Program ochrony śliwy | Co stosować na najczęstsze choroby i szkodniki śliwy?

Właściwa uprawa śliw to unikanie zagrożeń

Zdrowe, pełne cennych składników odżywczych owoce śliw są bardzo cenione za smak i duże możliwości ich zastosowania, ponieważ nadają się nie tylko do spożycia bezpośredniego, ale także na różnego rodzaju przetwory, w tym soki, napoje, dżemy, nalewki, konfitury itp. Jednak podobnie, jak inne pestkowe drzewa owocowe są dość wrażliwe na różnego rodzaju infekcje, czy ataki szkodników, które mogą powodować znaczne straty w plonie owoców.

Najlepiej unikać zagrożeń poprzez zapewnienie uprawianym drzewom, jak najlepszych, optymalnych dla nich warunków. Z tego względu, warto pamiętać, aby uprawiając śliwy w ogrodzie przede wszystkim zapewnić im słoneczne, ciepłe stanowisko. Ponadto, drzewa te najlepiej posadzić na glebach wapiennych i wilgotnych, ale przepuszczalnej i żyznej (kiepsko rośnie na glebach piaszczystych i ubogich). Najlepiej też wybierać do uprawy amatorskiej odmiany jak najbardziej odporne (np. na mróz, choroby).

Nie można zapominać też o właściwej pielęgnacji w tym głównie regularnym przycinaniu śliw, czyli prześwietlaniu drzew w odpowiednim terminie (w zależności od pory dojrzewania owoców – po zbiorze owoców lub wiosną), a także o przerzedzaniu zawiązków (np. śliwa węgierka), aby owoce nie dojrzewały w zbyt dużym zagęszczeniu (będą wtedy większe i mniej narażone na choroby, czy szkodniki).

Jak walczyć z najczęstszymi chorobami śliwy?

Niestety może zdarzyć się, że pomimo dobrego stanowiska i odpowiednich warunków uprawy drzewa zostaną zaatakowane przez choroby, co często ma związek z warunkami pogodowymi latem.

Ospowatość śliw, szarka –  objawy, zapobieganie i opryski

W przypadku śliw najgroźniejsza jest choroba wirusowa – ospowatość śliw, nazywana też szarką. Chorobie tej sprzyjają upalne i suche lata i najczęściej atakuje ona liście, jak i owoce śliwy węgierki. Wirus może być przenoszony przez mszyce oraz w czasie rozmnażania (szczepienia) drzew, dlatego często możemy nie wiedzieć, że posadzone drzewo jest chore, a choroba ujawni się dopiero, gdy wystąpią sprzyjające warunki.

Charakterystyczne objawy szarki to odbarwienia liści, na których powstają jasnożółte, chlorotyczne plamy w kształcie pierścieni lub smug. Z czasem całe liście przyjmują nienaturalną, jasnozieloną barwę, a na jeszcze niedojrzałych owocach tworzą się fioletowe przebarwienia (plamy) w kształcie pierścieni, a w trakcie dojrzewania owoców tkanka w miejscu plam zapada się. W efekcie owoce spadają przedwcześnie z drzew, a te które pozostaną i dojrzeją mają gąbczasty, czerwonawy miąższ i tracą smak oraz wartości użytkowe.

Co robić?

Niestety szarka, jak wiele chorób wirusowych jest trudna do zwalczenia, dlatego najlepszym sposobem zapobiegania rozprzestrzeniania się choroby jest usuwanie i zniszczenie chorych drzew. Ponadto, należy obserwować drzewa i jak najszybciej reagować, gdy pojawią się mszyce, które żerując na śliwie przenoszą wirusa. Do ich zwalczania można stosować środki MOSPILAN lub KARATE lub odstraszać za pomocą preparatów naturalnych (np. na bazie czosnku, cebuli, czy pokrzywy). Aby unikać, szarki warto także sadzić odmiany odporne na tę chorobę, np. 'Opal', 'Stanley' lub 'Węgierka Wczesna').

Brunatna zgnilizna drzew pestkowych – objawy, zapobieganie i opryski

Najczęstszą chorobą grzybową śliw, ale też innych drzew pestkowych jest brunatna zgnilizna drzew pestkowych (monilioza), która infekuje (w czasie ciepłej i wilgotnej pogody) najpierw kwiaty, a następnie wierzchołkowe fragmenty pędów, które z czasem brązowieją i zamierają. Najbardziej widoczne są jednak objawy na owocach, które brązowieją, pokrywają się szarawym, brodawkowatym nalotem, układającym się w kształcie pierścieni. Owoce zasychają i czeto pozostają na drzewie nawet do kolejnej wiosny w postaci tzw. mumii, które są źródłem dalszych infekcji.

Co robić?

Aby unikać brunatnej zgnilizny drzew pestkowych, należy usuwać „mumie” z drzew oraz unikać zagęszczenia nasadzeń oraz korony, czyli prześwietlać drzewa. Ponadto, po wystąpieniu pierwszych objawów (np. brązowienia pojedynczych pędów) można zwalczać chorobę za pomocą oprysków np. fungicydami SWITCH lub SCORPION.

Torbiel śliwy – objawy, zapobieganie i opryski

Inną, często porażającą te drzewa chorobą grzybową jest torbiel śliwy, której rozwój powoduje, że owoce są zniekształcone, wydłużone (tworząc torbiel), nadmiernie rozrośnięte i pokrywają się szarym nalotem. Dodatkowo, miąższ staje się niesmaczny, zbity i łykowaty, a same owoce nie mają pestek. Rozwojowi torbieli sprzyjają okresy wilgotnej pogody, a także opadłe i pozostawione pod drzewami zainfekowane owoce.

Co robić?

W celu unikania zakażenia śliw torbielą, należy usuwać i niszczyć zainfekowane owoce (torbiele) oraz sadzić odmiany odporne na te chorobę, np. 'Węgierka Dąbrowicka', 'Renkloda Ulena'. Chorobę można zwalczać opryskując drzewa przed kwitnieniem środkami miedziowymi, np. MIEDZIAN EXTRA oraz w czasie nabrzmiewania i pękania pąków kwiatowych przy użyciu środka SYLLIT.

Czym zwalczać częste szkodniki śliw?

Owocówka śliwkóweczka – objawy, zapobieganie i opryski

Zdecydowanie najczęściej żerującym szkodnikiem na śliwach jest owocówka śliwkóweczka, niewielki ciemnoszary motyl, który składa jaja do zawiązków owoców. Największe szkody wyrządzają głównie rozwijające się w miąższu owoców różowe larwy z ciemną główką, które uszkadzają owoce drążąc w nich korytarze i pozostawiając w nich odchody. Owocówka atakuje śliwy częściej w czasie ciepłej i słonecznej pogody wiosną.

Co robić?

Ekologicznym i skutecznym sposobem zwalczania lub ograniczenia tego szkodnika jest zawieszanie na drzewach pułapek feromonowych wabiących motyle, które najlepiej rozwiesić w drugiej połowie maja. Do zwalczania owocówki można stosować także insektycyd, np. MOSPILAN lub DELTAM z zachowaniem okresu karencji.

Misecznik śliwowy – objawy, zapobieganie i opryski

Na śliwach żerować może misecznik śliwowy, którego można zaobserwować na spodniej stronie liści lub na pędach w postaci charakterystycznych brunatnych tarczek wielkości około 5 mm. Ukryte pod traczką larwy uszkadzają pędy drzew, liście oraz korę, wysysając z nich soki. W wyniku tego liście żółkną i opadają, a pędy zamierają, osłabiając drzewo, co ma też wpływ na zmniejszenie plonu.

Co robić?

Aby zapobiegać rozwojowi miseczników można stosować wiosną preparaty olejowe (np. EMULPAR, AGROCOVER lub PROMANAL). Można tez opryskiwać drzewa wybranymi insektycydami, np. SPRUZIT, KARATE lub MOSPILAN.

Pordzewiacz śliwowy – objawy, zapobieganie i opryski

Dość częstym szkodnikiem śliw jest również pordzewiacz śliwowy, czyli szpeciel, który powoduje powstawanie żółtobrązowych (rdzawych), marmurkowatych przebarwień na liściach i owocach. Żeruje głównie wiosną, uszkadzając młode pędy i liście, które przedwcześnie opadają, osłabiając drzewa i ograniczając owocowanie.

Co robić?

Pordzewiacza można zwalczać wykonując opryski środkami, które zwalczają też przędziorki, czyli np. ENVIDOR lub ORTUS.

Zdjęcie tytułowe, kolaż: Henadzy, Iryna_B, Iryna, Yuliya / AdobeStock