Jakie warunki lubią poszczególne rodzaje tulipanów?
Zdecydowana większość uprawianych w ogrodach tulipanów to odmiany mieszańcowe o dużych, pojedynczych lub pełnych, bajecznie kolorowych kwiatach, które dla ułatwienia podzielono na kilkanaście grup (w tym min.: papuzie, liliokształtne, Triumph, Rembrandta, pełne późne, pełne wczesne oraz kilka innych). Na rabatach można też jednak uprawiać gatunki botaniczne, które wprawdzie są skromniejsze i mniejsze od swoich kuzynów, ale jednocześnie są od nich mniej kapryśne i bardziej wytrzymałe na niekorzystne warunki uprawowe (np. tulipany Kaufmanna, Greiga, Fostera). Często też wcześniej od mieszańców kwitną.
Miejsce
Tulipany to dzieci słońca, dlatego naprawdę spektakularnie zakwitną tylko wtedy, gdy zostaną posadzone na ciepłych, słonecznych stanowiskach. Na jednym miejscu mogą pozostawać przez wiele lat (nie wymagają corocznego wykopywania), dlatego od razu warto starannie wybrać dla nich docelowe stanowisko. Tulipany wykopuje się zwykle dopiero wtedy, gdy zaczynają słabiej kwitnąć i nadmiernie się zgęszczać (szczególnie gatunki botaniczne).
Cebulki wykopuje się po przekwitnieniu i częściowym zasuszeniu liści (zwykle VI), po czym oczyszcza je z resztek ziemi i suchych części zielonych, dzieli i przechowuje przez lato w suchym, ciemnym, chłodnym miejscu. Do gruntu sadzi się je ponownie jesienią. Jeśli jednak chcemy w ten sposób postąpić z ogrodowymi mieszańcami ozdobnymi, nie powinniśmy zwlekać z zabiegiem zbyt długo, gdyż ich cebule mają tendencję do „wędrowania” w głąb gleby i po kilku latach może być już trudno je wykopać. Sadząc w ogrodzie tulipany trzeba też pamiętać, że ich okres wegetacji jest dość krótki, a część nadziemna po kwitnieniu zamiera, pozostawiać po sobie puste miejsce, dlatego trzeba tak zaplanować kompozycje z ich udziałem, aby po przekwitnieniu tulipanów inne rośliny zakryły swoimi pędami, liśćmi lub kwiatami opuszczone przez nie stanowisko.
Ziemia
Większość tulipanów preferuje gleby żyzne, próchnicze, ciepłe i lekko wilgotne, najlepiej o obojętnym lub lekko zasadowym odczynie pH. Gatunki botaniczne mogą mieć jednak nieco inne wymagania. Wiele z nich pochodzi z terenów górzystych lub stepowych, dlatego będą oczekiwały bardzo przepuszczalnej gleby. Z tego względu mogą stać się wspaniałą ozdobą skalniaków czy ogródków żwirowych.
Jak dbać o tulipany?
W sezonie wegetacyjnym tulipany nie wymagają żadnych, szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych poza odchwaszczaniem i ewentualnym podlewaniem w przedłużających się okresach bezdeszczowych. Warto natomiast usuwać z nich przekwitające kwiatostany, aby nie szpeciły roślin i nie zawiązywały nasion, gdyż to mocno osłabia cebule, które zamiast gromadzić substancje odżywcze na zimę i przygotowywać się do okresu spoczynku, kierują wszystkie swoje siły na odżywianie owocostanów.
Sadzenie
Tulipany sadzi się w ogrodzie jesienią (1/2IX-X), umieszczając cebulki na głębokości równiej ich trzykrotnej wysokości. Cebulki warto sadzić w specjalnych, ażurowych koszyczkach, co uchroni je zimą przed zakusami głodnych gryzoni.
Nawożenie
Tulipany kwitną bardzo obficie, dlatego warto zasilać je specjalnymi nawozami dla roślin cebulowych (zgodnie z zaleceniami producenta, zwykle dwukrotnie w ciągu roku: podczas sadzenia i w okresie kwitnienia). Warto też ściółkować wokół nich glebę kompostem, który nie tylko dostarczy roślinom niezbędnych składników pokarmowych, ale też wzbogaci podłoże w wartościowa materię organiczną.
Przycinanie
Tulipany nie wymagają przycinania z wyjątkiem usuwania przekwitłych kwiatów.
Ochrona przez chorobami i szkodnikami
Tulipany uprawiane na odpowiednich stanowiskach rzadko chorują, ale osłabionym roślinom mogą zagrażać choroby grzybowe, wirusowe lub bakteryjne (w tym min. szara pleśń, fuzarioza, miękka zgnilizna tulipana, Pstrość kwiatów tulipana) oraz szkodniki (min. niszczyk zjadliwy, mszyca).
W zapobieganiu rozwojowi chorób może pomóc profilaktyka, polegającą min. na pozyskiwaniu do uprawy zdrowych cebulek ze sprawdzonego źródła, unikaniu nadmiernego zagęszczenia roślin, unikaniu uszkodzenia cebul podczas zabiegów pielęgnacyjnych, a także przestrzeganie zmianowania.
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcie tytułowe: Etienne GONTIER i Thang Ha / Pixabay