Begonie – rośliny o wielu obliczach
Begonie to niezwykle zróżnicowana grupa roślin – w naturze występuje ich ponad 1800 gatunków, a w uprawie domowej i ogrodowej wykorzystuje się setki odmian. Ze względów praktycznych dzieli się je na trzy główne grupy: bulwiaste, kłączowe i o ozdobnych liściach. Każda z nich ma inne wymagania uprawowe i inaczej znosi przesadzanie.
-
Begonie bulwiaste (np. Begonia × tuberhybrida) to ogrodowe rośliny sezonowe, najczęściej sadzone w skrzynkach balkonowych i ogrodach. Po zakończeniu sezonu nadziemna część zamiera, a bulwy przechowuje się przez zimę w suchym, chłodnym miejscu. Wiosną sadzi się je ponownie, płytko w świeżym podłożu.
-
Begonie kłączowe (np. begonia masona) oraz begonie o ozdobnych liściach (np. begonia królewska) to typowe rośliny doniczkowe uprawiane w domach przez cały rok. Nie przechodzą one pełnego spoczynku zimowego i można je przesadzać w miarę potrzeb – najlepiej wczesną wiosną. Do tej grupy można też zaliczyć begonię stale kwitnącą czy tez zimową.
Rozróżnienie to ma znaczenie praktyczne, ponieważ sposób przesadzania każdej z tych grup jest inny i warto go dopasować do typu rośliny.
Kiedy przesadzać begonie?
Optymalnym terminem przesadzania begonii jest wczesna wiosna, zanim rozpocznie intensywny wzrost. Dotyczy to szczególnie roślin domowych, które zimą odpoczywają i wiosną zaczynają tworzyć nowe pędy i liście.
Begonie bulwiaste sadzi się na nowo po zimowym przechowaniu bulw – zwykle w marcu lub kwietniu. Przesadzanie późną jesienią lub zimą może zaszkodzić roślinie, ponieważ w tym czasie wiele gatunków przechodzi w stan spoczynku.
Jeśli begonia przestała rosnąć, liście żółkną, a woda szybko przelatuje przez podłoże – to jasny sygnał, że korzenie nie mieszczą się już w doniczce i konieczne jest przesadzenie.
Jak prawidłowo przesadzić begonię?
Sposób przesadzania różni się w zależności od tego, czy mamy do czynienia z begonią bulwiastą, kłączową czy liściastą. Choć wszystkie lubią podobne podłoże, to technika sadzenia, termin i warunki po zabiegu nie są takie same. Oto praktyczne instrukcje dla każdej z tych grup.
Przesadzanie begonii bulwiastej
Begonie bulwiaste co roku przechodzą okres spoczynku – ich nadziemne części zamierają jesienią, a bulwy przechowuje się zimą w chłodnym, suchym miejscu (np. w torfie lub trocinach). Wczesną wiosną, najczęściej w marcu lub kwietniu, przychodzi czas na ponowne sadzenie.
Przed sadzeniem begonii do donicy należy dokładnie obejrzeć bulwy i usunąć zaschnięte lub gnijące fragmenty. Doniczka powinna być czysta, z otworami odpływowymi, a na dno warto wsypać warstwę drenażu (np. z keramzytu).
Bulwę umieszcza się w świeżym, przepuszczalnym podłożu – najlepiej mieszance ziemi kwiatowej z dodatkiem torfu lub perlitu. Nie należy jej sadzić głęboko – powinna być tylko częściowo przykryta ziemią, tak aby górna część z oczkiem wzrostu była widoczna. Po posadzeniu należy delikatnie podlać, ale tylko lekko zwilżając podłoże. Zbyt obfite podlewanie na tym etapie może spowodować gnicie.
Doniczkę ustawia się w jasnym, ciepłym miejscu. Gdy pojawią się pierwsze pędy, można stopniowo zwiększyć podlewanie i rozpocząć normalną pielęgnację.
Przesadzanie begonii kłączowej i liściastej
Begonie kłączowe oraz ozdobne odmiany liściaste (jak Begonia rex) rosną przez cały rok i nie przechodzą zimowego spoczynku, dlatego można je przesadzać co 1-2 lata, najlepiej wczesną wiosną, gdy zaczynają wypuszczać nowe liście.
Na dzień przed przesadzaniem warto podlać roślinę, aby łatwiej wyjąć ją z doniczki bez uszkodzenia korzeni. Następnie należy ostrożnie wyjąć całą bryłę korzeniową, oczyścić ją z nadmiaru starego podłoża i sprawdzić stan korzeni. Uszkodzone lub zgniłe fragmenty trzeba usunąć czystym, ostrym narzędziem.
Nowa doniczka powinna być tylko nieco większa od poprzedniej, z warstwą drenażu na dnie. Roślinę umieszcza się centralnie, a korzenie obsypuje świeżym, lekkim podłożem – również na bazie ziemi uniwersalnej z perlitem. Po przesadzeniu podłoże delikatnie się ugniata i umiarkowanie podlewa, zwracając uwagę, by nie zalewać środka rozety liściowej – szczególnie u odmian z gęsto ułożonymi liśćmi.
Roślina powinna trafić w miejsce jasne, ale bez bezpośredniego nasłonecznienia. W pierwszych dniach podlewanie warto ograniczyć, aby korzenie mogły się zregenerować.
Zdjęcie tytułowe: brozova, Olga, Ольга Симонова / AdobeStock