Ciemiernik biały (Helleborus niger)
Spis treści
Ciemiernik biały (Helleborus niger) to roślina należąca do rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae). W naturze można go spotkać w lasach mieszanych w Południowej i Środkowej Europie. W Polsce jest chętnie uprawiany w ogrodach jako wyjątkowa, kwitnąca w zimowych miesiącach roku, niska roślina ozdobna.
Jak wygląda ciemiernik biały?
Ciemiernik biały to niewielka bylina, która dorasta do ok. 20-40 cm wysokości. Posiada duże, zimozielone, skórzaste, złożone, dłoniaste liście, które są osadzone na długich, grubych ogonkach, wyrastających wprost z ziemi i tworzących luźną kępę. Ze względu na swój ciężar, a także z powodu niedoborów wody często pokładają się na boki.
Roślina zakwita zimą – w czasie łagodnej zimy rozwija kwiaty już w grudniu, natomiast przy mniej sprzyjającej pogodzie, opóźnia kwitnienie o kilka tygodni (I-III). Pojedyncze kwiaty mogą pojawiać się na roślinie także w innych terminach np. wiosną (IV-V) lub jesienią (IX-XI).
Ciemiernik rozwija bardzo atrakcyjne, duże, pięciopłatkowe, śnieżnobiałe, lekko zielonkawe u podstawy kwiaty z dużym, żółtym środkiem, wypełnionym licznymi, wystającymi pręcikami. Kwiaty długo pozostają na pędach, ale w miarę starzenia się, ich płatki zielenieją.
Ciemiernik posiada też ciekawe, kłączowe, niemal czarne korzenie.
Cała roślina jest też trująca.
Wymagania i uprawa ciemiernika białego
Ciemiernik biały w uprawie oczekuje półcienistego, a nawet cienistego, osłoniętego od wiatru stanowiska oraz żyznej, próchniczej, przepuszczalnej, stale lekko wilgotnej gleby z dodatkiem wapnia. Jest natomiast dostatecznie mrozoodporny i nie wymaga zimowego okrycia.
Ciemierniki białe najlepiej rozmnażać za pomocą siewu nasion (zaraz po zbiorze). Rośliny często dają też samosiew. Ze względu na głęboki i delikatny system korzeniowy, nie lubią natomiast dzielenia i przesadzania. Jeśli jednak koniecznie chcemy rozmnożyć je w ten sposób, zróbmy to zaraz po kwitnieniu.
Pielęgnacja ciemiernika białego
Pielęgnacja ciemiernika białego jest stosunkowo prosta. Roślina ta wymaga podlewania jedynie w okresach długotrwałej suszy. Dobrym nawozem dla ciemiernika jest kompost oraz nawóz granulowany długodziałający lub wieloskładnikowy nawóz w płynie, które stosuje się wiosną. Warto raz do roku obsypać roślinę dolomitem, ponieważ lubi podłoża zasadowe.
Liście ciemierników można ścinać po każdym sezonie lub co kilka lat.
Szkodniki i choroby
Wśród szkodników, które mogą atakować ciemiernik, warto wymienić mszyce, które osiedlają się na liściach, opuchlaki, które mogą uszkodzić korzenie, oraz wciornastki, które mogą wpływać na deformacje kwiatów.
Jedną z głównych chorób atakujących ciemierniki białe jest czarna plamistość, która może prowadzić do obumierania części rośliny. Aby minimalizować ryzyko wystąpienia tej choroby grzybowej, warto systematycznie usuwać stare liście.
Aby chronić roślinę, warto monitorować jej stan i w razie potrzeby stosować odpowiednie środki ochrony roślin.
Zobacz, jakie środki do ochrony roślin możesz kupić w naszym sklepie onlineZastosowanie ciemiernika białego
Ciemiernik biały to piękna bylina ogrodowa, nadająca się do uprawy na cienistych rabatach lub pod drzewami, najlepiej w miejscu dobrze widocznym w porze kwitnienia roślin. Okresowo może być też uprawiany w donicy, ale tylko w miejscu widnym i chłodnym (np. na oszklonej, nieogrzewanej werandzie).
Korzenie rośliny bywają wykorzystywane do celów leczniczych ale nie należy przygotowywać z nich preparatów leczniczych samodzielnie.
Wybrane odmiany ciemiernika białego
- 'Christmas Carol' – o białych kwiatach; czasem ma różowy odcień we wnętrzu kwiatu
- 'Praecox' – białe, wyjątkowo duże, nie przewieszające się kwiaty
Ciekawostki o ciemiernikach białych
Polska nazwa rodzajowa "ciemiernik" pochodzi od słowa "ciemiernia", co odnosi się do bólu i cierpienia, prawdopodobnie z powodu jego toksycznych właściwości, a człon nazwy "biały" wziął się od typowego koloru kwiatów rośliny (białych).
Ciemiernik biały posiada też ciekawe, kłączowe, niemal czarne korzenie, od których roślina przyjęła swoją nazwę łacińską – Helleborus Niger, co w dokładnym tłumaczeniu oznacza "ciemiernik czarny".
Gdzie kupić ciemiernika białego?
Sadzonki ciemierników w doniczkach można kupić w centrach ogrodniczych i szkółkach roślin ozdobnych, które mają w swojej ofercie byliny ogrodowe. Ich największa dostępność przypada zwykle na wiosnę. Ciemierniki można też zamówić w sklepach internetowych, takich jak:
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: Amalia Gruber / AdobeStock; jhenning, Saga1974 / Pixabay; Wildfeuer / CC BY 2.5 / Link
TEMATY NA CZASIE 
Komentarze