Procenty, symbole, skróty... Co naprawdę oznaczają dane na opakowaniu nawozu?
W sklepach ogrodniczych znajdziemy nawozy wielu producentów, które mają różną formę, skład i przeznaczenie. Aby realnie wspomagały rośliny, należy stosować je w odpowiednich dawkach i warunkach, a informacje na ten temat znajdziemy zwykle na opakowaniach lub etykietach.
Jakie informacje znajdują się na etykietach nawozów? Jak prawidłowo je interpretować i na co zwrócić uwagę? Czytaj dalej.
🟢 Największe targi ogrodnicze w Polsce: Nowości roślinne, konkursy, kiermasze, wykłady i inspiracje. Zieleń to Życie 2025 już we wrześniu!
Zawartość makroelementów i forma nawozu
Podstawowe dane handlowe o nawozie, to jego producent, rodzaj opakowania i masa/objętość. Bez względu na to czy mamy do czynienia z nawozem dedykowanym dla konkretnej grupy roślin (np. nawóz do borówek, nawóz do kwiatów balkonowych, nawóz do iglaków), czy z nawozem tzw. uniwersalnym, ich opakowania powinny być opatrzone informacjami o procentowej zawartości kluczowych pierwiastków: azotu (N), fosforu (P) i potasu (K).
Często znajdziemy na etykietach zapisy liczbowe, np. w formie NPK 20-10-10, co oznacza, iż nawóz zbilansowano w proporcjach 20% azotu, 10% fosforu i 10% potasu. Zdarza się tak w przypadku większości nawozów tzw. NPK i ta kolejność pierwiastków w informacjach zawsze jest taka sama.
Druga kluczowa informacja, to forma użytkowa nawozu, która może być stała (np. proszek, granulat) lub płynna (np. emulsja, zawiesina, roztwór). Informacja ta podpowiada nam, w jaki sposób należy stosować dany nawóz.
Etykieta nawozowa powinna też zawierać informacje o tym, czy nawóz jest syntetyczny (mineralne mieszanki chemiczne lub nawozy jednoskładnikowe) czy naturalny (np. organiczny – obornik lub kompost).
Sposób działania nawozu
Etykiety podają często także informacje o sposobie działania nawozu, co jest bardzo istotne. Najczęściej nawozy mineralne dzielą się na szybkodziałające lub długo działające (z opóźnionym efektem). Nawóz szybkodziałający dostarcza (uwalnia) składniki pokarmowe roślinie od razu po aplikacji, ale ich efekty nie trwają długo i zasilanie trzeba powtarzać kilka razy w sezonie. Z kolei nawóz tzw. długodziałający uwalnia składniki powoli – działają i zasilają rośliny przez dłuższy czas, co oznacza, że wystarczy zastosować go raz lub dwa razy w sezonie.
Mikroelementy i składniki dodatkowe
Oprócz makroelementów nawozy (wieloskładnikowe) zawierają też inne pierwiastki, w tym między innymi wapń (Ca), żelazo (Fe), mangan (Mn), bor (B), magnez (Mg), cynk (Zn), potrzebne roślinom do właściwego rozwoju (np. do optymalnego wybarwienia liści, kwitnienia, owocowania).
Ich procentowa zawartość również podana jest często na etykietach nawozów przy ich symbolach chemicznych lub w połączeniu z makroelementami, np. NPK 6-5-5+1 Zn, czyli 6 % azotu, 5% fosforu, 5% potasu plus 1% cynku.
Na etykietach umieszczane są też symbole związków chemicznych, zawierających dany pierwiastek, w tej formie najlepiej dostępny dla roślin, np. fosfor – 11% P2O5, potas – 18% K2O, magnez – 2,7% MgO, siarka – 20% SO3.
Na opakowaniach nawozów mogą znaleźć się też inne informacje, np. na temat pH nawozu czy reakcji z określonymi gatunkami czy grupami roślin, co może okazać się bardzo pomocne.
Instrukcje stosowania i środki ostrożności
Każda etykieta nawozowa zawiera (powinna zawierać) informacje o zalecanej dawce nawozu oraz sposobie jego stosowania (aplikacji). W zależności od formy użytkowej, nawozy mogą być rozpuszczane w wodzie i stosowane w formie podlewania lub oprysku dolistnego lub dostarczane do gleby (lub na jej powierzchnię) przy pomocy posypywania.
W tej części etykiety mogą znaleźć się też zalecenia dotyczące warunków stosowania nawozu (np. temperatury, aury, pory dnia itp.) oraz środków ostrożności (ochrona rąk, oczu itp.). Aby nie zaszkodzić roślinom (przenawożenie/niedożywienie) oraz własnemu zdrowiu czy środowisku, należy bezwzględnie stosować się do powyższych instrukcji.
Data ważności i sposób przechowywania nawozu
Każde pakowanie lub etykieta nawóz zawiera też oznaczenie daty ważności nawozu, czyli okresu, w którym zachowuje on swoje optymalne właściwości. Dodatkowo, mogą znajdować się tam informacje o zalecanym sposobie przechowywania nawozu, w tym o temperaturach w jakich może być on przechowywany. To ważne informacje, ponieważ nawozy z przekroczoną datą ważności i źle przechowywane (np. zimą) nie powinny być stosowane – mogą nie zadziałać, zaszkodzić roślinie i być niebezpieczne dla środowiska, w tym szkodliwe dla gleby i organizmów glebowych.
Dopuszczenie nawozu do obrotu i certyfikaty
Trzeba pamiętać, że Polsce można stosować wyłącznie środki (w tym nawozy) dopuszczone przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW). Na etykiecie nawozu powinny więc znajdować się następujące informacje: dozwolone zastosowania, numer dopuszczenia oraz termin przydatności.
Obecnie duży nacisk kładzie się świadomość ekologiczną, dlatego wielu producentów nawozów zamieszcza na etykietach ekoetykiety i certyfikaty jakości. Zwykle są to informacje świadczące o tym, iż dany nawóz nie zawiera szkodliwych substancji chemicznych, jest biodegradowalny lub nie wpływa na negatywne zmiany klimatu. Warto zwrócić na to uwagę, jeśli chcemy być świadomymi ekologicznie ogrodnikami.
Dlaczego etykiety nawozowe są ważne?
Właściwe zrozumienie informacji podanych na etykiety nawozów jest podstawą do właściwego ich stosowania, czyli odpowiedzialnego podejścia do zdrowia roślin, ale i środowiska. Brak niezbędnych informacji lub etykiet w ogóle, może więc skutkować pojawieniem się różnych nieprawidłowości i problemów – nieprawidłowego wzrostu, braku kwitnienia lub owocowania lub nawet zamierania roślin.
Etykiety są nie tylko pomocnym narzędziem, ale także źródłem edukacji – cennej, najnowszej wiedzy dla ogrodników w zakresie optymalnych, nowoczesnych i bezpiecznych form zasilania roślin oraz ich potrzeb.
Zdjęcie tytułowe: kolaż – Veranika / Adobe Stock oraz Redakcja ZielonyOgrodek.pl