Kanny (pacioreczniki) w ogrodzie
Paciorecznik (Canna) zaliczany jest do rodziny Cannaceae obejmuje kilkadziesiąt gatunków roślin, występujących w tropikalnych regionach Ameryki Północnej, Ameryki Południowej oraz w Azji. Gatunkiem typowym jest paciorecznik indyjski (Canna indica), a w ogrodach przydomowych uprawia się przede wszystkim liczne, a zarazem bardziej dekoracyjne mieszańce tej rośliny.
Paciorecznik ogrodowy (Canna x generalis), w sprzedaży spotykany także jako kanna, charakteryzuje się jajowato-lancetowatymi liśćmi, osadzonymi na sztywnych, pustych w środku pędach, zakończonych kwiatostanem. To niezwykle oryginalna bylina – uprawia się go ze względu na dekoracyjne, a zarazem egzotycznie wyglądające liście oraz barwne kwiaty, zdobiące roślinę od lipca do przymrozków.
Pacioreczniki mogą osiągać nawet do 2 metrów, choć wysokość danej rośliny uzależniona jest od jej odmiany. Zazwyczaj sadzi się je w licznych grupach, aby ukazać efekt kwietnego łanu. Kanny ładnie zaprezentują się w pobliżu oczka wodnego, a także na tle trawnika, jako element rabaty i kompozycji na kwietniku. Wykorzystywane są także do obsadzania donic i innych pojemników, m.in. na tarasach i balkonach – tu świetnie sprawdzają się odmiany mniejsze i karłowe, których wysokość nie przekracza 60 cm. Pacioreczniki często stanowią też element zieleni miejskiej.
W sprzedaży spotkamy liczne odmiany pacioreczników, różniące się między sobą wielkością i barwą kwiatów oraz liści – wielkokwiatowe i mniej widowiskowe drobnokwiatowe.
Barwa kwiatów może być czerwona (np. 'President', 'Assaut','Empire'), różowa (np. 'Pink Harmony', 'Aida', 'Dawn Pink'), żółta (np. 'Eureka', 'Mellow Yellow', 'Rigoletto'), pomarańczowa (np. 'Wyoming', 'Orange Beauty', 'Durban'), biała (np. 'Ermine', 'Tall White', 'Milk Festival'), a także stanowić kombinację wielu barw (np. 'En Avant' o żółtych kwiatach z czerwonopomarańczowymi plamkami, podobna do niej 'Picasso', 'Lucifer' – bardzo popularna, o czerwonych kwiatach z żółtym obrzeżem).
Ze względu na barwę liści warto zwrócić uwagę na wymienioną wcześniej odmianę 'Durban' o brązowożółtozielonych liściach i 'Yellow Bangkok' – ma zielone liście z jasnymi paskami. 'Wyoming' zaś zachwyci nie tylko pomarańczowymi kwiatami, ale także brązowymi liśćmi. Powszechnie lubiana 'Lucifer' ma zielone liście.
Fot. Lilla Frerichs |
Wymagania pacioreczników
Pamiętajmy, że najważniejsze dla tej rośliny jest kłącze, z którego wyrastają pędy. Początkowo jest głównym dostarczycielem składników pokarmowych, a następnie musi wytworzyć kolejne kłącza, ponieważ stare zamierają. Tylko młode kłącza dostarczą kwitnących roślin w następnym sezonie.
I choć uprawa paciorecznika w ogrodzie nie jest zajmująca, istotne jest, aby roślinie zapewnić jak najbliższe optymalnym warunki do rozwoju – tylko dobrze podlane i odżywione okazy są w stanie wytworzyć grube kłącza, z których w następnym roku wyrosną nowe rośliny.
W ogrodzie
Pacioreczniki sadzimy na stanowisku słonecznym, ciepłym, a zarazem zacisznym, w żyznym, próchniczym, stale wilgotnym podłożu o odczynie pH 6,5-7,0. Dobrym krokiem będzie wzbogacenie podłoża dobrze rozłożonym obornikiem bądź kompostem, zanim jeszcze zostaną posadzone rośliny. Można to zrobić jesienią, a także wiosną.
W doniczce
W uprawie pojemnikowej należy zadbać, aby donice były na tyle duże, żeby kłącze mogło swobodnie się rozrastać. Niezbędny jest także drenaż oraz przepuszczalne, żyzne, próchnicze podłoże, co uchroni kłącze przed zagniwaniem.
Fot. iBulb
Odmiany "Brilliant', 'Alaska', 'Orange Beauty'. |
Sadzenie
Kanny wymagają bardzo długiego okresu wegetacyjnego, dlatego aby przyspieszyć kwitnienie, a także umożliwić roślinie wytworzenie grubych kłączy, decydujących o przyszłorocznym kwitnieniu, warto posadzić rośliny do pojemników już na przełomie lutego i marca. Kłącza sadzimy w żyzne, próchnicze i przepuszczalne podłoże, zapewniając przy tym ciepłe pomieszczenie (15-18oC). Po ukazaniu się liści temperaturę można podwyższyć do około 20oC, ewentualnie także zapewnić jaśniejsze miejsce. Przed posadzeniem roślin na miejsce stałe należy je zahartować, czyli stopniowo przyzwyczajać do niższych temperatur i silniejszych promieni słonecznych. Kanny sadzimy w gruncie po 15 maja, zachowując odstępy od około 30 x 50 cm w przypadku najniższych odmian do około 60 x 90 cm dla wysokich. Kłącza układamy w dołkach poziomo, zasypując je w taki sposób, aby nad kłączem znajdowała się około 5-centymetrowa warstwa podłoża.
Pielęgnacja kanny
Podlewanie
Wytwarzające dużo masy zielonej kanny wymagają stale wilgotnego podłoża, dlatego też należy pamiętać o ich regularnym nawadnianiu. W zbyt suchym podłożu rośliny nie osiągną zadowalających rozmiarów, a poza tym mogą nie zakwitnąć. Podlewamy często – nawet kilka razy w tygodniu w gruncie i jeszcze częściej w uprawie pojemnikowej.
Nawożenie i pielęgnacja
Oprócz nawadniania pacioreczniki należy systematycznie nawozić – co około 2 tygodnie nawozem dla roślin kwitnących. Żeby przedłużyć kwitnienie paciorecznika, należy usuwać jego przekwitnięte kwiatostany.
Fot. iBulb
Odmiany 'Red King Humbert', 'Wyoming', 'Richard Wallace'. |
Rozmnażanie
Kanny najłatwiej rozmnożyć poprzez podział kłącza na mniejsze fragmenty, mające co najmniej 1-2 pączki. Robimy to wiosną, przed posadzeniem, pamiętając o osuszeniu ran, a także posypaniu ich węglem drzewnym. Decydując się na rozmnażanie generatywne (wysiew nasion), należy mieć świadomość, że uzyskane siewki nie powtórzą cech rośliny matecznej. Nasiona przed wysiewem moczymy w ciepłej wodzie około 24 godzin, następnie wysiewamy w przepuszczalne podłoże, zapewniając temperaturę około 21 stopni C.
Zimowanie
Kanny nie są mrozoodporne, dlatego aby cieszyć się nimi dłużej niż jeden sezon, należy tak jak w przypadku dalii, wykopać kłącza i przechować je przez zimę w miejscu nienarażonym na mróz. Po pierwszych jesiennych przymrozkach pacioreczniki wykopujemy. Odcinamy na wysokości 10-15 cm część nadziemną, a kłącza lekko otrząsamy z ziemi, osuszamy i przechowujemy np. w piwnicy, przysypane wilgotnym torfem. W pomieszczeniu powinno panować 5-8oC. Zimą warto kilka razy je obejrzeć – w razie pojawienia się zmian chorobowych zainfekowane kłącza natychmiast usuwamy.
Choroby i szkodniki
Pacioreczniki zazwyczaj nie chorują, choć mogą zostać porażone przez choroby wirusowe (rośliny nie kwitną, mają jasne plamy na liściach, można zaobserwować różnego rodzaju deformacje), grzybowe (np. rdza) lub bakteryjne (m.in. bakterioza paciorecznika). Mogą też pojawić się na nich mszyca, ślimaki, drutowce oraz nicienie.
Tekst: Grzegorz Bogucki, zdjęcie tytułowe: iBulb