Wilczomlecz groszkowy (Euphorbia lathyris) to dwuletnia roślina zielna z rodziny wilczomleczowatych. Naturalnie występuje w krajach śródziemnomorskich (Europa Południowa), ale bywa też spotykany w cieplejszych rejonach Azji, Europy i północno-zachodniej Afryki. Roślina jest też czasami uprawiana w ogrodach.
Jak wygląda i czym charakteryzuje się wilczomlecz groszkowy?
Wilczomlecz groszkowy to duża roślina, która może dorastać do ok. 1 m wys. W pierwszym roku uprawy rozwija silnie ulistniony na całej długości, wzniesiony, sztywny, czerwono nabiegły od dołu i pokryty niebieskosinym nalotem pęd, który w drugim roku częściowo ogałaca się z liści i drewnieje u podstawy. Liście układają się na pędzie nakżyszległe w naprzeciwległych parach. U młodych egzemplarzy są długie, spłaszczone, wąskie, lancetowate, siedzące, całobrzegie, ciemnozielone z sinym, woskowym nalotem na powierzchni i wyraźnie zaznaczonym, jaśniejszym nerwem głównym. Liście na starszych, dwuletnich roślinach są jaśniejsze, szersze i większe, szczególnie w górnych partiach pędu.
Wilczomlecz groszkowy kwitnie w drugim roku uprawy wiosną i kwitnie aż do jesieni (IV-X), rozwijając na szczytach silnie rozgałęzionego pędu zielonkawożółte, drobne, bezpłatkowe kwiaty, otoczone u podstawy dużymi, trójkątnymi, zielonymi liśćmi. Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w początkowo zielone, po dojrzeniu brązowe, duże, kuliste, pękate, trójkomorowe owocostany (torebki), zawierające drobne nasiona.
Wilczomlecz groszkowy zawiera w tkankach toksyczny sok mleczny, dlatego jest w całości jest trujący. Sok może powodować też podrażnienia skóry, dlatego wszystkie prace pielęgnacyjne przy roślinie należy wykonywać w rękawicach ochronnych. Korzenie wilczomleczu wydzielają do gleby substancje chemiczne, odstraszające gryzonie, co może być ważną cechą, kwalifikującą gatunek do uprawy w ogrodzie.
Wymagania i uprawa wilczomleczu groszkowego
Wilczomlecz groszkowy najlepiej czuje się na słonecznych lub lekko półcienistych stanowiskach i przepuszczalnych, lekkich, niezbyt żyznych i umiarkowanie wilgotnych glebach. Dobrze znosi przejściową suszę, lecz w czasie przedłużających się okresów bezdeszczowych, potrzebuje nawadniania. Nie oczekuje natomiast nawożenia, gdyż na glebach zbyt zasobnych w składniki pokarmowe, staje się nadmiernie wybujały.
Wilczomlecz groszkowy nie jest w pełni mrozoodporny, dlatego poleca się uprawiać go w najcieplejszych rejonach kraju i okrywać na zimę np. stroiszem.
Wilczomlecz groszkowy może być rozmnażany za pomocą nasion (daje też samosiew), trzeba jednak liczyć się z tym, że nasiona mogą wykiełkować dopiero po roku lub dwóch od siewu. Proces przyspieszy stratyfikacja nasion w niskich temperaturach.
Choroby i szkodniki
Wilczomlecz groszkowy jest uważany za roślinę stosunkowo odporną na choroby i szkodniki, jednak uprawiany na zacienionym stanowisku i zbyt mokrej glebie, może zapadać na choroby grzybowe (np. szarą pleśń) lub zagniwać i zamierać.
Zastosowanie wilczomleczu groszkowego w ogrodzie
Wilczomlecz groszkowy nie jest rośliną szczególnie popularną, choć ze względu na efektowny pokrój (zarówno atrakcyjne ulistnienie młodych roślin, jak i rozkrzewiony pokrój dwuletnich egzemplarzy), może być ciekawą rośliną ozdobną. Gatunek najładniej prezentuje się w pierwszym roku uprawy, dlatego może być też traktowany jako roślina jednoroczna.
Ładnie wygląda na tle ciemnego ogrodzenia, ale efektownie prezentuje się też na skalniaku lub w ogródku żwirowym. Nadaje się do ogrodów w stylu wiejskim, śródziemnomorskim i japońskim. Często oferowany jest też w sprzedaży jako gatunek odstraszający krety, nornice i turkucie.
Zdjęcia: saratm, ingwio, Marc, Laurie, bykot / AdobeStock