Jak stworzyć nastrojowy ogród w 10 krokach?

Nastrojowy ogród, czyli jaki?

Ogród nastrojowy to szerokie pojęcie, które dla każdego może znaczyć co innego. Dla mnie to enklawa pozwalająca oderwać się od szarej rzeczywistości i miejsce, gdzie można skryć się przed światem zewnętrznym. Ta zielona oaza sprzyja relaksowi, dodaje energii, poprawia nastrój i pozwala zapomnieć się na krótką (a nawet dłuższą) chwilę. To miejsce klimatyczne i kameralne, gdzie nie tylko odpoczywamy, ale też przyjmujemy gości. Nie może więc być nudne! Musi więc być nie tylko praktyczne, ale przede wszystkim ładne! Oprócz różnych roślin, które tworzą piękny nastrój niezbędne będą dekoracyjne detale - stylowe rzeźby, odpowiednie oświetlenie, meble, które nie tylko wprowadza odpowiedni nastrój, ale nadadzą wyjątkowy (i wybrany) styl, który będzie dopełnieniem całości i przysłowiową "kropką nad i".

Warto jednak pamiętać, że nie ma jednego stylu ogrodowego, który jednoznacznie można by powiązać z tworzeniem nastroju. Każdy jest równie dobry i każdy można odpowiednio zmodyfikować!

Czy wiesz jak stworzyć nastrój w ogrodzie? Podpowiadamy!

Stworzenie nastrojowego ogrodu nie będzie zadaniem łatwym! Taki ogród najłatwiej stworzyć na małej powierzchni. Posiadanie niewielkiej działki (a nawet balkonu) jest więc w tej sytuacji nie problemem, ale wręcz atutem. W średnich i dużych ogrodach trudniej osiągnąć efekt kameralności – w takiej sytuacji warto pokusić się o podział ogrodu i założenie na wybranej części klimatycznego zakątka (lub zakątków). Podpowiadamy, jak to zrobić krok po kroku.

Fot. Flora Dania

1. Zadbaj o wyznaczenie granic

Jako że zależy nam na uzyskaniu kameralności, ogród nastrojowy powinien być „szczelnie” ogrodzony. Wysokie, pełne ogrodzenie nie tylko wyznaczy granice działki, ale przede wszystkim zasłoni właścicieli przed ciekawskim, nie zawsze życzliwym, okiem sąsiada czy przechodniów. Jako takie ogrodzenie sprawdzą się płoty drewniane (lamelowe zakryte), mur z cegły lub kamienia naturalnego.

Jeśli zdecydujemy się na pełny mur, starannie wybierzmy materiał, z którego będzie wykonany. Skupmy się nie tylko na tym, ile będzie go potrzebne, lecz także przemyślmy kolor i fakturę, żeby nie uzyskać niekorzystnego wrażenia niezdobytej fortecy. W nowoczesnym budownictwie czasem jako ogrodzenie stawia się gabiony – w tym przypadku także zwróćmy uwagę na ich wysokość oraz surowce.

Dobrym rozwiązaniem jest też żywopłot o wysokości 2-2,5 m. Aby ograniczyć pracochłonność jego utrzymania, a zarazem wprowadzić niepowtarzalny nastrój, warto zdecydować się na nieformowany. W małym ogrodzie idealnie sprawdzi się wąski żywopłot z roślin liściastych, np. buka lub grabu. W większych zakątkach warto w takim zielonym ogrodzeniu połączyć różne gatunki drzew i krzewów, w tym te mocniej rozrastające się na szerokość (m.in. głogi, lilaki, bzy, jaśminowce, ogniki, derenie). Żywopłot, który ma oddzielać poszczególne części ogrodu, tworząc zaciszne „pokoje”, powinien być niższy (ok. 1,5 m).

Fot. Barbara Helgason/Fotolia

2. Stwórz strefę relaksu

Obowiązkową częścią ogrodu nastrojowego jest strefa wypoczynkowa. Może ją wyznaczać urocza pergola lub tunel porośnięte milinem, winoroślą bądź innym pnączem. Takie obiekty można także potraktować jako magiczne przejście z jednej części ogrodu do drugiej. Jeszcze bardziej klimatyczne są częściowo zamknięte (i oczywiście udekorowane zielenią) altany, które pozwalają przebywać na powietrzu, zjeść posiłek czy zorganizować imprezę także w czasie deszczowej pogody. Taką altanę może dodatkowo zdobić zielony dach (czyli ogród na dachu!) z różnych gatunków traw lub bylin.

Do „zestawu wypoczynkowego” warto dołączyć grill. Duże możliwości kulinarne dają grille gazowe, które poniekąd traktuje się jako kuchnie letnie. Murowane natomiast wpasowują się w małą architekturę. Można też zdecydować się na palenisko z żeliwną kratką, otoczone kamieniami. Dlaczego polecam grill lub palenisko? Bo łączą magiczną, przyciągającą siłę ognia z możliwością przyrządzania posiłków w niezobowiązującym stylu. Jeszcze tylko zawieśmy hamak, a w utwardzonym miejscu zamontujmy huśtawkę (np. rodzinną, z długim i wygodnym siedziskiem).

3. Nie zapomnij o tarasie

Zadaszony, częściowo zabudowany taras to idealne miejsce na nastrojowy zakątek – wystarczy tylko odpowiednio go wyposażyć (meble ogrodowe najlepiej z poduszkami, kameralne oświetlenie, ozdoby, rośliny na barierkach). Na tarasie odkrytym sprawa jest nieco trudniejsza. W tym przypadku wybór mebli jest nieco mniejszy, trzeba natomiast postawić na większą ilość żywych dekoracji. Zieleń warto uprawiać w dopasowanych do stylu całości, niesztampowych pojemnikach, np. skrzyniach i donicach z automatycznym systemem nawadniania lub podświetlanych, dających wieczorem nastrojowe światło.

Fot. Flower Council Holland, Funnyhowflowersdothat.co.uk

4. Posadź odpowiednie rośliny

Jakie rośliny będą idealne do ogrodu nastrojowego? Wybór jest ogromny – uprawiana zieleń ma przede wszystkim nas cieszyć. Warto więc zwrócić szczególną uwagę na te gatunki, które wyróżniają się pokrojem, wyglądem liści, kwiatów lub owoców. Mile widziane będą też rośliny urzekające zapachem. Cenne również będą gatunki pospolite, spotykane w okolicy lub znane z ogrodów naszych babć, gdyż kojarzą się z latami dzieciństwa i tym samym stwarzają przyjazny, pełen ciepłych skojarzeń klimat. Oprócz roślin ogrodowych warto postawić także na rośliny w pojemnikach, które mogą dekorować nie tylko taras, ale także inne obiekty: balkon, nawierzchnie, altany, wejście do domu.

Na rabaty doskonale nadają się: dzwonki, floksy, farbownik lazurowy, dziewanna, naparstnica, malwa, ostróżka ogrodowa, niezapominajki, słonecznik (różne gatunki), jeżówka purpurowa, paprocie, krwawnik pospolity, szafirki, narcyzy, buraki ćwikłowe, kapusta ozdobna (i nie tylko), jarmuż, orliki, pierwiosnek, piwonie, zawilce, serduszka okazałe, szałwia omszona, żeniszek meksykański, mięta, czosnek ozdobny, kosaćce, krokusy i zimowity, budleja Dawida.

Do dekoracji pergoli i altan: winorośl, aktinidia, milin, glicynia (w cieplejszych rejonach kraju), wiciokrzew, powojnik, groszek pachnący, kobea pnąca.

Blisko domu i w strefie wypoczynkowej (gatunki pachnące): maciejka, róże, chmiel zwyczajny, jaśminowiec wonny, lilak pospolity („bez”), czarna porzeczka, hiacynt, groszek pachnący, lak, lewkonia, rezeda wonna, zioła.

Atrakcyjne jako solitery: brzoza brodawkowata, lipy, dąb, modrzew, leszczyna ‘Contorta’ (o poskręcanych pędach), orzech włoski, jodła koreańska, kasztanowiec czerwony, klon pospolity ‘Fassen's Black’, miłorząb dwuklapowy, jabłoń (szczególnie gatunki ozdobne - tzw. „rajskie jabłuszka”), wiśnia piłkowana, robinia akacjowa ‘Tortuosa’, sosna oścista.

Żywopłoty: buk, grab, głogi, bez czarny, jarzęby, dzika róża, jaśminowiec wonny, ognik szkarłatny, aronia, świdośliwa, nieszpułka, cis pospolity, forsycja, krzewuszka cudowna, leszczyna pospolita.

Na balkon i taras: surfinie, petunie, plektrantus, pelargonie, osteospermum, werbena, begonia, fuksja, tunbergia oskrzydlona, pokrzywka, pomidory koktajlowe, nasturcja, lobelia przylądkowa, wilce, karłowe odmiany drzew i krzewów ozdobnych i jadalnych.

By dobrze wyeksponować rośliny unikajmy donic z typowego tworzywa sztucznego, bardziej nastrojowe będą pojemniki z gliny, terakoty, drewna (osłonki), a nawet metalu. W ogrodzie nastrojowym w stylu wiejskim czy angielskim z powodzeniem można użyć jako pojemniki popularne sprzęty: garnki, dzbany, beczki itp. Trzeba tylko zrobić otwory w dnie lub przynajmniej zastosować solidną warstwę drenażową. Donicami świecącymi podkreśla się urok danego miejsca lub po prostu ułatwia orientację w terenie. Stare, niekiedy pęknięte donice, wykorzystuje się do tworzenia figur lub budowy miniogrodów. Można też zdecydować się na orientalne rozwiązanie i pęknięte pojemniki z gliny/ceramiki skleić ozdobną masą.

Fot. Tanouchka/Fotolia

5. Dodaj ozdoby

Dopasowuje się je do stylu ogrodu, dlatego w ogrodach orientalnych często widuje się kamienne latarenki czy figury Buddy, w angielskich rzeźby psów (i innych zwierząt), a w wiejskich stare sprzęty i narzędzia z gospodarstwa. Największe możliwości daje ten ostatni trend (w dodatku wiele przedmiotów zalegających na strychu można odrestaurować i nadać im drugie życie). Od lat do funkcji kwietników przystosowuje się wozy drabiniaste, sprzęt rolny (np. sieczkarnie), drewniane taczki, stare rowery, kredensy i inne nieużywane meble. Tu ogranicza nas tylko wyobraźnia (choć może i dobry smak).

Dekoracją są też obiekty architektoniczne – w tajemniczym, romantycznym i nastrojowym ogrodzie będą to kamienne portale, kratownice, łuki i trejaże ozdobione roślinami czy żywe rzeźby. Niezwykle kunsztownymi dekoracjami są drzewa przez lata formowane na ławki, tworzące tunele i prowadzone w formie bonsai. To najwyższa szkoła ogrodniczego rzemiosła, choć w tym wypadku już chyba sztuki.

Fot. Flower Council Holland, Funnyhowflowersdothat.co.uk

6. Wybierz odpowiednie meble

Powinny być nie tylko funkcjonalne (wygodne, wytrzymałe, stabilne, bezpieczne, łatwe do przenoszenia i przechowywania), ale także atrakcyjne wizualnie. Dlatego w ogrodzie nastrojowym ich forma jest szczególnie istotna. Najbardziej naturalnie prezentują się meble drewniane, można też zdecydować się na meble z wikliny, trawy morskiej (pod zadaszeniem), technorattanu lub metalu (w nowoczesnych ogrodach).

Poza zestawem wypoczynkowym w altanie, na tarasie czy ustawionym po prostu na trawniku można wprowadzić równie praktyczne, a mniej sztampowe rozwiązania, np. ławkę w zacisznym miejscu obsadzonym różami i innymi pachnącymi roślinami. Niesłabnącą popularnością cieszą się samodzielnie zrobione meble z palet oraz drewnianych skrzynek. Można je wykonać i pomalować tak, aby świetnie wpasowały się w klimat kameralnego ogrodu.

Fot. Barbara Helgason/Fotolia

7. Twórz nastrój za pomocą kolorów

Rabaty bylinowe i mieszane to dusza każdego ogrodu i nie inaczej jest w przypadku ogrodu nastrojowego. Tu, podobnie jak w ogrodach romantycznych, zaleca się stawiać na stonowane kolory (biel, róż i fiolet, delikatny żółty połączony z błękitem). Dobry efekt osiągnie się przez posadzenie kilku gatunków w większych grupach, a nie bogactwo kwiatów i duże zróżnicowanie odmianowe. Większe rabaty z powodzeniem można łączyć z krzewami.

W ogrodzie nastrojowym najlepiej sprawdzą się gatunki polecane do ogrodów angielskich i wiejskich, zwłaszcza malwy, ostróżki, astry, kosmos i lawenda. Kompozycje można dopełnić niewielką ilością bardziej wyrazistych roślin (np. piwonii). W ogrodzie nastrojowym powierzchnia trawnika nie powinna być duża. Częściowo można zastąpić go łąką kwietną, w miejscach zacienionych natomiast lepiej sprawdzą się rośliny okrywowe (barwinek, dąbrówka, runianka, kopytnik).

Aby zwiększyć „współczynnik nastrojowości”, postawmy w ogrodzie kwietniki oraz ozdóbmy roślinami ogrodzenia i elementy małej architektury. Przy pniach drzew, wzorem ogrodów angielskich, można posadzić pnącza – bluszcz pospolity czy nawet powojnik pnący będą owijały się wokół nich (ewentualnie trzeba im będzie pomóc), nadając niepowtarzalnego charakteru starego, tajemniczego ogrodu bądź parku.

Fot. shaiith/Fotolia

8. Dodaj do smaku

W każdym ogrodzie warto uprawiać rośliny jadalne – to sposób na zdrową i świeżą żywność przez wiele miesięcy w roku. Aby jednak ogród był nastrojowy, nie zaszkodzi zrezygnować z tradycyjnego modelu warzywnika, przydomowego sadu czy zielnika. Poszczególne gatunki jadalne można po prostu łączyć z zielenią ozdobną, np. takie warzywa jak buraczki, kapusta, czosnek, sadzić na rabatach kwietnych, z krzewów owocowych tworzyć niskie żywopłoty, a drzewa owocowe prowadzić w alejach oraz jako solitery. Oczywiście plon w takim wypadku może być nieco mniejszy, a ochrona przed chorobami i szkodnikami będzie bardziej kłopotliwa, natomiast ogród jadalny zostanie „rozlokowany” w różnych częściach działki, nie psując jego walorów dekoracyjnych.

9. Podświetl i stwórz nastrój nocą

Ogród estetyczny to ogród przemyślanie oświetlony. Szczególnie wdzięcznymi obiektami do ozdobienia światłem są altany i inne zadaszone konstrukcje. Niepowtarzalny klimat wyczarują kolorowe lub jednolite żarówki, latarenki, lampiony, świeczki w ozdobnych szklanych pojemnikach, lampy naftowe. Warto też podświetlić kluczowe obiekty w ogrodzie, główne nawierzchnie, drzwi wejściowe, furtkę oraz estetyczne wizytówki ogrodu (np. oczko wodne, kompozycję krzewów). W ogrodzie nastrojowym stawiamy na światło o ciepłej barwie. W ogrodach stylizowanych na formalne czy angielskie pożądanym elementem są wolnostojące latarenki.

Fot. stockpics/Fotolia

10. Zaproś dzikich gości

W nastrojowym ogrodzie nie powinno zabraknąć dzikiej fauny – śpiew ptaków, odgłosy świerszczy, a nawet rechot żab miło podziała na nasze zmysły. Dlatego warto montować budki lęgowe, karmniki, poidełko, zakładać źródła wody (nawet niewielkie oczko wodne) i tworzyć jak najwięcej miejsc zbliżonych do naturalnego środowiska (łąki kwietnie, rośliny miododajne, zadrzewienia itp.). W dodatku bardzo często zwierzęta „zapraszane” na działkę to sojusznicy w walce ze szkodnikami roślin. Zachęćmy więc do pobytu w naszym ogrodzie jeże, jaszczurki, nietoperze i złotooki, budując odpowiednie dla nich siedliska.

Unikaj tych błędów, jeśli chcesz cieszyć się nastrojowym ogrodem!

trakcie urządzania nastrojowego ogrodu trzeba głębiej (niż w przypadku utartych i popularnych stylów urządzania) sięgnąć po pokłady kreatywności, a przy tym wykazać się wyczuciem. Kameralność i dobry smak są jak najbardziej wskazane. Czego nie robić?

1. Sadź w odstępach i z umiarem

Ogród nastrojowy powinien być osłonięty przed światem zewnętrznym, kameralny i pełen romantycznych, krzewiastych zakątków, jednak zbyt wiele roślin zamiast zielonej oazy stworzy wrażenie przeładowanej i chaotycznej dżungli. Dlatego planując nasadzenia trzeba zachowywać odpowiednie odległości między sadzonkami. Nadmiernie ściśnięte krzewy, drzewa czy nawet byliny w szybkim czasie będą generowały problemy (choroby grzybowe, większe straty przy pojawieniu się szkodników, nieprawidłowy rozwój – niezgodny z charakterystyką gatunku lub odmiany). Czyli po pewnym czasie i tak trzeba będzie niektóre okazy albo przesadzić, albo wyciąć. Zarośla nie dość, że nie będą atrakcyjne to jeszcze przyciągną większość ilość (niż zwykle) ślimaków i komarów.

2. Nie przesadzaj z ozdobami

Ogród nastrojowy w większym stopniu niż inne typy ogrodów stawia na różnorodne ozdoby i dekoracje, bo pomagają one w tworzeniu klimatu i stylu. Mogą to być kolorowe poduszki na meble ogrodowe, lampy naftowe lub lampiony, rośliny uprawiane w nietypowych pojemnikach, lustra, obrazy wertykalne, rzeźby czy oryginalne kwietniki. We wszystkim trzeba jednak znać umiar! Ozdoby podkreślą styl danego miejsca, ale nie można korzystać z nich nadmiernie. Ogród „zawalony” ozdobami straci swój nastrój, a dane strefy będą wyglądały na nieuporządkowane. W takim miejscu trudno odpoczywać, a jarmarczny nastrój pasuje tylko do sklepu z pamiątkami, a nie do ogrodu!

3. Ostrożnie ze światłem

Najważniejszą rolą światła w ogrodzie jest zwiększenie walorów estetycznych roślin, małej architektury i dekoracji, a dopiero później zwiększenie funkcjonalności (znaczy: lepsza orientacja w ogrodzie nocą, podświetlenie kluczowych obiektów, wydłużenie godzin korzystania z ogrodu). Zamiast tradycyjnych lamp czy reflektorów warto postawić na oryginale rozwiązania: kolorowe żarówki, lampiony, świeczki, oświetlenie w butelkach, lampy naftowe, itp.

4. Unikaj zbyt dużych przestrzeni

Rozległy, dobrze zadbany trawnik jest wizytówką ogrodu angielskiego i świetnie nadaje się do dużych ogrodów. Niestety w przypadku ogrodu nastrojowego całkowicie przeczy jego kameralnej formie. Jeśli ogród jest na tyle duży, że ciężko zbudować efekt zamkniętej przestrzeni, można podzielić go na część (np.: ogradzając średnio wysokim żywopłotów).

5. Zrezygnuj z betonu

W ogrodzie nastrojowym powinno się wykorzystywać jak najwięcej materiałów, które wyglądają naturalnie i dobrze harmonizują z otoczeniem. Taki zakątek wygląda dużo cieplej i kameralniej. Beton takiego efektu nie da dlatego warto go ograniczyć. Jednocześnie trzeba uważać, aby nie przesadzić z ilością użytego kamienia (ogród może wyglądać topornie).

Tekst: Michał Mazik, zdjęcie tytułowe: Flower Council Holland, Funnyhowflowersdothat.co.uk