Jak wygląda chrabąszcz majowy?
Chrabąszcz majowy (Melolontha melolontha) to chrząszcz osiągający dość pokaźne rozmiary, bo aż 20-30 mm długości! Ma czarne ciało z brunatno-brązowymi, lekko omszonymi pokrywami pierwszej pary czułek.
Larwy tego owada to grube pędraki, w kolorze kremowym z żółtawo-brązową głową. Wyginają się w kształt litery S i osiągają do 6 cm długości. Znajdują się w ziemi, średnio na głębokości do 30 cm, choć zdarza się na nie natknąć nawet do 1 m pod powierzchnią.
Fot. Kaatjem, benmenting/Pixabay Dorosły osobnik (męski) i larwa. |
Cykl życiowy
- Chrabąszcze majowe wychodzą z ziemi na powierzchnie w kwietniu lub maju. Żywią się liśćmi drzew. Straty najczęściej nie są duże, ale przy masowym występowaniu może dojść do tzw. gołożeru.
- Rójka chrząszczy trwa ok. 6 tygodni. W tym czasie zapłodnione samice zakopują się w ziemi i tam składają jaja.
- Młode larwy żerują w ściółce i płytkiej warstwie gleby. Początkowo zadowalają się rozkładającymi się resztkami roślinnymi.
- W drugim roku życia żerują już na korzeniach roślin,
- W trzecim roku są najbardziej żarłoczne! Niszczą warzywa korzeniowe, powodują wypadanie rozsad, więdnięcie i schnięcie wielu grup roślin, plackowate zamieranie trawy na trawniku a nawet osłabienie i częściowe zasychanie krzewów oraz drzew.
- Cały cykl rozwoju trwa 4-5 lat.
Zwalczanie owadów dorosłych
Dorosłe formy powodują dużo mniejsze straty w zieleni niż larwy. Te pierwsze zwalcza się głównie po to, by nie złożyły jaj.
Dorosłe chrabąszcze majowe można zwalczać przez strząsanie ich z drzew na rozłożone płachty i zbieranie. Pracę powinno się wykonywać wczesnym porankiem, gdy owady są jeszcze odrętwiałe. Chemiczna ochrona polega na opryskiwaniu koron drzew insektycydami (np.: Karate Zeon, Mospilan).
Fot. Frank.Vassen Obecnie owad nie ma praktycznego zastosowania dla człowieka, ale jeszcze na początku XX wieku we Francji przyrządzano z niego... zupę! |
P-DRAKOL
Zwalczanie pędraków
Walka z pędrakami jest trudna – na szczęście można korzystać z różnych narzędzi. Jednym ze skuteczniejszych sposobów jest głębokie przekopywanie działki (szpadlem, glebogryzarką), a także orka (zwłaszcza jesienią). Resztę roboty załatwią ptaki, gady, prażące słońce, ewentualnie niskie temperatury. Naszym sprzymierzeńcem w walce z pędrakami jest też kret.
W ogrodach o dużym nasileniu pędraków zaleca się siew gryki (roślina zaliczana do roślin na zielony nawóz). Trzeba poczekać do owocowania, zanim się ją zetnie, wtedy zabieg jest najbardziej skuteczny. Roślina ta wydziela substancje, które nie tylko odstraszają, ale niszczą pędraki! (widać to gołym okiem – larwy brązowieją).
Pędraki można zlikwidować podlewając dany teren preparatami, np.: Dursban (chemiczny), Nemasys G (pasożytnicze nicienie) lub P-Drakol (pożyteczne bakterie).
Największy problem ze szkodnikiem występuje na nieużytkach i działkach znajdujących się blisko lasów.
Tekst: Michał Mazik, zdjęcia w tekście: "Hanneton commun (Melolontha melolontha) / Frank.Vassen / CC BY 2.0, zdjęcie tytułowe: mkoziol / Pixabay