Lawenda do zjedzenia! Poznaj jej jadalne odmiany i jak można je przygotować

Historia i rodzaje lawendy

Lawenda ma bogatą historię sięgającą 2500 lat. Zaczynając od najstarszych przesłanek, starożytni Egipcjanie używali jej do mumifikacji i jako perfumy, a Rzymianie do gotowania, kąpieli i odświeżania powietrza. W średniowieczu lawenda była powszechnie stosowana jako lek na różne dolegliwości. Mnisi i zakonnicy uprawiali lawendę w swoich ogrodach klasztornych i używali jej do leczenia ran, łagodzenia bólu głowy i odstraszania owadów. W tym okresie lawenda zyskała również reputację jako roślina o właściwościach ochronnych – wierzono, że jej zapach odpędza złe duchy i chroni przed chorobami. Z kolei w czasach renesansu lawenda stała się niezwykle popularnym składnikiem perfum.

Dziś lawenda jest wszechobecna zarówno w przemyśle kosmetycznym, jak i kulinarnym. Jej kojący zapach jest wykorzystywany w aromaterapii, a olejki lawendowe są składnikiem licznych kosmetyków i środków czystości. W kuchni lawenda znalazła swoje miejsce jako wyjątkowa przyprawa, dodawana do ciast, herbat, a nawet potraw mięsnych.

Znanych jest co najmniej 47 gatunków lawendy i ponad 450 odmian, z których tylko niektóre są odpowiednie do spożycia.

Fot. mescioglu, bukhta79, FotoHelin / AdobeStock

Lawenda przez wieki zyskała znaczenie symboliczne. W wielu kulturach jest symbolem czystości, spokoju i ochrony. Jej obecność w domach miała przynosić spokój i harmonię, a także chronić mieszkańców przed chorobami. W wielu tradycjach lawenda jest używana w rytuałach oczyszczających i uzdrawiających, dlatego nie tylko jej spożywanie (np. w formie napojów), ale też używanie przy kąpieli oraz stosowanie jako odświeżacz powietrza są od wielu lat bardzo popularne.

Najpopularniejsze lawendy, które możesz jeść!

• Lawenda wąskolistna (Lavandula angustifolia): Znana również jako lawenda prawdziwa, jest najczęściej kojarzona z lawendowymi polami we Francji. Jej małe, półwieczne krzewy kwitną na niebiesko, fioletowo, lawendowo, a czasem różowo lub białawo wczesnym latem. Jest to najczęściej używana odmiana w kuchni.
• Lawenda francuska (Lavandula stoechas): Lepiej znosi wilgoć niż lawenda wąskolistna i kwitnie prawie ciągle od połowy wiosny do późnego lata.
• Lawenda hiszpańska (Lavandula dentata): Pochodząca z Hiszpanii, kwitnie od wczesnego lata do jesieni, charakteryzując się lekkim fioletowym kolorem i liśćmi o mocnym zapachu rozmarynu.
• Lawenda hybrydowa (Lavandula x intermedia): Hybryda lawendy angielskiej i portugalskiej, łączy mrozoodporność z tolerancją na ciepło. Kwitnie w ciemnym fiolecie do bieli od połowy do późnego lata.
• Lawenda szerokolistna (Lavandula latifolia): Charakteryzuje się mocnym zapachem i kwitnie na jasno fioletowo na długich łodygach.
  
  

Lawenda wąskolistna – królowa kulinarnej lawendy i najlepsze odmiany

Lawenda wąskolistna jest uważana za najlepszą do celów kulinarnych. Jej odmiany, takie jak 'Royal Velvet', 'Folgate', 'Melissa', 'Munstead' i 'Lady', charakteryzują się słodkim smakiem, który idealnie pasuje do wielu potraw. Unikaj innych odmian, które mogą mieć zbyt intensywny smak, przypominający perfumy lub mydło.

Najczęściej stosuje się ją w wypiekach, lemoniadach i jako dodatek do tłustych potraw, ponieważ jej świeży smak doskonale je uzupełnia. Jest także składnikiem klasycznej francuskiej mieszanki ziół Herbes de Provence, używanej do marynat mięsnych, pieczenia chleba, a nawet serów.

Jak używać lawendy w kuchni? 4 wskazówki, które musisz znać!

1. Lawenda ma wyjątkowy, intensywny smak, dlatego warto używać jej z umiarem. Można jej używać zarówno w postaci suszonej, jak i świeżej, całej lub mielonej.
2. Nie gotuj lawendy w płynach, ponieważ stanie się gorzka. Zamiast tego, rozgnieć pąki, aby uwolnić smak, i dodaj je po zdjęciu płynu z ognia.
3. Lawenda wykazuje właściwości antybakteryjne i dlatego nie można jej używać np. do chlebów wyrabianych na zakwasie.
   
   

2 znane i lubiane przepisy z lawendą

Lawendowa lemoniada

Składniki:

• 1 filiżanka cukru
• 5 filiżanek wody
• 3 łyżki suszonych kwiatów lawendy angielskiej
• 1 filiżanka soku z cytryny
  
  

Przygotowanie:

1. W małym garnku, zagotuj 1 filiżankę wody z cukrem i kwiatami lawendy. Gotuj przez 1-2 minuty, aż cukier się rozpuści.
2. Zdejmij z ognia i pozostaw do ostygnięcia, następnie przecedź.
3. W dużym dzbanku wymieszaj sok z cytryny, lawendowy syrop i pozostałe 4 filiżanki wody. Schłodź w lodówce przed podaniem.
   
   

Lawendowe ciasteczka

Składniki:

• 1 filiżanka masła
• 1/2 filiżanki cukru pudru
• 2 filiżanki mąki
• 1 łyżka suszonych kwiatów lawendy angielskiej
• 1 łyżeczka ekstraktu waniliowego
  
  

Przygotowanie:

1. W misce, ubij masło z cukrem na puszystą masę.
2. Dodaj mąkę, kwiaty lawendy i wanilię. Mieszaj, aż składniki się połączą.
3. Uformuj ciasto w kulę, owiń folią i schłodź przez 30 minut.
4. Rozwałkuj ciasto na grubość 1 cm i wycinaj ciasteczka.
5. Piecz w 180°C przez 10-12 minut, aż brzegi będą lekko złote.
   
   

Lawenda to nie tylko piękna roślina ogrodowa, ale również wspaniały dodatek do kuchni. Dzięki jej unikalnemu smakowi i aromatowi, możesz wzbogacić swoje potrawy o wyjątkowy, ziołowy akcent. Wypróbuj nasze przepisy i przekonaj się, jak lawenda może odmienić Twoje kulinarne doświadczenia!

Zdjęcie tytułowe: Aygul Bulté, mescioglu, Volha, Olga Kriger, Kotkoa / AdobeStock