Które grzyby są trujące? Znasz je wszystkie?
Doświadczeni grzybiarze wiedzą, że zbytnia pewność siebie nie popłaca. Z lekką przesadą można nawet pokusić się o stwierdzenie, że nieostrożny grzybiarz to martwy grzybiarz. Niestety wiele trujących grzybów przypomina te jadalne i łatwo o pomyłkę przy zbieraniu. Niektóre gatunki są tak toksyczne, że mogą spowodować poważne powikłania w organizmie a nawet śmierć. Których grzybów trzeba się wystrzegać?
🟢 Zobacz trendy ogrodowe sezonu 2025: aranżacje, kompozycje, inspiracje
13 gatunków grzybów, których nie powinieneś zbierać!
Borowik szatański (Boleus satanus)
Osławiony "szatan" lub "truciciel" jest silnie trującym grzybem. Jego spożycie może spowodować ciężkie dolegliwości żołądkowe, a w dużej ilości nawet śmierć (w stanie surowym). Grzyb po przekrojeniu sinieje lub nabiera błękitnego odcienia. Jego kapelusz ma szary, siwy lub popielaty kolor. Zwykle rośnie pod dębami lub bukami.
▶ Dowiedz się więcej
Muchomor sromotnikowy (Amanita phalloides)
Groźny, śmiertelnie trujący grzyb. Jest o tyle niebezpieczny, że pierwsze objawy zatrucia pojawiają się dopiero po 8-12 godzinach. Toksyny niszczą m.in. wątrobę i nerki. W dodatku może być mylony z kaniami lub gąskami. W przypadku zatrucia niezbędne jest natychmiastowe wezwanie pogotowia ratunkowego.
▶ Dowiedz się więcej
Muchomor jadowity (Amanita Mirosa)
Silnie trujący grzyb. Po jego spożyciu niezbędna jest pomoc lekarza. Objawy występują dość szybko – są to nudności, bóle głowy i brzucha, częste wypróżnianie. Gatunek może być mylony z pieczarkami, choć nie ma kulistej podstawy. Często występuje w mchu, w wilgotnych lasach.
▶ Dowiedz się więcej
Muchomor plamisty (Amanita pantherina)
Silnie trujący grzyb wywołujący nudności, wymioty, rozwolnienie, problemy z widzeniem a czasem również halucynacje. Spożycie go w większych ilościach może prowadzić do śmierci. Przy zatruciu należy koniecznie udać się do lekarza. Grzyb przeważnie rośnie w lasach sosnowych. Muchomor plamisty jest dość łatwy w rozpoznaniu.
▶ Dowiedz się więcej
Strzępiak ceglasty (Inocybe erubescens)
Śmiertelnie trujący grzyb występujący w widnych lasach, dość pospolity – chociaż zwykle występuje pojedynczo. Objawy zatrucia to zaburzenia wzroku, ślinotok, pocenie i wymioty. Zawiera dużą ilość muskaryny.
▶ Dowiedz się więcej
Borowik ponury (Boletus luridus)
To grzyb potocznie nazywany "siniakiem". Jest podobny do jadalnych borowików, ale po dotknięciu sinieje. Na jego powierzchni powstają sine plamy, które ciemnieją – czasem przybierając nawet czarą barwę. W polskich lasach borowik ponury nie jest zbyt powszechny, ale czasem można go spotkać na podłożu wapiennym. Często pojawia się w pobliżu dębów i buków. Grzyb nie jest mocno trujący i w niektórych krajach jest spożywany. Nawet jednak długo gotowany może powodować wymioty i problemy z żołądkiem.
▶ Dowiedz się więcej
Gołąbek wymiotny (Russula emetica)
Już sama nazwa zniechęca do zbiorów. Grzyb jest trujący – chociaż nie powoduje zagrożenia życia, jego spożycie objawia się bólem brzucha, silnymi wymiotami i mdłościami. W smaku jest ostry i piekący. Częściej go można spotkać w lasach iglastych. Wyróżnia go czerwony, różowy lub nieco bardziej blady kapelusz.
▶ Dowiedz się więcej
Muchomor czerwony (Amanita muscaria)
Wbrew powszechnej opinii gatunek ten nie należy do najsilniej trujących muchomorów. Gatunku nie sposób pomylić z żadnym innym. Często rośnie przy brzozach. Spożycie go na surowo wywołuje duszności, pocenie się, problemy z żołądkiem, ślinotok i suchość w ustach.
▶ Dowiedz się więcej
Grzybówka czysta (Mycena pura)
Ten drobny grzyb (kapelusz o średnicy do 5 cm) na szczęście nie jest z reguły zbierany i rzadko słyszy się o spowodowanym przez niego zatruciu. Grzybówka jest słabo toksyczna, ale powoduje dolegliwości trawienne. Ma charakterystyczny zapach przypominający rzodkiew i po tym można ją rozpoznać. Spotyka się ją głównie jesienią zarówno w lasach liściastych, jak i iglastych.
▶ Dowiedz się więcej
Krowiak podwinięty (Paxillus involutus)
Grzyb przez pewien czas był zbierany w Polsce i marynowany, ale okazało się, że nie ugotowany jest silnie trujący (szczególnie starsze okazy). Krowiaka spotyka się pospolicie w lasach. Wydziela słaby, kwaśny zapach i ma specyficzny kapelusz w różnych odcieniach brązu. Grzyb w literaturze czasem widnieje jako niejadalny.
▶ Dowiedz się więcej
Maślanka wiązkowa (Hypholoma fasciculare)
Mały grzyb (o średnicy kapelusza 2-5 cm) najczęściej występuje w skupiskach. Jego spożycie powoduje objawy podobne do zatrucia muchomorem. W Polsce występuje pospolicie i najczęściej można go spotkać w liściastych lasach. Maślankę można pomylić z opieńką miodową.
▶ Dowiedz się więcej
Muchomor cytrynowy (Amanita citrina)
Gatunek mało szkodliwy, gdyż po wygotowaniu większość toksycznych związków zostaje zneutralizowana, mimo tego nie poleca się zbiorów. Muchomor spotyka się często w borach sosnowych i świerkowych. Zapach grzyba przypomina ziemniaki.
▶ Dowiedz się więcej
Czubajeczka cuchnąca (Lepiota cristata)
Grzyb z rodziny pieczarkowatych raczej nie stanowi zagrożenia, gdyż jego wygląd i brzydki zapach nie zachęcają do zbiorów. Mimo tego, lepiej dmuchać na zimne - czubajeczka jest trująca i nie nadaje się do spożycia. Duże okazy można pomylić z bardzo smacznymi młodymi kaniami. Najczęściej czubajeczka pojawia się skupiskami w trawiastych lasach.
▶ Dowiedz się więcej
Tekst: Michał Mazik, zdjęcie tytułowe: kolaż/Wikimedia Commons