Dimorfoteka zatokowa (Dimorphotheca sinuata syn. Dimorphotheca aurantiaca) inaczej dimorfoteka pomarańczowa nazywana złotokwiatem, to niewielka roślina jednoroczna z rodziny astrowatych (Asteraceae). Jej ojczyzną są tropikalne rejony Afryki Południowej, ale bywa też uprawiana w wielu innych krajach świata jako roślina ozdobna.
Dimorfoteka pomarańczowa dorasta do ok. 30-40 cm i tworzy tuż nad ziemią rozetę odziomkowych, zielonych, lancetowatych lub jajowatych, delikatnych, powcinanych na brzegach liści.
Przez całe lato (VI-IX/X) z środka rozety wyrastają miękkie, kruche, częściowo wzniesione, a częściowo pokładające się, zielone pędy, pokryte krótkoogonkowymi, powcinanymi, zielonymi, lancetowatymi liśćmi i zwieńczone dużym koszyczkowym kwiatostanem, złożonym licznych, żółtych lub ciemnych kwiatów rurkowych, otoczonych wianuszkiem długich, wąskich, lancetowatych, pomarańczowych, połyskliwych kwiatów języczkowych (wyglądem przypominają kwiaty nagietków).
U gatunku kwiaty są nieduże i pomarańczowe, ale u odmian i mieszańców mogą być też żółte, różowe, białe lub dwukolorowe oraz znacznie większe.
Nasiona rośliny oferowane są zwykle w postaci wieloodmianowej mieszanki.
Wymagania i uprawa
Dimorfoteka to roślina wybitnie światłolubna. Na rabacie należy przeznaczyć dla niej jak najbardziej słoneczne stanowisko, gdyż tylko w pełnym słońcu jej kwiaty pozostają otwarte – w cieniu i w dni pochmurne kwiat stula płatki i traci większość walorów ozdobnych.
Oprócz słońca, roślina potrzebuje też ciepłej, żyznej, próchniczej, przepuszczalnej i umiarkowanie wilgotnej gleby. Nie lubi zimna i długotrwałych opadów. Z rośliny warto usuwać przekwitłe kwiatostany, dzięki czemu będzie dłużej i obficiej kwitła.
Dimorfotekę zatokową rozmnaża się wyłącznie z nasion, które sieje się wprost do gruntu na przełomie kwietnia i maja (wschody wymagają przerywki) lub pod osłonami w III (siewki pikuje się, a następnie wysadza na miejsce stałe w maju).
Zastosowanie
Dimorfoteka pomarańczowa nadaje się do uprawy na ciepłych, słonecznych rabatach, gdzie dobrze wygląda w niewielkich grupach lub w towarzystwie innych, niezbyt wysokich roślin ozdobnych jak np. aksamitki, nagietki, margerytki, żeniszka, maczka kalifornijskiego czy blisko z nią spokrewnionego osteospermum. Doskonale sprawdza się też w ogródkach skalnych i żwirowych. Może być także uprawiana w pojemnikach na słonecznych balkonach i tarasach.
Kwiaty dimorfoteki mogą być ścinane do wazonu ale tylko wtedy, gdy będą stały na słonecznym miejscu, inaczej podobnie jak na cienistej rabacie, stulą płatki.
Wybrane odmiany
- 'Tetra Goliath' – kwiaty jaskrawo pomarańczowe, ciemnopomarańczowe oczko i brązowy pierścień wokół wewnętrznej podstawy płatków.
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: Rukimedia, YAYImages, EcoPic/Depositphotos