Szkarłatka amerykańska (Phytolacca decandra)

Szkarłatka amerykańska (Phytolacca decandra) to wyjątkowo okazała bylina zaliczana do rodziny szkarłatkowatych. Na stanowiskach naturalnych spotykana jest w Ameryce Północnej, gdzie chętnie zasiedla polany, pastwiska i stanowiska na obrzeżach lasów (preferuje otwarte przestrzenie). Ponieważ łatwo się rozsiewa, w swojej ojczyźnie traktowana jak uciążliwy chwast, ale w wielu rejonach świata uprawia się ją w ogrodach jako roślinę ozdobną.

Szkarłatka amerykańska to bardzo wysoka i rozłożysta bylina, mogąca dorastać nawet do ponad 3 m wysokości (w uprawie zwykle jednak niższa). Tworzy wzniesione, sztywne, grube, szeroko rozgałęzione, czerwonawe pędy, pokryte naprzemianlegle układającymi się dużymi, zielonymi z wierzchu i jaśniejszymi od spodu, jajowatymi, skórzastymi, gładkimi liśćmi, osadzonymi na czerwonawych ogonkach. Jesienią liście przebarwiają się na czerwono.

Szkarłatka kwitnie latem (VI-VIII), wydając drobne, białe lub bladoróżowe, pięciopłatkowe, talerzykowate kwiaty z grubym, kulistym, zielonym słupkiem, zebrane po kilkadziesiąt na jaskraworóżowej łodyżce w długie, gęste, zwisające groniaste kwiatostany. Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w ciekawe, mięsiste, pękate, spłaszczone, żebrowane, początkowo zielone, a po dojrzeniu czarne i błyszczące jagody, gęsto upakowane na jaskraworóżowej, zwisającej szypułce.

Ciemny sok z owoców jest silnie barwiący i może trwale plamić ubrania. Zarówno owoce jak i cala roślina w stanie surowym jest trująca.

Szkarłatka amerykańska tworzy gruby, masywny palowy system korzeniowy z grubymi rozgałęzieniami i rozłogami, dlatego w odpowiednich warunkach może być ekspansywna.

Wymagania i uprawa

Szkarłatka amerykańska mimo okazałych rozmiarów nie jest trudna w uprawie. Oczekuje słonecznego stanowiska i próchniczego podłoża, ale urośnie też w półcieniu i na każdej typowej glebie ogrodowej. Ponieważ jednak posiada umiarkowaną mrozoodporność, poleca się uprawia ją w cieplejszych rejonach kraju i okrywać na zimę w pierwszych latach po posadzeniu.

Szkarłatkę najlepiej rozmnażać za pomocą nasion (daje samosiew), gdyż ze względu na palowy system korzeniowy nie lubi przesadzania i dzielenia.

Zastosowanie

Szkarłatka amerykańska to bardzo okazała bylina, która będzie pięknie prezentować się na trawniku lub na tle ogrodzenia jako soliter. Może być też wykorzystywana do tworzenia ogrodowych kompozycji, ale wtedy wymaga barier korzeniowych, które ograniczą jej rozprzestrzenianie się po okolicy. Na rabacie ładnie prezentuje się w towarzystwie nachyłków, rudbekii, floksów wiechowatych, liliowców czy tawuł japońskich.

Ze względu na atrakcyjne, ale trujące owoce, lepiej nie uprawiać jej natomiast w ogrodach, gdzie przebywają dzieci.

Wybrane odmiany

• 'Silver Stain' – marmurkowe, kremowo nakrapiane liście
  
  

Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: Katarzyna, Iva, skymoon13 / AdobeStock

Czy w opisie są wszystkie informacje, których szukałaś/-eś? Daj znać w komentarzu!