Stosowanie preparatów do ochrony roślin
Jak działać na choroby, szkodniki i chwasty?
Problemy, czyli chwasty, choroby i szkodniki mogą pojawić się w każdym ogrodzie. Dzieje się tak nawet pomimo właściwej pielęgnacji i zapewnienia dobrych warunków. Jeśli problem nie jest nasilony można korzystać z domowych receptur – t.j. samodzielnie przygotowanych i niewielkim kosztem przyrządzić skuteczne środki. Natomiast, gdy pojawi się duże zachwaszczenie, wystąpi gradacja szkodników lub choroba znajduje się w zaawansowanej fazie, trzeba skorzystać z gotowych chemicznych środków ochrony roślin.
Niezależnie od źródła problemu dobrze sprawdza się powiedzenie, że "lepiej zapobiegać niż leczyć". W praktyce oznacza to szereg działań profilaktycznych, które mają uchronić rośliny przed chorobami, szkodnikami i niepożądaną konkurencją w postaci chwastów. Oprócz stworzenia optymalnych warunków do wzrostu, zaleca się zapobiegawczo wykorzystywać niektóre środki ochrony roślin. Najlepiej łączyć ekologiczne preparaty z chemicznymi, a te chemiczne stosować z umiarem i tylko zgodnie z zaleceniami.
Jeśli nie wiesz, jaki preparat zastosować na chwasty, szkodniki lub choroby Twoich roślin skorzystaj z wyszukiwarki środków ochrony roślin! Wystarczy wpisać nazwę uprawy oraz organizm szkodliwy. Sprawdź wyszukiwarkę na oficjalnej stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
● Nie przegap: Warsaw Garden Expo 2025 – to tu 18-20 lutego spotkają się miłośnicy roślin i profesjonaliści
Lista najpopularniejszych środków ochrony roślin
Jak dzielimy preparaty?
► Na chwasty
Herbicydy ze względu na sposób działania można podzielić na dwie zasadnicze grupy: układowe i kontaktowe. Pierwszy z nich jest wchłaniany przez korzenie i liście przez co hamuje procesy fizjologiczne zachodzące w roślinie. W rezultacie chwast zamiera. Środki powinno się stosować przy bezdeszczowej pogodzie. Rezultaty są widoczne po około tygodniu od wykonania zabiegu opryskiwania lub podlewania. Preparaty kontaktowe są skuteczniejsze, gdyż niszczą fragmenty rośliny, z którymi bezpośrednio się zetkną. Pierwsze efekty widać już po kilku godzinach a nadziemna część rośliny całkowicie zamiera po kilku dniach. Preparaty mają jednak dwie zasadnicze wady: są nieskuteczne w odniesieniu do chwastów o rozbudowanym systemie korzeniowym (np.: perzu), gdyż tylko hamują ich rozwój. Jednocześnie po zetknięciu niszczą każdą zieleń, nie tylko tą niepożądaną. Zazwyczaj wykorzystuje się je do oczyszczania terenu przez założeniem upraw.
Roundup
- Substancja aktywna: Glifosat.
- Opis: To jeden z najskuteczniejszych preparatów chwastobójczych. Zwalcza zarówno chwasty jednoliścienne jak i dwuliścienne. Pierwsze objawy zamierania występują po 1-2 tygodniach. Roślina ginie najpóźniej po miesiącu od oprysku. Środek nie zalega w glebie.
- Zobacz etykietę: Roundup H Hobby Szybko Sziałający AL, Roundup Ogród, Roundup Ultra 360 SL, Roundup Żel.
Starane
- Substancja aktywna: Fluroksypyr, chlopyralid, MCPA.
- Opis: Preparat często wykorzystuje się do ochrony trawnika, gdyż zwalcza chwasty dwuliścienne (pokrzywę, mniszek, skrzyp i wiele innych), ale nie niszczy trawnika (bo trawa jest roślina jednoliścienną). Środek szybko wnika w roślinę – chwasty giną po 1-2 tygodniach od zastosowania.
- Zobacz etykietę: Starane 250 EC, Starane 333 EC, Starane Trawniki.
Chwastox
- Substancja aktywna: Mekoprop, MCPA, dikamba.
- Opis: To grupa produktów w formie płynu przeznaczona do zwalczania chwastów dwuliściennych. Stosuje się je zarówno w uprawach ogrodniczych jak i rolniczych.
- Zobacz etykietę: Chwastox 500 SL, Chwastox Complex 260 EW, Chwastox MP 600 SL, Chwastox Trio 540 SL.
Mniszek
- Substancja aktywna: MCPA, fluroksypr, chlopyralid
- Opis: Bardzo popularny środek chwastobójczy do zwalczania roślin dwuliściennych na trawnikach.
- Zobacz etykietę: Mniszek 540 SL, Mniszek Ultra Hobby AL.
► Na szkodniki
Insektycydy, czyli preparaty do zwalczania owadów można podzielić na gazowe (działają za pośrednictwem dróg oddechowych), kontaktowe (są wchłaniane przez pokrywy ciała) oraz żołądkowe (dostają się do organizmy szkodnika wraz z tkanką roślinną). Różnią się nie tylko sposobem działania, ale przede wszystkim zawartością i składem substancji czynnych. Warto je stosować względem wymiennie, aby nie dopuścić do uodpornienia się przyszłych pokoleń owadów. Opryski należy wykonywać wieczorem, gdyż mogą doprowadzić do śmierci pożytecznych stworzeń, np.: zapylaczy.
Agricolle
- Substancja aktywna: Etoksylowany dodecylofenol / uwodniony alginian glikolu propylenowego.
- Opis: To naturalny, ekologiczny preparat w formie roztworu wodnego. Pozwala zwalczyć mszyce, przędziorki i miodówki. Jest przydatny także w walce z niektórymi chorobami.
- Zobacz kartę charakterystyki: Agricolle Spray, Agricolle Koncentrat.
Apacz
- Substancja aktywna: Chlotianidyna.
- Opis: Środek działa kontaktowo i żołądkowo. W szczególności zaleca się go stosować na mszyce w uprawach sadowniczych, miodówki oraz stonkę ziemniaczaną, wciornastki i mączlika szklarniowego.
- Zobacz etykietę: Apacz 50 WG.
Calypso
- Substancja aktywna: Tiachlopryd.
- Opis: Środek stosuje się w ochronie szerokiej grupy roślin, szczególnie sadowniczych i róż. Zwalcza szeroką grupę szkodników: kwieciaki, mszyce, owocówki, nasionnice, itd. działa kontaktowo i żołądkowo.
- Zobacz etykietę: Calypso 0,015 AL, Calypso 20 SC.
● Polecamy: Projekt ogrodu w 5 minut i to za darmo. Wypróbuj naszą aplikację do projektowania ogrodów online
Decis
- Substancja aktywna: Deltametryna.
- Opis: To środek kontaktowy i żołądkowy, na roślinie działa powierzchniowo. Stosuje się go zapobiegawczo lub interwencyjnie, nie więcej niż 2-3 razy w sezonie. Działa na wiele szkodników roślin ogrodowych.
- Zobacz etykietę: Decis AL, Decis Ogród 015 EW.
Karate Zeon
- Substancja aktywna: Lambda-cyhalotryna.
- Opis: To jeden z najpowszechniej stosowanych insektycydów. Jest niezwykle skuteczny ale i toksyczny. Działa kontaktowo i żołądkowo.
- Zobacz etykietę: Karate Zeon 050 CS, Karate Spray.
Mospilan
- Substancja aktywna: Acetamipryd.
- Opis: Bardzo popularny insektycyd o szerokim spektrum działania. Zwalcza wiele szkodników roślin uprawnych i ozdobnych.
- Zobacz etykietę: Mospilan 20 SP.
► Na choroby
Fungicydy stosuje się do zapobiegania i zwalczania chorób pochodzenia grzybowego, bakteryjnego i wirusowego. Choroby roślin są powszechne w każdym ogrodzie i nie da się ich całkowicie uniknąć. Przyczyny mogą być różne – nieodpowiednie warunki, osłabienie rośliny na wskutek mrozu czy żerowania szkodników lub środowisko sprzyjające rozwojowi patogenów (np.: długi okres deszczowej pogody).
Miedzian
- Substancja aktywna: Miedź w postaci tlenochlorku miedzi.
- Opis: To najpopularniejsze fungicydy stosowane w ochronie różnych grup roślin, zarówno profilaktycznie jak i doraźnie.
- Zobacz etykietę: Miedzian 50 WP, Miedzian Extra 350 SC.
Amistar
- Substancja aktywna: Chlorotalonil, azoksystrobina.
- Opis: Środek zapobiegawczy i interwencyjny do zwalczania chorób grzybowych warzyw (m.in. szarej pleśni, mączniaka rzekomego i zarazy ziemniaka.
- Zobacz etykietę: Amistar 250 SC, Amistar Opti 480 SC.
Funaben
- Substancja aktywna: Tiofonat metylu.
- Opis: To preparat w formie pasty wykorzystywany do smarowania ran drzew i krzewów po ich cięciu, wiosennym pękaniu kory i innych uszkodzeniach mechanicznych. Działa skutecznie przeciwko zgorzeli kory, rakowi drzew owocowych, rdzy kory, leukostomozie, rakowi iglastych i liściastych drzew i krzewów leśnych oraz przyspiesza zabliźnianie się ran i skaleczeń.
- Zobacz etykietę: Funaben Plus 03 PA.
Tekst: Michał Mazik, zdjęcie tytułowe: 7monarda / Fotolia