Jak wygląda leszczyna ogrodowa?
Leszczyna (łac. Corylus) jest wielopiennym krzewem liściastym dorastającym do sporych wielkości. Wśród rodzaju, jedyną leszczyną naturalnie występującą w Polsce jest leszczyna pospolita (Corylus avellana).
- Gałęzie leszczyn są wzniesione i tworzą szeroką, gęstą koronę dorastającą nawet do 5 m wysokości. Kora leszczyny jest gładka, popielata z poziomymi korkowatymi kreskami, a młode pędy są koloru czerwonobrunatnego.
- Liście dorastają do 10 cm długości, są podwójnie piłkowane, na szczycie zaostrzone, u nasady lekko sercowate, krótki ogonek do 10 mm długości. Jesienią przebarwiają się na kolor żółty lub żółtobrązowy, opadają na zimę.
Leszczyna to roślina jednopienna (wytwarzająca oddzielne kwiaty męskie i żeńskie na jednym osobniku). Kwitnienie zaczyna bardzo wcześnie, bo już w lutym! Kwiaty męskie zebrane w kotki po 2-4, pylą bardzo obficie na żółto, kwiaty żeńskie rozwijają się na krótkopędach w pąkach, a na zewnątrz widoczne są jedynie czerwone znamiona.
Owocem leszczyny jest znany i smaczny orzech – jednonasienny, bezbielmowy, otoczony okrywą powstałą ze zrośnięcia trzech podkwiatków, czasem zdarzają się dwa nasiona w jednej okrywie. Zdrewniała owocnia, potocznie nazywana skorupką, ma różny kształt w zależności od gatunku i jasnobrązowy kolor. Orzechy dojrzewają od września do października.
Jaką leszczynę posadzić w ogrodzie?
Leszczyny pospolite
Orzechy laskowe z własnego ogrodu?
Chyba każdy z nas pamięta z dzieciństwa wielkie, rozłożyste krzewy leszczyny, które na wiosnę wypuszczają "kotki", a jesienią obsypane są orzechami laskowymi. Trudno sobie wyobrazić te wielkie rośliny w małych, przydomowych ogródkach... Nie trzeba jednak z nich rezygnować! Obecnie wyhodowane odmiany nie rosną tak intensywnie jak leszczyna pospolita, a jednocześnie rodzą pyszne orzechy.
W uprawie spotyka się szereg roślin uprawnych, zarówno jako leszczyny ozdobne jak i sadownicze.
Na uwagę zasługuje leszczyna 'Barceloński' – odmiana bardzo plenna, regularnie owocująca. Jest dość odporna na niskie temperatury. Krzew rośnie dość silnie tworząc rozłożysta koronę. Dorasta do około 5 metrów wysokości. Posiada duże i smaczne orzechy.
Inne odmiany rodzące duże orzechy to: 'Olbrzymi z Halle', 'Kataloński', 'Nottinghamski'.
Ozdobne leszczyny
Wśród jakich odmian można wybierać?
Wolno rosnąca odmiana leszczyny pospolitej 'Contorta' o pogiętych "w korkociąg" pędach i poskręcanych liściach (patrz opis po prawej) to wspaniała ozdoba ogrodu. Jest to krzew, dorastający do 4 m wysokości, przyrasta ok. 20 cm rocznie. Efektownie wyglądają powyginane pędy, zwłaszcza zimą i na przedwiośniu, kiedy występują obficie żółte bazie. Lubi stanowiska słoneczne lub półcieniste.
Leszczyna pospolita 'Pendula' to natomiast odmiana, u której wszystkie pędy przewieszają się łukowato tworząc piękny parasol. Odmiana ta jest najczęściej uprawiana jako forma pienna w postaci małego drzewka z parasolowatą koroną.
Na uwagę zasługują także odmiany leszczyny o barwnych liściach – t.j. leszczyna pospolita 'Aurea' – o żółtych liściach, które latem zmieniają się w jasnozielone, 'Fusco-rubra' – liście intensywnie czerwono-brązowe wiosną, a latem zielone.
Leszczyna południowa 'Purpurea' ma liście okrągłe, ciemnoczerwone, przez cały okres wegetacji.
Uprawa i pielęgnacja leszczyny w ogrodzie
Stanowisko
Gdzie posadzić leszczynę?
Leszczyna lubi stanowisko wilgotne, nie lubią jednak gleb podmokłych, ani i suchych. Będą dobrze rosły praktycznie na każdej glebie ogrodowej. Są bardzo tolerancyjne względem oświetlenia. Dobrze się rozwijają zarówno na stanowiskach nasłonecznionych jak i zacienionych, jednak na słońcu tworzą dorodniejsze owoce. Rośliny są odporne na miejskie zanieczyszczenia. Wszystkie odmiany leszczyny pospolitej są odporne na mróz.
W przydomowym ogródku leszczyna doskonale prezentuje się posadzona pojedynczo lub w niewielkich grupach na trawniku. Leszczyny polecane są do różnego typu ogrodów, sadzone w miejscach dobrze widocznych.
Pielęgnacja
Jak dbać o leszczynę?
Leszczyna nie wymaga specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych. Rośnie w postaci naturalnego krzewu. Raz na kilka lat można wyciąć kilka wewnętrznych gałęzi, aby krzew zbytnio się nie zagęścił. Poza tym nie stosujemy żadnego formowania ani cięcia. Leszczyna jest świetną rośliną dla zapracowanych!
Tekst: na podstawie Colour Your Life, zdjęcie w tekście: MPF/CC BY-SA 3.0/Wikimedia_Commons, zdjęcie tytułowe: _Alicja_/Pixabay