Pożyteczne ptaki zwalczają szkodniki w ogrodzie | To mali pomocnicy ogrodnika

Ptaki: skrzydlaci pomocnicy ogrodnika

Każdego roku szkodniki niszczą w ogrodach wiele roślin. Zwykle próbujemy z nimi walczyć za pomocą chemicznych środków ochrony roślin, ale musimy pamiętać, że nie jest to metoda idealna. Preparaty chemiczne zawierają szereg substancji, które są szkodliwe dla naszego zdrowia i niebezpieczne dla środowiska, a zbyt częste ich stosowanie, uodparnia szkodniki i sprawia, że musimy używać środków chemicznych coraz więcej i częściej.

Jeśli chcemy korzystać ze zdrowych, pozbawionych chemii upraw i cieszyć się naturalną, nieskażoną przyrodą, oddajmy nieco pola do działania samej naturze. Jeżeli radykalnie ograniczymy w ogrodzie ilość stosowanej chemii, szybko się przekonamy, że poza szkodnikami będą się w nim także osiedlać organizmy pożyteczne, odżywiające się uciążliwymi owadami.

Fot. Dieter Seibel, Jakub Luksch/Pixabay.com

Poza jeżami, pająkami, biedronkami i złotookami, do największych „owadzich” wrogów należą też ptaki, dlatego jeśli na dobre zagoszczą w naszym ogrodzie, możemy być pewni, że liczebność gąsienic, pędraków i innych szkodników radykalnie spadnie.

Wprawdzie ptaki mogą nam trochę przeszkadzać w okresie owocowania czereśni czy truskawek, ale łatwiej nam będzie okryć drzewa i zagony specjalną siatką, niż ciągle sprawdzać stan roślin w ogrodzie i nieustannie niszczyć szkodniki za pomocą chemii.

Pokarm dla ptaków: szkodniki roślin i owoce krzewów ozdobnych

Jeżeli zawrzemy z ptakami przymierze, zdziwimy się, jak bardzo mogą nam pomóc w walce ze szkodnikami. Skalę ich działania łatwiej będzie nam pojąć, jeśli przyjrzymy się ptasiej diecie. Przykładowo sikorka bogatka może zjeść w ciągu dnia tyle owadów, larw i poczwarek, ile sama waży co daje niekiedy ilość równą ok. 130-200 owadów!

Najwięcej szkodników sikorki niszczą w okresie lęgowym (zwykle od maja do lipca), znosząc ich do gniazda nawet ponad dwa razy tyle ile same ważą. Przez ok. 2-3 tygodnie rodzina sikorek może zebrać z ogrodu nawet ok. 30 kg. owadów, dlatego warto pomyśleć, o stworzeniu dla nich dogodnego miejsca do rozwoju i rozmnażania.

Podobnie żarłoczne są również pleszki, które potrafią zjeść dziennie ilość owadów równą dwukrotnej masie swojego ciała czyli ok. 25-30 g., a w okresie lęgowym nawet znacznie więcej. Nie mniej owadów pochłaniają też wróble. Wprawdzie w ich jadłospisie znajdują się głównie nasiona zbóż i chwastów, ale równie ważne miejsce zajmują też owady (muchówki, chrząszcze, gąsienice), a nawet małe bezkręgowce (np. żaby!).

Fot. bertbielefeld, Oldiefan/Pixabay

Wróble gniazdują zwykle od kwietnia do sierpnia i to właśnie w tym okresie zjadają najwięcej pokarmu mięsnego. Bardzo pożyteczne mogą być także szpaki, których na ogół nie cenimy zbyt wysoko, gdyż uwielbiają podjadać nam czereśnie. Mimo to głównym pożywieniem szpaków są liczne owady, larwy, mięczaki (np. ślimaki) oraz włochate gąsienice, których inne ptaki nie jedzą zbyt chętnie.

Naszymi niezastąpionymi sprzymierzeńcami w walce ze szkodnikami są także inne ptaki jak np. jerzyki zwyczajne (zjadające głównie chrząszcze i muchówki), rudziki (żywią się owadami i ślimakami), muchołówki (polują na liczne owady latające), jaskółki dymówki (zjadają głównie owady latające jak np. muchówki, błonkówki, chrząszcze, w tym uciążliwe komary) czy kowaliki (ich pożywieniem są liczne gatunki owadów oraz ich larwy, które mogą wydobywać nawet spod kory drzewa).

Zwabmy ptaki do ogrodu: co lubią i czym można je dokarmiać?

Jeśli chcemy, aby ptaki pomogły nam w walce ze szkodnikami, powinniśmy stworzyć im w ogrodzie jak najlepsze warunki do rozwoju. Ptaki chętnie osiedlają się w miejscach, gdzie mogą liczyć na bezpieczne schronienie, dostatek pożywienia i wody oraz dogodne warunki do rozmnażania. Dlatego też powinniśmy posadzić w ogrodzie drzewa i krzewy uzbrojone w ciernie, które pozwolą ptakom ukryć się w gęstwinie pędów przed potencjalnymi wrogami (np. głóg, dzika róża, śliwa tarnina, berberys) oraz rośliny, które zapewnią im pożywienie poza sezonem, gdyż wiele ptaków, zimą jest zdana wyłącznie na to, co uda im się znaleźć w ogrodzie (np. owoce pozostające na pędach) oraz na naszą pomoc.

Fot. homecare119, Jeffrey Wilson/Pixabay

Aby więc miały szansę przetrwać zimę w dobrej formie, stwórzmy dla nich w ogrodzie małą jadłodajnię w postaci karmnika (w miejscu zabezpieczonym przed zakusami kotów i innych drapieżników) oraz posadźmy rośliny, których owocami będą się żywić w czasie długich, chłodnych miesięcy (np. ligustr, głóg, dzika róża, ognik, jabłoń ozdobna, berberys, aronia, czarny bez, winobluszcz, jarząb).

Jeśli mamy taką możliwość, zamontujmy także w ogrodzie budki lęgowe. Zanim jednak powiesimy je na drzewach, musimy dobrać ich kształt i rozmiar oraz wielkość otworu wlotowego do konkretnego gatunku, który ma w nim zamieszkać, gdyż różne ptaki mają w tym zakresie różne wymagania. Budki powinny być też zamontowane w miejscu, do którego nie będą miały dostępu drapieżniki (np. koty, kuny, lisy).

Poza budkami, na terenie ogrodu powinniśmy też umieścić odpowiedni pojemnik z wodą lub specjalne poidełko, z którego ptaki będą mogły korzystać w czasie gorącego lata.

Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcie tytułowe: Benjamin Balazs/Pixabay