Korzenie borówki wrażliwe na mróz!
Większość roślin z rodziny wrzosowatych (Ericaceae), w tym borówka amerykańska (Vaccinium corymbosum) charakteryzuje się specyficzną budową systemu korzeniowego. Brakuje w nim typowych korzeni włośnikowych, a główną jego masą są cienkie korzenie, dość płytko zagłębione w glebie. Właśnie z tego powodu, zalecane jest stałe okrywanie (ściółkowanie) powierzchni gleby pod roślinami, co zapobiega utracie wilgoci, dostarcza próchnicę, utrzymuje odpowiednie pH i ogranicza rozwój chwastów. W bezśnieżne zimy właśnie ściółkowanie jest także podstawowym sposobem ochrony korzeni borówki przed przemarzaniem.
Kiedy zabezpieczyć krzewy borówki?
Nie należy okrywać roślin zbyt wcześnie – optymalny terminem jest jesień, ale dopiero po pierwszych przymrozkach i po lekkim zmrożeniu gruntu. Zbyt szybkie okrycie sprawia, że podnosi się temperatura podłoża, co zachęci rośliny do wzrostu, zamiast przygotować je do spoczynku zimowego.
Warto pamiętać też o późnowiosennych, majowych przymrozkach, które także mogą uszkodzić rośliny i pąki. W miarę możliwości, przed zapowiadanymi przymrozkami warto także zabezpieczyć krzewy np. przez okrycie (owinięcie) ich białą agrowłókniną oraz podsypanie (okopczykowanie) dolnej części pędów korą.
Czym ściółkować borówkę?
Najczęściej stosowaną ściółką jest drobno mielona kora drzew iglastych (np. sosnowa) lub przefermentowane trociny z drzew iglastych (albo mieszanka obu). Po posadzeniu krzewów, bezpośrednio na ziemi najlepiej wysypać co najmniej 5-7 cm warstwę takiej ściółki (w pasie lub na obwodzie 60-80 cm pod roślinami).
Co 2–3 lata ściółkę należy uzupełniać, ponieważ ulega ona rozkładowi i mineralizacji. Podobnie przed zimą, można dosypać więcej ściółki (kory) pod krzew, aby korzenie, a nawet dolne części krzewu były dobrze zabezpieczone - pod krzewem nie może pozostać goła ziemia.
Ważne!
Do ściółkowania nie należy stosować bardzo świeżych trocin, pozyskanych np. z tartaku (szczególnie w pierwszych latach uprawy borówki). Są one zwykle miejscem życia mikroorganizmów, które do rozwoju potrzebują azotu. Czerpią go więc intensywnie z gleby, co prowadzi do jej wyjałowienia. W kolejnych latach uprawy, świeże trociny można jesienią rozsypać wokół krzewów, ale pod warunkiem, że wiosną zasilimy je azotem (po to, by przyspieszyć ich rozkład).
Agrowłóknia, kopczykowanie i stroisz
Oprócz tradycyjnego ściółkowania, można zastosować także przepuszczalną dla wody i powietrza agrowłókninę, którą rozściela się na powierzchni gleby pod krzewami i dobrze przytwierdza. W tym przypadku trzeba jednak pamiętać, aby najpierw dokładnie wyrównać powierzchnię wokół roślin, po to by woda opadowa nie odpływała poza krawędzie agrowłókniny, a przenikała przez nią w głąb gleby.
Skutecznym, dość prostym i zalecanym sposobem zabezpieczanie borówki przed mrozem jest także kopczykowanie, czyli obsypanie dolnej części krzewu (do wysokości około 20-30 cm) warstwy kory, ziemi lub torfu. Dzięki temu, można realnie ochronić podstawę pędów i korzenie borówki przed silniejszym mrozem. Aby dodatkowo zabezpieczyć borówkę, usypane wcześniej kopczyki można też obłożyć stroiszem (gałązkami świerkowymi lub jodłowymi), co pomoże wzmocnić osłonę dolnych partii krzewu.
Kiedy zdjąć mrozowe osłony z borówki?
Zimowe osłony roślin można usuwać w połowie marca (jeśli zima się nie przedłuży), a najbezpieczniej kiedy temperatura na zewnątrz ustali się powyżej 0 stopni, a w dzień osiąga 10-12 stopni i ziemia wyraźnie rozmarznie. Dobrze jest stopniowo hartować rośliny i jeśli istnieje ryzyko wystąpienia przymrozków po słonecznym dniu, wczesną wiosną można zdejmować osłony na dzień i okrywać jeszcze na noc.
Tekst: Maciej Aleksandrowicz, zdjęcie tytułowe: