Rośliny, aby rosnąć silne i zdrowe, potrzebują zbilansowanej diety, w której kluczową rolę odgrywa azot. Jest on niezbędny do życia roślin i zachodzących w nich procesów biologicznych, takich jak fotosynteza, wzrost, kwitnienie, i plonowanie. Azot, wraz z fosforem i potasem, należy do grupy pierwiastków niezbędnych, które są fundamentem dla budowy komórek roślinnych, produkcji chlorofilu, aminokwasów, białek, witamin, hormonów, i DNA. Ponadto, azot jest składnikiem enzymów, co podkreśla jego znaczenie w metabolizmie roślin.
Dlaczego azot jest tak ważny dla roślin?
Azot jest głównym składnikiem chlorofilu, umożliwiającym roślinom przetwarzanie światła słonecznego na energię poprzez fotosyntezę. Bez wystarczającej ilości azotu, rośliny nie mogą efektywnie przeprowadzać tego procesu, co prowadzi do słabego wzrostu i blaknięcia liści. Azot jest również niezbędny do tworzenia aminokwasów i białek, które są kluczowe dla wzrostu roślin, rozwoju korzeni, i odporności na choroby.
Skąd się bierze azot w glebie?
Azot pochodzi głównie z rozkładających się resztek roślinnych i zwierzęcych, oraz z próchnicy. Zawartość azotu w podłożu zmienia się w ciągu roku i w zależności od panującej temperatury, z największymi ilościami wiosną.
W jaki sposób rośliny pobierają azot?
Większość roślin pobiera azot z gleby dzięki korzeniom. Istnieje jednak grupa roślin motylkowych, które wiążą wolny azot z powietrza dzięki symbiozie z bakteriami azotowymi, co czyni je świetnym nawozem naturalnym.
Jak rozpoznać niedobór azotu?
Niedobór azotu objawia się jasnozielonym kolorem liści i łodygi, wątłym pokrojem rośliny, żółknięciem liści, oraz małymi, niewykształconymi owocami, które zbyt szybko dojrzewają. W skrajnych przypadkach, cała roślina może stać się bardziej podatna na choroby i szkodniki.
Skutki nadmiaru azotu
Nadmiar azotu może wydłużyć okres wegetacji rośliny, co prowadzi do kumulacji azotanów niebezpiecznych dla zdrowia ludzi, a także do przemarzania roślin. Objawia się to nienaturalnie zielonymi liśćmi, źle wykształconymi liśćmi, słabym owocowaniem, małymi owocami, oraz ograniczonym kwitnieniem.
Jak zasilać glebę i rośliny azotem?
Nawozy azotowe można podzielić na przedsiewne (nawozy amonowe), pogłówne (saletra) i uniwersalne (saletra amonowa i mocznik). Dla początkujących ogrodników dostępne są specjalne nawozy, przeznaczone do zasilania konkretnych grup roślin. Stosowanie nawozów naturalnych, takich jak kompost, gnojówka, obornik, czy uprawa roślin motylkowych, jest ekologicznym sposobem na wzbogacenie gleby w azot.