Jaskier bulwkowy (Ranunculus bulbosus) czy też jaskier bulwkowaty to bylina z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae). Roślina ma dość szeroki zasięg występowania, dlatego na stanowiskach naturalnych można ją spotkać w Afryce, Azji i Europie, w tym również w Polsce, gdzie miejscami jest dość pospolita.
Jaskier bulwkowy dorasta do ok. 20-30 cm i tworzy ponad ziemią wzniesioną, owłosioną łodygę z charakterystycznym zgrubieniem u podstawy oraz zielone, odziomkowe i siedzące, pierzaste liście o dość zróżnicowanym kształcie, których cała blaszka jest lekko owłosiona.
Roślina kwitnie w kwietniu i maju, wydając promieniste, żółte, pojedyncze, pięciopłatkowe kwiaty, osadzone na długich szypułkach.
Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w owoce, mające postać pękatych, podzielonych na komórki zwieńczone „dzióbkami”, szczeciniasto owłosionych orzeszków, zawierających w swoim wnętrzu brązowe nasiona. Owoc początkowo jest zielony, później brązowieje, ale się nie rozpada.
Gatunek nie tworzy rozłogów i posiada krótki system korzeniowy.
Wymagania i uprawa
W naturze jaskier bulwkowy najchętniej zasiedla suche łąki, przydroża i nieużytki oraz ciepłe, słoneczne stanowiska, dlatego w uprawie będzie oczekiwał podobnych warunków czyli przepuszczalnej, najlepiej piaszczysto-gliniastej, umiarkowanie wilgotnej gleby oraz ciepłego, słonecznego i osłoniętego od wiatru miejsca. Ważne, aby podłoże przeznaczone pod jego uprawę było wapienne, gdyż roślina nie toleruje kwaśnej gleby.
Choć jaskier bulwkowy dość dobrze znosi lekko przesuszone podłoże, w czasie przedłużających się okresów bezdeszczowych, rośliny uprawiane w ogrodzie warto podlewać, dzięki czemu będą lepiej się rozwijały i obficiej kwitły.
Jaskry bulwkowe można rozmnażać przez wysiew dojrzałych nasion lub podział rozrośniętych kęp (metoda polecana głównie w przypadku odmian uprawnych).
Zastosowanie
Jaskier bulwkowy w ogrodzie może być sadzony na słonecznych rabatach, szczególnie o charakterze naturalistycznym lub wiejskim, gdzie ładnie uzupełnia kompozycje z bylin i krzewów o podobnych wymaganiach, a także kwitnących wiosną roślin cebulowych.
Dobrze prezentuje się też w ogródkach żwirowych lub skalnych, a także w pobliżu ścieżek i miejsc wypoczynku. Sprawdza się także jako element bylinowej łąki kwietnej.
Wybrane odmiany
- 'Pleniflorus' – kwiaty żółte, pełne
Ciekawostki
Roślina w stanie świeżym jest trująca (zawiera toksyczny glikozyd ranunkulinę), ale bywa również wykorzystywana w lecznictwie jako składnik leku homeopatycznego, stosowanego min. w leczeniu zakażeń wirusowych.
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcie: AnRo0002/CC0/Link, Jay Sturner/CC BY 2.0/Link