Mięta nadwodna, znana także jako mięta wodna (Mentha aquatica), należy do rodziny jasnotowatych (Lamiaceae). Pochodzi z Europy, Azji oraz północnej Afryki, gdzie naturalnie porasta brzegi rzek, wilgotne łąki i rowy. Obecnie uprawiana jest głównie jako roślina ozdobna w ogrodach wodnych.
Wygląd i cechy charakterystyczne mięty wodnej
Mięta nadwodna dorasta do 60-80 cm wysokości, tworząc gęste, rozrastające się kępy. Pędy są wzniesione, czterokanciaste, owłosione i często zabarwione na purpurowo, co dodaje roślinie dekoracyjnego charakteru. Liście mają kształt jajowaty do eliptycznego, są ciemnozielone, ząbkowane na brzegach i osadzone naprzeciwlegle na łodygach. Po roztarciu wydzielają intensywny, charakterystyczny zapach mięty.
Największą ozdobą mięty wodnej są jej kwiaty – zebrane w kuliste kwiatostany na szczytach pędów, pojawiają się od lipca do września. Mają barwę różową do fioletowej. Kwitnienie jest długie i bardzo efektowne.
Jest trwałą, ekspansywną byliną, która dzięki podziemnym rozłogom łatwo się rozprzestrzenia.
Wymagania uprawowe mięty wodnej
Mięta nadwodna jest rośliną typowo wilgociolubną. Najlepiej rośnie na stanowiskach słonecznych lub lekko półcienistych, w żyznych i stale wilgotnych glebach. Doskonale sprawdza się posadzona w płytkiej wodzie – na głębokości do 30 cm (strefa przybrzeżna).
Roślina jest w pełni mrozoodporna i nie wymaga zimowego zabezpieczania.
Miętę nadwodną można rozmnażać na kilka sposobów. Najłatwiejszym jest podział kęp wiosną lub jesienią, który pozwala szybko uzyskać nowe egzemplarze. Możliwe jest również rozmnażanie przez sadzonki pędowe lub z nasion, choć te metody są rzadziej stosowane.
Pielęgnacja
Mięta nadwodna nie ma dużych wymagań pielęgnacyjnych, ale wymaga zapewnienia jej stałej wilgoci. Podlewanie jest kluczowe, szczególnie gdy rośnie w gruncie poza strefą wodną – podłoże nie może przesychać. W uprawie pojemnikowej roślina powinna mieć stale wilgotną ziemię, a donica może być częściowo zanurzona w wodzie.
Nawożenie nie jest konieczne, jeśli roślina rośnie w żyznym podłożu, ale w uprawie pojemnikowej można ją zasilić nawozem organicznym lub mineralnym wiosną, aby pobudzić wzrost i kwitnienie.
Warto też pamiętać o przycinaniu – usuwanie przekwitłych kwiatostanów przedłuża kwitnienie i zapobiega niekontrolowanemu rozsiewaniu się rośliny. Silniejsze cięcie jesienią lub wczesną wiosną pozwala utrzymać kępy w ładnym kształcie i zapobiega ich nadmiernemu zagęszczaniu.
Choroby i szkodniki
Mięta nadwodna jest rośliną odporną i rzadko bywa poważnie porażana przez choroby. W niesprzyjających warunkach może jednak pojawić się rdza mięty, objawiająca się rdzawymi plamami na liściach. Czasem zdarza się także mączniak prawdziwy. Wśród szkodników zagrożeniem mogą być mszyce, które wysysają soki z liści i pędów, oraz przędziorki, pojawiające się w uprawie doniczkowej.
Zastosowanie mięty wodnej w ogrodzie
Mięta nadwodna to niezwykle dekoracyjna roślina, ale by była piękna i zdrowa wymaga miejsc podmokłych, np. obniżeń terenu lub brzegów rowów, dlatego najlepiej prezentuje się w ogrodach z wodą. Doskonale nadaje się do sadzenia na brzegach oczek, stawów i strumieni. Wprowadza do ogrodu świeżość i kolor, a dodatkowo przyciąga owady zapylające. Ładnie komponuje się z kosaćcami, tatarakiem czy tojeścią.
Można ją również uprawiać w dużych pojemnikach wypełnionych wilgotnym podłożem, ustawionych na tarasie lub balkonie. Ze względu na intensywny zapach liści bywa też sadzona w pobliżu miejsc wypoczynku, gdzie dodatkowo odstrasza niektóre owady.
Mięta nadwodna znajduje także zastosowanie użytkowe. Jej aromatyczne liście mogą być wykorzystywane do przygotowywania naparów, napojów czy jako przyprawa do potraw, choć rzadziej niż w przypadku mięty pieprzowej. W medycynie ludowej stosowano ją przy problemach trawiennych, przeziębieniach oraz jako roślinę o działaniu przeciwbakteryjnym i rozkurczowym.
Zdjęcia: Pete Mella, iredding01, Goran, Larysa / AdobeStock