowę.
▶ Dowiedz się więcej o domowej hodowli palm
A może liczi?
Liczi chińskie, śliwka chińska (Litchi chinensis) to w ostatnich ostatnich latach jedna z najpopularniejszych tropikalnych roślin jadalnych „wprowadzanych” na balkon oraz do uprawy pokojowej. W polskich warunkach roślina rośnie wolno. Przed nastaniem przymrozków należy przenieść ją do pomieszczenia, gdyż podobnie jak inne rośliny egzotyczne bardzo źle znosi chłodne powietrze, a na mrozie zamiera. To gatunek krótkowieczny i nawet mimo troskliwej pielęgnacji zwykle jest ozdobą tylko przez kilka lat.
Przygotowanie nasion i wysiewanie
Nasiona przed wysiewem moczy się w wodzie przez 1-2 dobę. Później umieszcza się je na głębokości 2 cm w mieszaninie torfu, piasku i perlitu (3:1:1). Pestka powinna być usytuowana poziomo. Należy dbać o umiarkowaną wilgotność podłoża. Liczi nie lubi, gdy jest za mokro.
Uprawa i pielęgnacja
Roślinę ustawia się w widnym miejscu. Regularnie – 2-3 razy w tygodniu należy ją podlewać. Gdy podrośnie, warto stosować nawozy humusowe. Warto ją regularnie zraszać (źle reaguje na małą wilgotność podłoża).
Wyhoduj sobie awokado – to idealna roślina dla początkujących
Awokado, smaczliwka (Persea) w środowisku naturalnym jest okazałym, rozłożystym drzewem. W doniczce można wyhodować miniaturę awokado – w formie krzaczastej lub piennej (małego drzewka). To gatunek dość łatwy w uprawie, chociaż nasiona wymagają odpowiednich warunków do wykiełkowania. Zdarza się, że owocuje już po 6-8 latach od posadzenia.
Przygotowanie nasion i wysiewanie
Aby awokado wykiełkowało, trzeba wiedzieć kilka rzeczy. Pestce powinno się zapewnić odpowiednie warunki, ale też sporo czasu wtedy wykiełkuje w ciągu 3-4 tygodni. Można umieścić ją w szklance z wodą (szerszą częścią w dół) z pomocą wzbitych w nią dwóch wykałaczek. To nie zaszkodzi przyszłej roślinie, a dzięki zabiegowi wierzch będzie znajdował się ponad poziomem wody. Dopiero, gdy roślina wykiełkuje i osiągnie 1-2 cm wysokości, warto ją posadzić do donicy (w uniwersalnej, torfowej glebie z piaskiem i perlitem).
Uprawa i pielęgnacja
Roślinę warto uprawiać na słonecznym parapecie (w okresie największych upałów można ją osłaniać, np.: specjalną siatką – cieniówką). Należy ją podlewać regularnie, nawet codziennie. Źle reaguje nawet na krótkotrwałe przesuszenie (pierwsze objawy to zwijanie liści). Nawożenie wykonuje się co 2 tygodnie od wiosny do końca lata (dobre są nawozy z większą ilością potasu). Latem można ją wystawić na balkon, zimą lubi chłodniejsze pomieszczenia, ale nie znosi mrozów.
▶ Dowiedz się więcej o domowej uprawie awokado z pestek
Fot. Ruth Salvadinho/Pixabay Awokado |
Fot. patt/Pixabay
Mango |
Drzewo mango w Twoim domu: Jak zacząć?
Mango (Mangifera) naturalnie rośnie w Indiach i Indochinach. To gatunek zimozielony o szerokiej koronie, wytwarzający duże, soczyste owoce (u niektórych odmian waga pestkowców przekracza 1kg). Roślinę uprawianą z pestki w warunkach domowych można formować na 2-2,5 m drzewko.
Przygotowanie nasion i wysiewanie
Skorupkę nasiona warto przetrzeć papierem ściernym. Należy robić to ostrożnie, aby nie uszkodzić migdału. Takie działanie przyśpieszy kiełkowanie. Nasiono umieszcza się pod cienką warstwą żyznego podłoża (spiczastym końcem do góry). Na dnie pojemnika powinno się usypać solidną warstwę drenażową. Należy dbać o wysoką temperaturę i utrzymywanie dobrej wilgotności podłoża. Kiełkuje w 1-4 tygodnie po posadzeniu.
Uprawa i pielęgnacja
Młodą roślinę powinno się ustawić w miejscu widnym, dobrze oświetlonym, ale wolnym od bezpośredniego nasłonecznienia. Zaleca się stosować nawozy humusowe (są bezpieczne – a gatunek jest wrażliwy na przenawożenie). Profilaktycznie warto stosować ekologiczne preparaty na choroby i szkodniki.
▶ Dowiedz się więcej o domowej hodowli mango z pestki
Fot. Wolfgang Claussen, Bishnu Sarangi, Alanyadk, lorraineamy, Hans Braxmeier, Carmem/Pixabay 1 – cytryna, 2 – mango, 3 – awokado, 4 – liczi, 5 – daktylowiec, 6 – bananowiec |
Domowy bananowiec: Czy to możliwe?
Banan zwyczajny (Musa paradisiaca) wbrew powszechnemu mniemaniu nie jest drzewem tylko krzewiastą byliną. W krajach tropikalnych osiąga jednak pokaźne rozmiary – nawet do 15 m wysokości. W pomieszczeniu bananowiec to oryginalna roślina o egzotycznym wyglądzie.
Przygotowanie nasion i wysiewanie
Nasiona należy oczyścić i przez 1-2 dni moczyć w ciepłej wodzie. Następnie umieszcza się je w mało żyznej, przepuszczalnej glebie (np.: ziemi kokosowej). Pojemnik warto przykryć folią (i sporadycznie wietrzyć). Trzeba uzbroić się w cierpliwość – okres kiełkowania może wynosić od kilku tygodni nawet do kilku miesięcy.
Uprawa i pielęgnacja
Bananowca ustawia się w słonecznym, ciepłym miejscu. Należy regularnie go podlewać – podłoże nie powinno być jednak zbyt mokre. Młodych okazów nie dokarmia się, nawożenie można stosować po kilku miesiącach (nieduże dawki – najlepiej nawozów wieloskładnikowych).
▶ Dowiedz się więcej o domowej hodowli bananowców oraz o uprawie bananowców w ogrodzie
Zdjęcie tytułowe: Sanhanat / Adobe Stock oraz Monika Baechler / Pixabay, zdjęcia w tekście: Tangopaso/Public Domain/Link, Davidals/CC BY-SA 3.0/Link