Żywopłot na działce w ROD a przepisy
Bez względu na to, jaki gatunek wybierzemy na działkowy żywopłot, musimy pamiętać o wymogach, jakie musi on spełniać. Zasady sadzenia żywopłotu określa regulamin ROD, który w paragrafie 52 nakazuje, by zamiar sadzenia na granicy działek żywopłotu skonsultować najpierw z sąsiadem uzyskać jego akceptację. Nie chodzi tu o ograniczanie naszej wolności wyboru roślin na własną działkę, ale jedynie o unikniecie niepotrzebnych kłopotów, skarg i sporów w przyszłości. Ponadto, należy pamiętać, że żywopłot zawsze sadzimy po swojej stronie ogrodzenia, nigdy przed działką.
Dodatkowo, żywopłot na działce w ROD powinien być tak dobrany i prowadzony (przycinany), by jego wysokość nie przekraczała wysokości 1 metra, a jego gałęzie nie przerastały na sąsiednie działki lub na aleje ogrodowe. Wyjątkiem są działki, które są jednocześnie granicą całego ROD i tam wysokość żywopłotu może osiągać 2 metry.
"Za" i "przeciw" tujom w działkowym żywopłocie
Biorąc pod uwagę wspomniane wcześniej przepisy, wybór i sadzenie jako żywopłot różnych odmian tui, nie do końca jest dobrym rozwiązaniem. Popularne, kolumnowe lub stożkowe odmiany tui (np. 'Brabant', 'Smaragd', 'Columna', 'Yellow Ribbon'), docelowo osiągają o wiele większą wysokość niż 1 m (często nawet do około 10 m) i będą wymagały stałego cięcia, by nie stać w sprzeczności z regulaminem ROD.
Ponadto, choć sprawiają wrażenie bezobsługowych i stale utrzymujących wybarwienie zimozielonych łusek, często brązowieją, są atakowane przez choroby grzybowe (także odglebowe) i wymagają pielęgnacji. Warto też pamiętać, że żywotnik zachodni (Thuja occidentalis), mimo, że już dość mocno zadomowił się w naszych ogrodach, jest gatunkiem obcym, nie pasującym do naszego krajobrazu. Wiele osób zauważa, że rośliny te rosnąc w otoczeniu człowieka niekorzystnie oddziałują na samopoczucie czy wywołują różnego rodzaju niepożądane reakcje (np. alergicznie, zatrucia).
Od kilku sezonów tuje są też niestety atakowane przez nowego groźnego szkodnika, jakim jest dumek jałowcowy (Lamprodila festiva). Żarłoczne larwy tego chrząszcza, żerując pod korą na pędach, drążą tam korytarze i żywią się miazgą, co prowadzi do zasychania pojedynczych gałęzi, a później całych roślin. Szkodnik ten może okazać się równie groźny dla tui (i spokrewnionych z nimi roślin, np. cyprysików, jałowców, cyprysowców), jak ćma bukszpanowa dla bukszpanów, dlatego warto rozważyć zamienniki dla tui w działkowych i ogrodowych żywopłotach.
Czym zastąpić tuje na działce w ROD?
Jeśli zależy nam na tym, by działkowy żywopłot składał się z krzewów lub drzew iglastych, najlepszym zamiennikiem dla tui będzie cis pospolity czy cis pośredni i ich dekoracyjne, często kolumnowe lub barwne odmiany. Szczególnie wąskie, żywopłotowe odmiany cisa pośredniego, takie jak 'Hicksii', 'Hillii', 'Wojtek', 'Viridis' oraz cisa pospolitego - 'Fastigiata', 'Robusta' świetnie nadają się na żywopłoty.
Ich ciemnozielone igły, dobra regeneracja i zagęszczanie się po cięciu, wąski pokrój (brak konieczności skracania bocznych gałęzi), nieco wolniejszy wzrost to idealne cechy na kilkusetmetrowe działki w ROD. Znajdziemy także odmiany cisa pośredniego o złocistych lub żółtych igłach, mogące zastąpić tuje o takim wybarwieniu. Są to między innymi 'Tymon', 'David' czy 'Stefania'. W obrębie cisa pospolitego mogą to być 'Fastigiata Aurea' czy szerzej rozrastające się 'Elegantissima' lub 'Aurea Decora'.
Dobrą propozycją na działkowy, iglasty żywopłot może być też choina kanadyjska, która jest drzewem, ale bardzo lubi cięcie, przez co ładnie się zagęszcza, tworząc szczelne, zielone zasłony przy regularnym strzyżeniu. Ciekawą alternatywą dla tui i żywopłotowych roślin z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae) mogą być też wolno rosnące, wąskie, kolumnowe odmiany sosny czarnej, np. 'Fastigiata' lub 'Scholz'.
Zimozielone krzewy liściaste na działkowe żywopłoty
Żywopłot, który jest zielony przez cały rok i jednocześnie bardzo dekoracyjny można założyć nie tylko z roślin iglastych, ale też dekoracyjnych krzewów liściastych. Odporną, atrakcyjną i świetnie nadającą się do naszych warunków rośliną żywopłotową jest ostrokrzew Meservy, szczególnie odmiany 'Blue Prince', 'Blue Princess', 'Blue Angel' (formy męskie lub żeńskie).
Coraz bardziej popularna w nasadzeniach żywopłotowych staje się też laurowiśnia wschodnia o ładnych, błyszczących, eleganckich, żywo zielonych liściach. Choć zaleca się sadzenie jej w cieplejszych rejonach kraju, to dostępne są już także odmiany o wysokiej mrozoodporności, świetnie sprawdzające się w ogrodach w całym kraju. Godne polecenia są w tej grupie odmiany 'Novita' lub 'Etna'. Laurowiśnie rosną nieźle zarówno w słońcu jak i w półcieniu, dobrze znoszą cięcie i ładnie się po nim zagęszczają. Warto jedynie zadbać o to, by miały umiarkowanie, ale stale wilgotną glebę, ponieważ kiepsko rosną na glebach suchych, piaszczystych.
Zdjęcie tytułowe: Aleksandr Volkov / Adobe Stock