Kamasja (Camassia) to rodzaj bulwiastych bylin z rodziny szparagowatych (Asparagaceae), do których zalicza się ok. 6 gatunków pochodzących z Ameryki Północnej.
Rośliny te mogą osiągać wysokość od ok. 40-80 cm do 1,2-1,4 m. Rośliny tworzą kuliste bulwy, z których w sezonie rozwijają się wąskie, mieczowate, długie, zielone, odziomkowe, rynienkowate liście, zebrane w kępki.
Kamasje kwitną w maju i czerwcu, wytwarzając wzniesione, sztywne, nagie pędy, zwieńczone okazałym, groniastym kwiatostanem, złożonym z licznych, niedużych, gwiazdkowych kwiatów, ozdobionych kilkoma długimi pręcikami z żółtymi pylnikami. Kwiaty mogą być białe lub niebieskie. W kwiatostanie rozwijają się stopniowo od dołu do góry. Kwitnienie kamasji trwa ok. 3-4 tyg., po czym roślina zasusza liście i przechodzi w stan letniego spoczynku.
Wymagania i uprawa
Kamasje w naturze zasiedlają tereny okresowo wilgotne i podmokłe, które w sezonie letnim wysychają, dlatego w uprawie oczekują słonecznego i wilgotnego stanowiska wiosną i suchego latem. Dobrze rosną na glebach żyznych, próchniczych i przepuszczalnych, które nie mają tendencji do kumulowania wody (zaleganie wody w glebie jest dla roślin szczególnie groźne w okresie letniego spoczynku i zimą). Jeśli nie możemy zapewnić kamasjom suchego stanowiska latem, po przekwitnieniu i zasuszeniu liści (pocz. VII) ich cebule dobrze jest wykopać i przechować w suchym, przewiewnym, ciemnym miejscu, sadząc ponownie do gruntu wczesną jesienią (IX-X).
Mrozoodporność kamasji jest dyskusyjna. Uważa się, że niskie temperatury najlepiej zanosi gatunek kamasja Leichtlina, ale niektóre źródła podają, że oba uprawiane gatunki wykazują dostateczną mrozoodporność. Mimo to w chłodniejszych rejonach kraju, przed zimą warto okryć stanowiska kamasji grubą warstwą ściółki lub słomianymi matami.
Kamasje można rozmnażać z siewu nasion (rośliny kwitną po 3-4 latach i nie zawsze powtarzają cechy egzemplarza matecznego) lub przez podział bulw w okresie letniego spoczynku (rośliny kwitną po 2-3 latach, bulwy sadzi się do ziemi zaraz po podzieleniu lub wczesną jesienią).
Zastosowanie
Podczas kwitnienia, kamasje mogą być wspaniałą ozdobą wiosennej rabaty. Pięknie prezentują się w grupach i dobrze komponują się z irysami, tulipanami, czosnkami ozdobnymi, bergenią, bodziszkami, liliowcami i ozdobnymi trawami. Byliny i trawy są dla nich szczególnie dobrym towarzystwem, gdyż w sezonie letnim osłaniają puste miejsca pozostałe po przekwitniętych kamasjach.
Kwiaty kamasji nie nadają się do cięcia, gdyż w wazonie krótko zachowują świeżość.
Wybrane gatunki i odmiany
- kamasja Leichtlina (C. leichtlinii) (zdj. 2, 3) – dorasta do ok. 1-1,3 m. wys. i tworzy okazałe, strzeliste kwiatostany złożone z licznych, dość dużych, gwiazdkowych kwiatów. Do jej odmian należą min.: 'Semiplena' (kwiaty kremowo-białe, pełne, wys. ok. 1-1,3 m), 'Alba' (biała) i 'Caerulea' (niebieska) (zdj. 4)
- kamasja indiańska (inaczej Quamash lub jadalna) – dorasta do ok. 40-60/80 cm wys. i tworzy mniejsze kwiaty oraz cebule niż inne uprawiane gatunki. Do jej odmian należą min.: 'Blue Melody' (niebiesko-fioletowa) i 'Orion' (jasnoniebieska)
- kamasja Kusika (C. cusickii) (zdj. 5) – może dorastać do 1 cm wysokości, jest najbardziej okazała z gatunków kamasji.
Ciekawostka
Cebule kamasji jadalnej do tej pory są wykorzystywane w kuchni przez mieszkańców Ameryki Północnej.
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: iBulb