Dlaczego warto posadzić słoneczniki w ogrodzie?
Słoneczniki (Helianthus) są piękne i wszechstronne; nadają się właściwie do każdego ogrodu. Sposób ich wykorzystania zależy głównie od osiąganej maksymalnej wysokości.
Rośliny te tradycyjnie uprawia się dla jadalnych nasion. Słoneczniki są jednak na tyle atrakcyjne, że znajdują także szerokie zastosowanie dekoracyjne. To „królowie” lata, wysokie, budzące podziw z daleka. Kojarzone głównie z ogrodami wiejskimi, chociaż pasują do różnych stylów, także do ogrodów minimalistycznych. Niskie odmiany nadają się do uprawy w pojemnikach.
Wymagania i uprawa
Słonecznik jest dość łatwy w uprawie i z reguły nie sprawia problemów.
Stanowisko
Słoneczniki niezależnie od gatunku i odmiany powinno się uprawiać w miejscach dobrze oświetlonych, osłoniętych od wiatru. Wtedy obficie kwitną i nie są narażone na złamanie.
Gleba
Ze względu na szybki wzrost roślinę zaleca się sadzić w podłożu żyznym, bogatym w składniki pokarmowe. Gleba powinna być dodatkowo przepuszczalna. Wysokie odmiany prowadzi się z użyciem palików.
Wysiew nasion
Nasiona słoneczników wysiewa się od drugiej połowy kwietnia wprost do gruntu. Niskie odmiany można uprawiać w głębokich pojemnikach. Nasiona umieszcza się na głębokości ok. 2-3 cm. Warto siać w danym miejscu po 2-3 nasiona, a później dokonać przerywki pozostawiając jeden najsilniejszy okaz. Optymalna rozstawa dla słoneczników wysokich wynosi ok. 75x50 cm a dla niskich 50x25 cm.
Pielęgnacja
Podstawowym zabiegiem pielęgnacyjnym w początkowym okresie uprawy jest odchwaszczanie. Słoneczniki w czasie susz powinny być regularnie podlewane, gdyż źle znoszą przesuszenie bryły korzeniowej. Nie można również z tym przesadzić – nadmiar wilgoci w glebie może spowodować wystąpienie chorób grzybowych.
Dobre rezultaty osiąga się także przez ściółkowanie gleby. Od wiosny do końca lata słonecznik można nawozić. Warto wybierać nawozy potasowe oraz te zawierające zwiększoną ilość mikroelementów (szczególnie boru i molibdenu). U odmian typowo ozdobnych zaleca się usuwać przekwitnięte kwiatostany. W ten sposób można przedłużyć okres kwitnienia.
Gdzie posadzić słoneczniki?
Najczęściej słoneczniki sadzi się w jednym rzędzie wzdłuż ścian budynków, murów i ogrodzeń. Można je także wykorzystać jako pojedyncze akcenty na wysokich rabatach. Niskie odmiany nadają się do sadzenia wzdłuż ścieżek i kompozycji z innymi gatunkami. Uprawiane w pojemnikach są przepiękną ozdobą drzwi wejściowych, balkonów i tarasów.
Najpopularniejsze gatunki i odmiany słoneczników
Słonecznik zwyczajny (Helianthus annus) – roślina jednoroczna może osiągać nawet 2,5m wysokości. Kwitnie od lipca do października. Wytwarza ogromne żółto-brązowe kwiaty. To najpowszechniejszy gatunek spotykany w polskich ogrodach i na polach. Szczególnie dobrze wygląda w założeniach wiejskich. Na szczególną uwagę zasługuje odmiana 'Prado Red' – o kwiatach czerwonych.
Słonecznik bulwiasty (Helianthus tuberosus) – to bylina, znana także jako topinambur, uprawiana dla jadalnej części podziemnej. Roślina osiąga do 2m wysokości. Wytwarza drobne, ale liczne kwiatostany o żółtej barwie. Z powodzeniem może pełnić także ozdobną funkcję. Ze względu na gęsty pokrój i znaczne rozmiary to dobra roślina osłonowa, chroniąca przed wiatrem. Popularne odmiany to 'Fuseau' o gładkich bulwach oraz 'Dwarf Sunray' - nie wymagająca obierania.
Słonecznik szorstki (Helianthus rigidus) – bylina osiąga do 1,5 m wysokości. Kwitnie od lipca do września. Wytwarza dużą liczbę drobnych, żółtych kwiatów. Roślinę wykorzystuje się do tworzenia wysokich rabat oraz na kwiat cięty. Najlepiej ją sadzić w grupach. Odmiany warte uwagi to: 'Asahi' – o niewielkich, pełnych kwiatach oraz 'Spitzentänzerin'- o kwiatach półpełnych, intensywnie.
Słonecznik wierzbolistny (Helianthus salicifolius) – to gatunek, który uprawia się głównie dla...ozdobnych liści. Liście są długie i wąskie – mają 20 cm długości i 5 mm szerokości. Kwiaty mają ok. 5 cm średnicy. Ich barwa jest żółta - z czarnym środkiem. Kwitnie jesienią – od drugiej połowy września. Roślina dorasta do 250 cm wysokości. Dobrze wygląda sadzona na rabaty, wzdłuż ścieżek i w pobliżu oczka wodnego.
Słonecznik dziesięciopłatkowy (Helianthus decapetalus) – roślina osiąga ok. 150 cm wysokości. Z wyglądu przypomina topinambur. Wytwarza słabo rozgałęzioną łodygę. Kwiaty są drobne o średnicy ok. 8cm. Kwitnie od sierpnia do października. To dobra roślina rabatowe. Szczególnie ceniona jest obficie kwitnąca odmiana 'Capenoch Star'.
Słonecznik olbrzymi (Helianthus giganteus) – roślina osiąga nawet do 3 m wysokości. Wytwarza liczne, ale drobne kwiaty. Kwitnie od sierpnia do późnej jesieni. Można wykorzystać go do dekoracji ścian i ogrodzeń. Wymaga podpór.
Tekst: Michał Mazik, zdjęcia tytułowe: Daniel Pugge, Alexas_Fotos/Pixabay, zdjęcia w tekście: M. Martin Vicente/CC BY-SA 2.0/Wikimedia Commons