Świerzbnica macedońska (Knautia macedonica)

Świerzbnica macedońska (Knautia macedonica) to kępiasta bylina z rodziny przewiertniowatych lub szczeciowatych (w zależności od źródła klasyfikacji). Roślina pochodzi z południowo-wschodniej Europy (min. Bułgarii, Grecji, Macedonii), ale jej odmiany są też uprawiane w innych rejonach świata jako rośliny ozdobne.

Bylina ta może dorastać do ok. 60-80/90 cm wys. Rozwija wiotkie, cienkie, wzniesione, rozgałęzione, owłosione pędy, zebrane w gęste, okazałe kępy. Tworzy też dwa rodzajne szarozielonych, owłosionych liści: odziomkowe, powcinane lub szerokolancetowate, zebrane w rozetę oraz łodygowe, naprzeciwległe, różnej wielkości (duże i małe), mocno powcinane lub szerokolancetowate.

Świerzbnica macedońska kwitnie latem (VI/VI-IX). nN szczytach pędów rozwijają się osadzone na długich, sztywnych łodyżkach koszyczkowe, miododajne kwiatostany, wypełnione licznymi kwiatami o rurkowatej, wydłużonej koronie z bordowymi płatkami różnej długości i wystającymi spomiędzy nich długimi pręcikami, zwieńczonymi białymi pylnikami (przypominają wylądem kwiaty driakwi). Pop przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w owocostany wypełnione licznymi nasionami (niełupki).

Roślina rozwija palowy system korzeniowy.

Wymagania i uprawa

Świerzbnica macedońska w uprawie oczekuje ciepłych, słonecznych stanowisk i lekkiej, przepuszczalnej, średnio żyznej, umiarkowanie wilgotnej gleby, najlepiej o obojętnym lub lekko zasadowym odczynie pH. Dobrze znosi przejściową suszę, ale nie toleruje zalewania, które może prowadzić do gnicia korzeni.

Świerzbnica nie oczekuje żadnych specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych, ale dobrze reaguje na usuwanie przekwitłych kwiatostanów, co skłania ją do dłuższego i bardziej obfitego kwitnienia. Raz na 3-4 lata powinna być też odmłodzona, gdyż z czasem traci nieco na urodzie i słabiej kwitnie. Jest natomiast dostatecznie mrozoodporna i nie wymaga zimowego okrycia.

Świerzbnicę najczęściej rozmnaża się przez wysiew nasion (daje też samosiew), pochodzących z wiarygodnego źródła, co daje większą szansę na zachowanie cech odmianowych.

Zastosowanie

Świerzbnica macedońska najlepiej prezentuje się sadzona na rabatach w dużych grupach, w towarzystwie innych roślin ozdobnych jak np. margerytki, rudbekie, szałwie, krwawniki, nachyłki, bodziszki oraz trawy ozdobne (np. ostnica cieniutka). Jej ażurowy, trochę nieporządny pokrój pozwala rozluźnić kompozycję, wzbogacając ją o dodatkowy kolor barwnych główek, unoszących się ponad kępami liści.

Roślina nadaje się też na skalniaki i do ogródków żwirowych oraz do ogrodów w stylu śródziemnomorskim. Może być też elementem bylinowej łąki kwietnej.

Wybrane odmiany

• 'Thunder and Lightning' – kwiaty bordowe, liście zielone z szerokim, kremowym obrzeżem, wys. ok. 30-45 cm
• 'Red Knight' – kwiaty ciemnoczerwone
  
  

Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: iVerde, Sonja Kalee/Pixabay