Wiele współczesnych odmian pelargonii jedynie w niewielkim stopniu przypomina klasyczne letnie kwiaty na babcinym parapecie. Niesamowite bogactwo odcieni, kształtów i rozmiarów sprawia, że nowsze odmiany cieszą się powodzeniem wśród młodszych miłośników kwiatów. Te południowoafrykańskie piękności są odporne i łatwe w pielęgnacji – są wręcz idealnymi kwiatami do posadzenia na balkonie!
Gatunki i odmiany pelargonii
Niezwykła różnorodność barw i kształtów
Pelargonie balkonowe dzieli się na różne grupy, a każda z nich posiada liczne odmiany. Obok rabatowych i bluszczolistnych, czyli zwisających pelargonii, istnieją także wielkokwiatowe, królewskie (angielskie), mieszańce międzygatunkowe, pachnące i pelargonie o ozdobnych liściach. Warto lepiej przyjrzeć się niezwykłej różnorodności tych pełnych wdzięku, cudownych kwiatów balkonowych.
Kwiaty pelargonii
Kwiaty pelargonii zachwycają niemal nieograniczoną różnorodnością barw, rozmiarów i kształtów. Zakres ich kolorów sięga od białego przez różowy, purpurowy, liliowy i fioletowy, aż po łososiowy, pomarańczowy i żółty. Do tego należy dodać liczne odcienie czerwieni, od jasnej czerwieni do ciemnoczerwonych odcieni burgundu, a także liczne odmiany dwubarwne lub wzorzyste z pięknymi gradientami barw, paskami i cętkami.
Kwiaty mogą być pojedyncze, półpełne lub pełne, duże, średnie lub małe. Niektóre kwiaty kształtem przypominają motyle, inne – gwiazdy lub palce. Istnieją kwiaty z dużą ilością płatków, przypominających pąki róży, oraz takie, które nigdy się w pełni nie otwierają, przez co wyglądają jak tulipany. Istnieją odmiany pelargonii, które mają małe urocze kwiaty przypominające bratki. Poszczególne płatki również różnią się między sobą, od długich i wąskich do szerokich i okrągłych, postrzępionych lub kształtem przypominających serce.
Liście pelargonii
O liściach pelargonii można powiedzieć wiele, ale na pewno nie to, że są nijakie. Mogą być szorstkie i gładkie lub pokryte meszkiem, w odcieniu średniej zieleni, ciemnozielone, szarozielone lub niebieskawozielone, a niektóre z mniej lub bardziej wyraźnym brązowym pierścieniem.
Pelargonie na balkon
Rabatowe, bluszczolistne i inne
Pelargonie rabatowe i bluszczolistne
Najlepiej znane rośliny z rodzaju Pelargonium to gatunki i odmiany należące do pelargonii rabatowych i zwisających (czyli bluszczolistnych). Na pierwszy rzut oka różnice, które można łatwo zauważyć są w pokroju i kwiatach tych gatunków.
Pelargonie rabatowe tzw. zonale (z łacińskiego Pelargonium zonale) rosną do góry. Mają soczysto zielone, pokryte meszkiem łodygi i liście, a także liczne małe kwiaty, które rosną w dużych, niemal kulistych kwiatostanach, osadzonych na wyprostowanych pędach. Inaczej rosną pelargonie bluszczolistne, bo ich wiotkie pędy zwisają (stąd nazywane są często pelargoniami zwisającymi), tworząc kaskady kwiatów (zwykle pojedynczych) i woskowatych, błyszczących liści, przypominających kształtem bluszcz.
Odmiany międzygatunkowe to hybrydy pelargonii bluszczolistnych i rabatowych, z których część rośnie pionowo, a część ma długie, smukłe pędy. Nowe odmiany są coraz bardziej popularne, ponieważ mają wiele pozytywnych cech zarówno pelargonii bluszczolistnych, jak i rabatowych: kwitną bujnie, są trwałe i odporne na warunki pogodowe, a także niezwykle różnorodne. Hybrydy międzygatunkowe mogą być uprawiane nie tylko w donicach i skrzyniach balkonowych, ale wiele odmian może być także wykorzystanych w kwietnikach.
Mniej znane pelargonie
Oprócz wyżej wymienionych gatunków (tzw. klasycznych) istnieje również wiele mniej znanych pelargonii idealnych na balkon. Wśród nich można wyróżnić pelargonie pachnące, pelargonie królewskie i wielkokwiatowe, a także pelargonie o ozdobnych liściach.
Pelargonia królewska, zwana inaczej pelargonią wielkokwiatową (Pelargonium grandiflorum) lub też angielską, to jedna z najpiękniejszych wśród licznej rodziny. Ma szczególnie atrakcyjne kwiaty o żywych kolorach, często z ciemniejszym środkiem. Liście są zwykle postrzępione, o powierzchni czasem gładkiej i popękanej, a czasem miękkiej i pokrytej meszkiem. Pelargonie królewskie pierwotnie były uprawiane jako rośliny domowe, ponieważ zaczynają kwitnąć wczesną wiosną, w odróżnieniu od ich klasycznych kuzynów uprawianych na zewnątrz. Tymczasem istnieją odmiany, które zakwitają latem i będą dobrze rosły na zewnątrz w miejscu osłoniętym od wiatru i deszczu.
Pelargonia pachnąca (Pelargonium crispum) jest równie zniewalająca jak pelargonia królewska dzięki temu, że rozkwita niezwykle bujnie pięknymi, dwubarwnymi kwiatami o ciemnych środkach. Kształty liści pelargonii pachnących są niezwykle zróżnicowane, od mocno postrzępionych aż po mające kształt dysku. Chociaż pelargonie pachnące posiadają mniej efektowne kwiaty, rekompensują to ozdobnym listowiem i intensywnym zapachem. Na spodniej stronie liści mają gruczoły zapachowe wytwarzające olejki eteryczne. Wachlarz zapachów jest zaskakująco szeroki i obejmuje jabłko, bez, różę i cytrynę, imbir, gałkę muszkatołową, kolę, kokos i czekoladę. Pelargonie pachnące mogą służyć jako dodatek smakowy do jedzenia i napojów, bądź mogą być stosowane jako repelent na owady lub jako rośliny lecznicze.
No i wreszcie pelargonie o ozdobnych liściach. Są to głównie pelargonie rabatowe, bluszczolistne lub pelargonie o pachnących liściach, których liście mają piękne wzory i żywe barwy. Wiele odmian o ozdobnych liściach ma dość delikatne kwiaty, które nie są tak efektowne jak u innych odmian.
Tekst i zdjęcia: źródło – Pelargonium For Europe