Astronomiczna wiosna i jesień: czy mają znaczenie dla ogrodu?
Pytanie czytelnika: Ostatnio słyszałem opinię, że prawdziwym początkiem sezonu i prac ogrodniczych jest "wiosna astronomiczna", a jesienne porządki i sadzenie roślin powinno się zacząć "jesienią astronomiczną". Czy to prawda?
Nie jest to prawda. W ogrodzie praca często zaczyna się już w lutym, kiedy to możemy wykonywać zimowe cięcia drzew i krzewów oraz wiele innych czynności. Jesień natomiast to nie tylko "długość dnia" ale przede wszystkim temperatury, których nasze rośliny potrzebują, aby wejść w zimowy spoczynek.
Warto jednak wiedzieć:
- CZYM SĄ PORY ROKU I DLACZEGO SIĘ ZMIENIAJĄ?
Zmiany pór roku zawdzięczamy odpowiedniemu nachyleniu osi obrotu naszej planety do płaszczyzny jej ruchu okołosłonecznego (płaszczyzna ta nazywana jest ekliptyką). Oś obrotu tworzy z ekliptyką kąt 66,5 stopnia, dzięki czemu przez pół roku na działanie promieni słonecznych bardziej wystawiona jest półkula północna, a przez drugie pół roku – półkula południowa. Dla przykładu, gdy w Polsce trwa lato, na półkuli południowej (np. Australia) mamy czas zimowy. - WIOSNA I JESIEŃ ASTRONOMICZNA TO RÓWNONOC?
Tak – te dni nazywane są inaczej równonocami. Dwa razy w roku Słońce znajduje się w punktach, w których ekliptyka przecina się z równikiem niebieskim (czyli rzutem równika ziemskiego na sferę niebieską). W momentach tych następuje zrównaniem dnia z nocą i początkiem astronomicznej wiosny lub jesieni.
• 20/21 marca – na półkuli północnej jest to równonoc wiosenna (Słońce przechodzi przez punkt Barana)
• 22/23 września – na półkuli północnej jest to równonoc jesienna (Słońce przechodzi przez punkt Wagi) - CZYM JEST PUNKT BARANA I WAGI?
Punkt przecięcia ekliptyki z równikiem, w którym Słońce przechodzi z półkuli południowej na północną, nazywa się punktem Barana (choć obecnie, na skutek zjawiska precesji, nie leży już w gwiazdozbiorze Barana, lecz w konstelacji Ryb). Gdy Słońce znajdzie się w tym punkcie, rozpoczyna się astronomiczna wiosna.
Ciekawostka!
Nie wszystkie planety mają pory roku. Na przykład oś obrotu Merkurego jest prostopadła do ekliptyki i w każdym dniu roku jego półkule dostają takie same ilości światła!
Tekst: na podstawie – PAP Nauka w Polsce
zdjęcie tytułowe: GooKingSword/Pixabay
TEMATY NA CZASIE 