Juka gwatemalska (Yucca guatemalensis syn. elephantipes) nazywana jest często juką słoniostopą lub domową. Prawidłowa polska nazwa juki to krępla, ale jest ona praktycznie nieużywana. Roślina należy do rodziny agawowych (Agavoideae) i jest średnio dużym drzewem występującym naturalnie w Ameryce Środkowej i Meksyku.
Juka gwatemalska przypomina palmę. W warunkach domowych dorasta średnio do 0,9-1,5 m. Na szczytach, drewniejących z czasem pni, wyrastają skórzaste, matowe, długie (ok. 30 m) liście o szablastym wyglądzie. Młode są sztywne i wyprostowane, a starsze mogą się lekko przewieszać.
W warunkach domowych raczej nie zakwitają. Jeśli jednak to się stanie roślina wytwarza bardzo duże, wzniesione kwiatostany złożone z małych, kremowych, dzwonkowatych kwiatów. Kwiaty juki gwatemalskiej zapylają ćmy, które nie występują w Europie.
Wymagania i uprawa
Jest jedną z łatwiejszych w uprawie roślin domowych. Stanowisko powinno być ciepłe, bardzo jasne ale nie na bezpośrednim słońcu, ponieważ liście mogą łatwo ulec poparzeniu (w naturze rośliny te wzajemnie się cieniują). Juki muszą mieć dobrze przepuszczalną, lekką i najlepiej średnio żyzną glebę (dobra jest ziemia dla palm). Juki gwatemalskie wymagają dość głębokich donic z drenażem.
W okresie wzrostu (wiosna, lato) jukę podlewamy obficie ale nie za często (nie możemy doprowadzić do przelania). Lepiej gdy ziemia w donice lekko przesycha przed następnym podlewaniem. Roślinę dobrze jest nawozić późną wiosną i latem.
Roślina przechodzi stan spoczynku zimą – w czasie tym trzeba oszczędnie podlewać i zaprzestać nawożenia. Najlepiej jeśli możemy utrzymać w pomieszczeniu z rośliną ok 18-22 ºC (nie może spaść poniżej 10!).
Dobrze od czasu do czasu przemywać liście z kurzu. Młode rośliny można przesadzać co 1-3 lata. Dużych juk nie przesadzamy, tylko co roku na wiosnę wymieniamy górną warstwę ziemi w donicy na świeżą.
Zastosowanie
Juka gwatemalska to duża roślina, która najlepiej będzie się czuć w większych pomieszczeniach z dużymi oknami. Te duże rośliny świetnie wyglądają w nowoczesnych, jasnych przestrzeniach. Ze względu na swój egzotyczny wygląd nadają się do tworzenia tzw. urban jungle.
Latem można bez obaw wystawiać ją na taras lub do ogrodu, a uprawiane w szklarniach mogą zakwitnąć!
Juka gwatemalska posiada w swoim składzie sporą ilość saponin (delikatne związki powierzchniowo czynne obniżające napięcie powierzchniowe roztworów wodnych). W większych dawkach mogą być one trujące. Rośliny bogate w saponiny są często wykorzystywane w medycynie i kosmetologii.
Tekst: Katarzyna Jeziorska, zdjęcia:Flower Council Holland, Wicki/Wikimedia Commons
Komentarze