Parszywa 13 trujących grzybów – rozpoznasz je wszystkie?

Uważaj! Te grzyby sa trujące, fot. Wikimedia Commons

Grzybobranie to jedna z ulubionych polskich tradycji. Nic dziwnego, że jesienią lasy są pełne miłośników cichych polowań. Niestety, nie każdy grzyb jest bezpieczny do spożycia. Wśród nich znajduje się "parszywa 13" – trzynaście gatunków grzybów, które są nie tylko niejadalne, ale także potencjalnie śmiertelnie trujące. W naszym artykule dowiesz się, jak je rozpoznać i dlaczego powinieneś ich unikać. Bezpieczeństwo podczas grzybobrania jest przecież najważniejsze.

Posłuchaj
00:00
Najnowszy numer
Gardeners' World - Edycja Polska Gardeners' World - Edycja Polska
przejrzyj
Gardeners' World - Edycja Polska
217
Streszczenie artykułu
Każdego roku słyszy się o zatruciach spowodowanych spożyciem trujących grzybów. Dlatego tak ważne jest umiejętne rozpoznawanie trujących gatunków. Wśród najbardziej niebezpiecznych grzybów wymienia się m.in. borowika szatańskiego, który jest silnie trujący i może powodować ciężkie dolegliwości żołądkowe. Muchomor sromotnikowy to kolejny śmiertelnie trujący grzyb, który może być mylony z kaniami lub gąskami. Inne trujące gatunki to muchomor jadowity, muchomor plamisty, strzępiak ceglasty, borowik ponury, gołąbek wymiotny, muchomor czerwony, grzybówka czysta, krowiak podwinięty, maślanka wiązkowa, muchomor cytrynowy oraz czubajeczka cuchnąca. Wszystkie te grzyby mają swoje charakterystyczne cechy, które pozwalają je odróżnić od jadalnych gatunków, ale zawsze warto zachować ostrożność podczas zbierania.
Spis treści
Uważaj! Te grzyby wyglądają na jadalne, ale są trujące! Borowik szatański Muchomor sromotnikowy Muchomor jadowity Muchomor plamisty Strzępiak ceglasty Borowik ponury Gołąbek wymiotny Muchomor czerwony Grzybówka czysta Krowiak podwinięty Maślanka wiązkowa Muchomor cytrynowy Czubajeczka cuchnąca

Które grzyby są trujące? Znasz je wszystkie?

Doświadczeni grzybiarze wiedzą, że zbytnia pewność siebie nie popłaca. Z lekką przesadą można nawet pokusić się o stwierdzenie, że nieostrożny grzybiarz to martwy grzybiarz. Niestety wiele trujących grzybów przypomina te jadalne i łatwo o pomyłkę przy zbieraniu. Niektóre gatunki są tak toksyczne, że mogą spowodować poważne powikłania w organizmie a nawet śmierć. Których grzybów trzeba się wystrzegać?

FAKT / YouTube



13 gatunków grzybów, których nie powinieneś zbierać!

Borowik szatański (Boleus satanus)

Osławiony "szatan" lub "truciciel" jest silnie trującym grzybem. Jego spożycie może spowodować ciężkie dolegliwości żołądkowe, a w dużej ilości nawet śmierć (w stanie surowym). Grzyb po przekrojeniu sinieje lub nabiera błękitnego odcienia. Jego kapelusz ma szary, siwy lub popielaty kolor. Zwykle rośnie pod dębami lub bukami.
Dowiedz się więcej

Muchomor sromotnikowy (Amanita phalloides)

Groźny, śmiertelnie trujący grzyb. Jest o tyle niebezpieczny, że pierwsze objawy zatrucia pojawiają się dopiero po 8-12 godzinach. Toksyny niszczą m.in. wątrobę i nerki. W dodatku może być mylony z kaniami lub gąskami. W przypadku zatrucia niezbędne jest natychmiastowe wezwanie pogotowia ratunkowego.
Dowiedz się więcej

Muchomor jadowity (Amanita Mirosa)

Silnie trujący grzyb. Po jego spożyciu niezbędna jest pomoc lekarza. Objawy występują dość szybko – są to nudności, bóle głowy i brzucha, częste wypróżnianie. Gatunek może być mylony z pieczarkami, choć nie ma kulistej podstawy. Często występuje w mchu, w wilgotnych lasach.
Dowiedz się więcej

Muchomor plamisty (Amanita pantherina)

Silnie trujący grzyb wywołujący nudności, wymioty, rozwolnienie, problemy z widzeniem a czasem również halucynacje. Spożycie go w większych ilościach może prowadzić do śmierci. Przy zatruciu należy koniecznie udać się do lekarza. Grzyb przeważnie rośnie w lasach sosnowych. Muchomor plamisty jest dość łatwy w rozpoznaniu.
Dowiedz się więcej

Polskie grzyby trujące Fot. ak ccm, archenzo, ilmari karonen, julio reis, h krisp/Wikimedia Commons

1 – Borowik szatański, 2 – Muchomor sromotnikowy, 3 – Muchomor jadowity, 4 – Muchomor plamisty, 5 – Strzępiak ceglasty, 6 – Borowik ponury

Strzępiak ceglasty (Inocybe erubescens)

Śmiertelnie trujący grzyb występujący w widnych lasach, dość pospolity – chociaż zwykle występuje pojedynczo. Objawy zatrucia to zaburzenia wzroku, ślinotok, pocenie i wymioty. Zawiera dużą ilość muskaryny.
Dowiedz się więcej

Borowik ponury (Boletus luridus)

To grzyb potocznie nazywany "siniakiem". Jest podobny do jadalnych borowików, ale po dotknięciu sinieje. Na jego powierzchni powstają sine plamy, które ciemnieją – czasem przybierając nawet czarą barwę. W polskich lasach borowik ponury nie jest zbyt powszechny, ale czasem można go spotkać na podłożu wapiennym. Często pojawia się w pobliżu dębów i buków. Grzyb nie jest mocno trujący i w niektórych krajach jest spożywany. Nawet jednak długo gotowany może powodować wymioty i problemy z żołądkiem.
Dowiedz się więcej

Redakcja poleca
0 Keramzyt ogrodniczy - 2 l
Keramzyt ogrodniczy - 2 l
1 Nawóz jesienny do tui – 8 kg | Target
Nawóz jesienny do tui – 8 kg | Target
2 Termometr Do Kompostu | Victory's Garden
Termometr Do Kompostu | Victory's Garden
3 Mydło ogrodnicze potasowe z czosnkiem  500 ml - Himal
Mydło ogrodnicze potasowe z czosnkiem 500 ml - Himal
4 Osłonka doniczka misa Ø330 mm Roma – biała – Lamela
Osłonka doniczka misa Ø330 mm Roma – biała – Lamela
5 Stacja pogodowa elektroniczna – czarna
Stacja pogodowa elektroniczna – czarna

Gołąbek wymiotny (Russula emetica)

Już sama nazwa zniechęca do zbiorów. Grzyb jest trujący – chociaż nie powoduje zagrożenia życia, jego spożycie objawia się bólem brzucha, silnymi wymiotami i mdłościami. W smaku jest ostry i piekący. Częściej go można spotkać w lasach iglastych. Wyróżnia go czerwony, różowy lub nieco bardziej blady kapelusz.
Dowiedz się więcej

Muchomor czerwony (Amanita muscaria)

Wbrew powszechnej opinii gatunek ten nie należy do najsilniej trujących muchomorów. Gatunku nie sposób pomylić z żadnym innym. Często rośnie przy brzozach. Spożycie go na surowo wywołuje duszności, pocenie się, problemy z żołądkiem, ślinotok i suchość w ustach.
Dowiedz się więcej

Grzybówka czysta (Mycena pura)

Ten drobny grzyb (kapelusz o średnicy do 5 cm) na szczęście nie jest z reguły zbierany i rzadko słyszy się o spowodowanym przez niego zatruciu. Grzybówka jest słabo toksyczna, ale powoduje dolegliwości trawienne. Ma charakterystyczny zapach przypominający rzodkiew i po tym można ją rozpoznać. Spotyka się ją głównie jesienią zarówno w lasach liściastych, jak i iglastych.
Dowiedz się więcej

Krowiak podwinięty (Paxillus involutus)

Grzyb przez pewien czas był zbierany w Polsce i marynowany, ale okazało się, że nie ugotowany jest silnie trujący (szczególnie starsze okazy). Krowiaka spotyka się pospolicie w lasach. Wydziela słaby, kwaśny zapach i ma specyficzny kapelusz w różnych odcieniach brązu. Grzyb w literaturze czasem widnieje jako niejadalny.
Dowiedz się więcej

Polskie grzyby trujące Fot. strobilomyces, selso, jorg Hempel, james lindsey/Wikimedia Commons

1 – Gołąbek wymiotny, 2 – Grzybówka czysta, 3 – Krowiak podwinięty, 4 –Maślanka wiązkowa, 5 – Muchomor cytrynowy, 6 – Czubajeczka cuchnąca

Maślanka wiązkowa (Hypholoma fasciculare)

Mały grzyb (o średnicy kapelusza 2-5 cm) najczęściej występuje w skupiskach. Jego spożycie powoduje objawy podobne do zatrucia muchomorem. W Polsce występuje pospolicie i najczęściej można go spotkać w liściastych lasach. Maślankę można pomylić z opieńką miodową.
Dowiedz się więcej

Muchomor cytrynowy (Amanita citrina)

Gatunek mało szkodliwy, gdyż po wygotowaniu większość toksycznych związków zostaje zneutralizowana, mimo tego nie poleca się zbiorów. Muchomor spotyka się często w borach sosnowych i świerkowych. Zapach grzyba przypomina ziemniaki.
Dowiedz się więcej

Czubajeczka cuchnąca (Lepiota cristata)

Grzyb z rodziny pieczarkowatych raczej nie stanowi zagrożenia, gdyż jego wygląd i brzydki zapach nie zachęcają do zbiorów. Mimo tego, lepiej dmuchać na zimne - czubajeczka jest trująca i nie nadaje się do spożycia. Duże okazy można pomylić z bardzo smacznymi młodymi kaniami. Najczęściej czubajeczka pojawia się skupiskami w trawiastych lasach.
Dowiedz się więcej

Tekst: Michał Mazik, zdjęcie tytułowe: kolaż/Wikimedia Commons

FAQ Pytania i odpowiedzi
  • Czy są grzyby, które wyglądają na jadalne, ale są trujące?

    Tak, wiele grzybów trujących przypomina te jadalne, co może prowadzić do niebezpiecznych pomyłek podczas zbierania.
  • Czym charakteryzuje się borowik szatański?

    Jest to silnie trujący grzyb, który po spożyciu może powodować ciężkie dolegliwości żołądkowe. Po przekrojeniu sinieje lub nabiera błękitnego odcienia.
  • Jakie są cechy muchomora sromotnikowego?

    Jest to groźny, śmiertelnie trujący grzyb. Objawy zatrucia pojawiają się dopiero po 8-12 godzinach, a toksyny niszczą m.in. wątrobę i nerki.
  • Czym charakteryzuje się muchomor jadowity?

    Jest to silnie trujący grzyb, który po spożyciu wymaga natychmiastowej pomocy lekarskiej. Objawy zatrucia pojawiają się szybko.
  • Jakie są cechy muchomora plamistego?

    Jest to silnie trujący grzyb, który może powodować nudności, wymioty, rozwolnienie, problemy z widzeniem oraz halucynacje.
  • Czym charakteryzuje się strzępiak ceglasty?

    Jest to śmiertelnie trujący grzyb, który występuje w widnych lasach. Zawiera dużą ilość muskaryny.
  • Jakie są cechy borowika ponurego?

    Jest to grzyb, który po dotknięciu sinieje. Na jego powierzchni pojawiają się sine plamy. W Polsce nie jest zbyt powszechny.
  • Czym charakteryzuje się gołąbek wymiotny?

    Jest to trujący grzyb, którego spożycie objawia się bólem brzucha, silnymi wymiotami i mdłościami.
  • Jakie są cechy muchomora czerwonego?

    Wbrew powszechnej opinii, nie należy do najsilniej trujących muchomorów. Spożycie go na surowo może wywoływać różne objawy.
  • Czytaj więcej Czytaj mniej
Obserwuj
Autor
Michał Mazik Michał Mazik

Piszący ogrodnik, autor artykułów, kalendarzy i poradników ogrodniczych.

Artykuły autora Wszyscy autorzy
Tematy
Więcej na ten temat
Co będzie królować w ogrodach w sezonie 2025? Poznaj nowe trendy roślinne
Komentarze

Gość grzybiarka
29-09-2022 10:18
Borowik ponury jest jadalny. Ale musi być dobrze ugotowany. "Osławiony szatan" to grzyb na wymarciu, występuje tylko w kilku miejscach w kraju. A ludzie zwykle mówią "szatan" na borowika żółtoporego (grubotrzonowego). Jest to grzyb niejadalny z powodu swojego gorzkiego smaku, inaczej: gorzkal.
Gość Alek ze szkoły podstawowej.
13-09-2021 14:22
Co to za artykuł o grzybach, zdjęcia ponumerowane a odnośników brak !!! Co to za analfabeta pisał ???? Jak można coś takiego drukować . KOMPROMITACJA DLA CAŁEGO ZESPOŁU REDAKCYJNEGO !!!! Tylko tak dalej- zamiast porządnej szkoły --RÓBTA CO CHCETA !!!!!
Gość DrJaszczur
24-09-2020 07:18
O tyle o ile szanuję stronę zielony ogródek oraz doceniam często dobre ich porady, o tyle ten artykuł z grzybami zawiera stek bzdur, i osoba go pisząca wykazała się mizerną znajomością z zakresu mykologi :O Nawet jeśli by pisać językiem łopatologicznym al'a dla nowicjuszy grzybobrań, ...
Zajrzyj na Forum ZielonyOgrodek.pl
Darmowy program
Projektowanie Ogrodu
wypróbuj online
Projektowanie ogrodu
Co będzie królować w ogrodach w sezonie 2025? Poznaj nowe trendy roślinne
To się przyda
Nawóz z Pokrzywy, Organiczny Płynny – 500 ml
Nawóz z Pokrzywy, Organiczny Płynny – 500 ml
Nawóz jesienny do trawników – 1 kg | Target
Nawóz jesienny do trawników – 1 kg | Target
Kretołap + Wkłady + Czujnik – Zestaw Do Zwalczania Kreta | Target
Kretołap + Wkłady + Czujnik – Zestaw Do Zwalczania Kreta | Target
Kostrzewa sina – niebieska trawa - 15 szt. pakiet
Kostrzewa sina – niebieska trawa - 15 szt. pakiet
Preparat oczyszczający i udrażniający oczyszczalnie przydomowe i szamba – 2.5 kg | Target
Preparat oczyszczający i udrażniający oczyszczalnie przydomowe i szamba – 2.5 kg | Target
Czosnek 'Ambassador' – 1 szt
Czosnek 'Ambassador' – 1 szt
Obornik Kurzy granulowany – 5 l
Obornik Kurzy granulowany – 5 l
Polyversum WP Uniwersalny – 5 g
Polyversum WP Uniwersalny – 5 g
Nawóz jesienny uniwersalny – 10 kg Sumin
Nawóz jesienny uniwersalny – 10 kg Sumin
Tagi
Najnowsze treści
Co będzie królować w ogrodach w sezonie 2025? Poznaj nowe trendy roślinne Szczepionki na wściekliznę w lasach – jak poznać i co robić jak zje ją nasz pupil? Wkładam te kartki do doniczek. Szkodniki nie mają szans. Kilka zł i po problemie Czym jest mała architektura ogrodowa? Jakie funkcjonalne obiekty warto dodać do swojego ogrodu? Nawierzchnie przepuszczalne | Jak pozwalają unikać podtopień i suszy w ogrodzie? Płyn na ziemiórki. 3 naturalne sposoby na czarne muszki i białe robaki w doniczce Kwiaty ziół na stół | Dwa przepisy na dania Zbieram z ogrodu i kiszę na nawóz do grubosza. Zrezygnowałam z płynnych odżywek To przez to ucieka wilgoć z każdej paproci w domu. Wcale nie chodzi o ogrzewanie