Dzwonek irlandzki (Moluccella laevis) to gatunek rośliny jednorocznej z rodziny jasnowatych (Lamiaceae). Wbrew swojej nazwie, nie należy jednak do tej samej rodziny co dzwonki i nawet ich nie przypomina. W naturalnym środowisku można go spotkać min. na Kaukazie oraz w rejonach Basenu Morza Śródziemnego i Azji Mniejszej, ale jest też powszechnie uprawiany w wielu innych rajach świata.
Dzwonki irlandzkie rosną szybko i w sezonie wegetacyjnym osiągają ok. 0,6-1 m wys. Roślina tworzy wzniesione, sztywne, czterokanciaste pędy, w dolnej części pokryte nielicznymi, dużymi, sercowatymi, szerokimi, zielonymi, długoogonkowymi liśćmi z wyraźnie widocznym na blaszce unerwieniem i mocno powcinanymi brzegami (nieliczne liście wyrastają też na łodydze miedzy kwiatami).
Latem (VII/VIII-IX) na szczytach pędów rozwijają się niezwykle oryginalne, zielone kwiaty, mające kształt sztywnych, szerokich lejków. Dwuwargowe, białe kwiaty właściwe są niepozorne i znajdują się wewnątrz lejkowatego lub muszelkowatego kielicha.
Kwiaty ułożone są bardzo gęsto w górnej części pędów (zwykle w okółkach, układających się jeden nad drugim) i tworzą okazały, kłosowaty, zwarty kwiatostan. Tuż pod dzwonkowatymi kwiatami, na pędzie znajduje się kilka niewielkich kolców, o czym należy pamiętać, ścinając rośliny i oczyszczając je z liści.
W miarę przekwitania na zielonych kielichach widoczna jest jaśniejsza siateczka nerwów, po czym kielichy jaśnieją i stają się jakby papierowe.
Wymagania i uprawa
Dzwonki irlandzkie nie są roślinami trudnymi w uprawie. Oczekują jedynie słonecznego, ciepłego stanowiska i umiarkowanie wilgotnej, przeciętnej gleby ogrodowej.
Zwykle nie sprawiają większych problemów, ale ich wysokie pędy mogą się czasem pokładać, dlatego warto zapewnić roślinom podpory. Dzwonki irlandzkie są wrażliwe na mróz, dlatego należy je ścinać jeszcze przed nastąpieniem jesiennych przymrozków.
Dzwonki irlandzkie rozmnaża się wyłącznie z nasion, sianych w V wprost do gruntu (siewki wymagają przerywki, polecany rozstaw to ok. 30-30/40 cm) lub III/IV pod osłonami (siewki się pikuje i wysadza do gruntu w k. V). Nasiona przed siewem przez ok. dobę warto moczyć w ciepłej wodzie.
Zastosowanie
Dzwonki irlandzkie uprawia się zwykle przede wszystkim dla ich kwiatostanów, doskonale nadających się na kwiat cięty i do suszenia. Rośliny mogą też jednak stanowić ciekawą ozdobę rabaty.
Wprawdzie ich kwiaty mają stonowaną, zieloną barwę, ale posiadają niezwykle oryginalny kształt. W kompozycjach nie są roślinami pierwszoplanowymi, ale mogą dopełniać zestawienia barwne z takich roślin jak np. ostróżki, naparstnice, dzwonki, werbena patagońska, cynia czy szałwia powabna.
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: Eveline de Bruin/Pixabay, 阿橋 HQ/CC BY-SA 2.0/Wikimedia Commons, "Lychnis coronaria & Moluccella laevis"/peganum/CC BY-SA 2.0, Vahe Martirosyan/CC BY-SA 2.0/Flickr