Pryskać rano czy wieczorem? Kiedy wykonywać zabiegi środkami ochrony roślin?

Na co zwracać uwagę podczas oprysków? 

Aby opryski roślin były bezpieczne i spełniły swoje zadanie, należy przede wszystkim właściwie zdiagnozować zagrożenie (choroba lub szkodnik) i dobrać odpowiedni preparat. Często zdarza się, że wykonany zabieg nie przynosi żadnego skutku, ponieważ zastosowany środek jest źle dobrany, np. preparatem do zwalczania chorób grzybowych, opryskujemy przeciwko szkodnikom lub odwrotnie.

Dodatkowo, należy pamiętać, że zazwyczaj niewystarczające jest wykonanie pojedynczego oprysku, a dla skutecznego zawalczenia zagrożenia zaleca się powtórzenie go co najmniej 2 lub 3 razy w odpowiednim odstępie czasowym. Ponadto, niezmiernie istotne jest wykonywanie oprysku w odpowiednich warunkach atmosferycznych, a więc nie należy pryskać w środku upalnego, słonecznego dnia (ryzyko poparzenia roślin), a także w czasie silnych wiatrów (oprysk może być zniesiony w zupełnie inne miejsce).

Nie można zapominać też o stosowaniu się do zaleceń producenta na opakowaniu stosowanego środka ochrony roślin i przepisów ogólnie obowiązujących, jak choćby mówiących o zachowaniu odpowiednich odległości od dróg publicznych czy cieków wodnych. Warto też zwracać uwagę czy wykonywany przez nas oprysk nie będzie zagrożeniem dla sąsiadów, a dobrym zwyczajem jest po prostu uprzedzenie ich o terminie wykonania oprysku. 

Czy opryskiwać rośliny wieczorem czy rano? 

Choć najczęściej wykonujemy opryski rano czy w ciągu dnia warto zastanowić się czy na pewno to dobry wybór, ponieważ nasz opryski powinny także uwzględniać szkodliwość dla środowiska naturalnego. 

Okazuje się, że najbardziej zalecaną do wykonania zabiegów ochrony porą dnia jest późne popołudnie lub nawet późny wieczór. Za takim rozwiązaniem przemawiają zarówno względy praktyczne (skuteczność i sprzyjające warunki), jak i ekologiczne. 

Trzeba mieć świadomość, że w ciągu sezonu ogrodniczego zwykle od rana do wieczora trwa oblot pszczół (lub innych owadów zapylających), które znajdują/mogą znajdować się na kwiatach lub innych częściach roślin i bezpośredni kontakt ze środkiem chemicznym może być dla nich trujący lub zabójczy. 

Wieczorem panuje też zwykle niższa temperatura powietrza (nie operuje już słońce), co wpływa na lepsze działanie środka – jest on bardziej efektywny po zastosowaniu na rośliny. Niższa temperatura ogranicza też parowanie i intensywność zapachu oparów danego preparatu, co jest korzystne zarówno dla naszego zdrowia jak i środowiska. Nierzadko opryskiwanie wieczorem jest nawet zalecane do zwalczania niektórych szkodników, które żerują aktywnie właśnie dopiero po zmroku (np. chrząszcze). 

Czy wszystkie opryski lepiej wykonać wieczorem? 

Niezależnie od tego czy stosujemy fungicydy do zwalczania chorób i pestycydy na szkodniki, czy herbicydy niszczące chwasty, zawsze lepiej wykonać opryski pod koniec dnia, wieczorem, kiedy pszczoły kończą oblot i nie znajdują się już na roślinach. Jak już wspomnieliśmy, wieczorem, po zachodzie słońca niższa temperatura będzie też czynnikiem ograniczającym zapach i podnoszącym skuteczność zastosowanego w ogrodzie, na działce czy na polu oprysku. 

Dlaczego powinniśmy chronić pszczoły planując opryski? 

Jak wiadomo, pszczoły i inne owady zapylające mają nie tylko znaczenie dla środowiska i bioróżnorodności, ale też dla człowieka – właściwe zapylanie warunkuje odpowiednie plony, a więc zapewnia żywność. Każdego roku spada populacja pszczół czy trzmieli, co spowodowane jest głównie zanieczyszczeniem środowiska, w tym nadmiernym lub nieprawidłowym stosowaniem środków ochrony roślin.

Opryskiwanie roślin bez opamiętania, powoduje, że szkodliwe chemiczne substancje są nie tylko bezpośrednio toksyczne dla pszczół. Przenikają nie tylko do organizmów owadów, ale pozostawiają też zapach na ich ciałach, co powoduje, iż po powrocie do uli nie są wpuszczane - inne owady uznają je za intruzów i zagrożenie.

Fot. RHJ / Adobe Stock

Jak i kiedy bezpiecznie wykonywać opryski?

Między innymi dlatego, należy bardzo rozważnie i dokładnie dobierać środki ochrony roślin, dokładnie przeczytać informacje producenta i planować zabiegi z uwzględnieniem bezpieczeństwa nie tylko ludzi, ale i pszczół.

Rozważny sposób wykonania oprysku (najlepiej wieczorem) może więc zminimalizować ryzyko zatrucia pszczół, a jednocześnie wpłynąć na lepszą jakość i ilość plonów uprawianych roślin (nie tylko w naszym ogrodzie). Bardzo często zupełnie niepotrzebnie stosowane są preparaty o wysokiej toksyczności, które nie są przeznaczone do upraw amatorskich (np. ogrodów przydomowych i działek w ROD) i z powodzeniem można zastąpić je bezpieczniejszymi preparatami, zalecanymi do upraw ekologicznych, naturalnymi lub biologicznymi.

Zdjęcie tytułowe: Алексей Синельников / Adobe Stock