Spis treści
|
|
Krzewy zimozielone są nieliczną grupą roślin występujących naturalnie w naszym klimacie. Większość rodzimych gatunków, utrzymujących liście przez cały rok, to niskie krzewinki, spotykane w jasnych lasach, na obszarach nizinnych i górskich, takie jak borówka brusznica, wrzos pospolity czy żurawina błotna. Rośliny te zimą są zwykle przykryte śniegiem, który zabezpiecza je przed przemarzaniem i wysychaniem.
Jednym z ciekawszych gatunków o ozdobnych, trwałych liściach, który oferują szkółki i sklepy ogrodnicze w coraz to nowszych odmianach, jest laurowiśnia wschodnia (Prunus laurocerasus). Sam gatunek naturalnie występuje na terenach Azji Mniejszej, Kaukazu i południowo-wschodniej Europy, gdzie dorasta do 4-7 m wysokości.
Laurowiśnia wschodnia szybko zyskała popularność także we Włoszech, Francji, krajach Beneluksu i w Niemczech. Dzięki łagodnym zimom roślina ta coraz częściej pojawia się w polskich ogrodach. Dosyć bezpiecznie można ją sadzić na terenach położonych na zachód od Wisły, zwłaszcza w cieplejszych rejonach kraju, od Dolnego Śląska po Pomorze oraz w okolicach Poznania. Na wschodzie kraju, ze względu na przemarzanie, może być uprawiana jako atrakcyjna roślina pojemnikowa, chowana na zimę do chłodnych, widnych pomieszczeń.
Ozdobą laurowiśni są nie tylko liście, ale też drobne, pachnące białe kwiaty, rozwijające się na przełomie kwietnia i maja, zebrane w atrakcyjne groniaste kwiatostany oraz dojrzewające latem kuliste, czarne, błyszczące owoce (pestkowce).
Skarby do donic
Właśnie w celu uprawy w pojemnikach hodowcy starają się uzyskiwać niewielkie i kompaktowe kultywary, takie jak wyhodowana we francuskich szkółkach Pépinières Minier karłowa odmiana ‘Miniredia’. Roślina ta zadebiutowała na rynku w 2020 roku. W 2021 roku została zgłoszona do Konkursu Roślin Nowości międzynarodowej wystawy „Zieleń to Życie”, zdobywając najwyższe wyróżnienie – złoty medal. Uwagę jurorów zwrócił jej wyjątkowo zwarty, kompaktowy pokrój.
Roślina tworzy krótkie, silnie rozgałęzione pędy, na których są gęsto osadzone, zaokrąglone, błyszczące, skórzaste liście. Młode przyrosty są pomarańczowo-czerwone i ładnie kontrastują z zielenią starszych liści, co przykuwa uwagę wiosną. W maju dodatkowa ozdobą krzewów są kwiaty, zebrane w dekoracyjne, wyprostowane grona. Kwiaty wydzielają przyjemny zapach wabiący owady.
Krzewy odmiany ‘Miniredia’ naturalnie przyjmują pokrój kuli, nie wymagają więc formowania. Sprawdzą się zarówno w ogrodach przydomowych, na rabatach, skalniakach oraz obwódkach kwietników, a także do tworzenia niskich żywopłotów i jako ciekawy element zieleni osiedlowej. Bardzo efektownie prezentują się egzemplarze zaszczepione na pniu, sprzedawane w formie miniaturowych drzewek. Można je wykorzystać do dekoracji miejsc reprezentacyjnych, w tym balkonów, tarasów czy patio. Odmiana ‘Miniredia’ wykazuje dużą odporność na dziurkowatość liści drzew pestkowych.
Z kolei debiutująca na europejskim rynku w 2022 roku laurowiśnia Sofia to najnowsza drobnolistna odmiana uzyskana na Węgrzech, zupełnie nieprzypominająca innych dotychczas znanych odmian laurowiśni wschodniej. Jej największym atutem są niewielkie, wąskie liście o piłkowanych brzegach, lśniące i gęsto osadzone na gałęziach. Odmiana ta łatwo zagęszcza się – jedno cięcie w sezonie pozwala uzyskać kształtne, rozkrzewione i atrakcyjne rośliny. Roślina szczególnie atrakcyjne prezentuje się w formie piennej – jako nieduże drzewko, które doskonale nadaje się do dekoracji balkonu lub tarasu.
Spośród silnie rosnących kultywarów wartą polecenia jest laurowiśnia Etna – silnie rozgałęziający się krzew o wzniesionych pędach i dużych liściach. Odmianę tę wprowadzono do handlu w latach 90. XX wieku. Roślina dorasta do 2 m wysokości i podobnej szerokości. Jej zaletą jest podwyższona odporność na mróz oraz lepsza zdrowotność.
Krzew ten tworzy bardzo duże, szeroko jajowate liście o średnicy do 6 cm. Liście są skórzaste, od góry błyszczące, od spodu matowe. Najmłodsze liście są lekko zabarwione na brązowo, później są soczyście jasnozielone, a następnie przybierają głęboki, ciemnozielony kolor wpadający w delikatnie niebieskawe tony.
Podobną, ale nowszą odmianą, o równie wartościowych cechach, w tym nieco jaśniejszych liściach, jest laurowiśnia Kleopatra. Jej młode przyrosty mają kolor miedziano-pomarańczowy, pięknie kontrastujący z jasną zielenią starszych liści. Wraz z odmianą ‘Novita’ powoli zastępują one starsze, tradycyjnie uprawiane i mniej odporne na mróz i choroby odmiany, takich jak ‘Caucasica’ czy ‘Rotundifolia’.
Wśród nowości warto zwrócić uwagę na odmianę Genolia, którą uzyskano w Szwajcarii. Kultywar ten charakteryzuje się wzniesionym, kolumnowym pokroju, jest wytrzymały na mróz, doskonale nadaje się na wąskie żywopłoty. Lepszą odpornością mrozową cechują się też odmiany uzyskane na Bałkanach – ‘Zabelina’ i ‘Schipkaensis’. Z kolei bardziej wrażliwe na mróz są nowe kultywary o pstrym ulistnieniu, np. ‘Ivory’ czy ‘Marbled White’.
Odmiany okrywowe
Na uwagę zasługują też okrywowe formy laurowiśni, takie jak ‘Grüner Teppich’ czy ‘Mount Vernon’, które najlepiej sadzić pod koronami drzew. Dzięki częściowemu ocienieniu, jakie dają gałęzie drzew, rośliny są zimą zabezpieczone przed uszkodzeniami w mroźne, słoneczne dni. Te odmiany sadzone na terenie eksponowanym na słońce, w razie potrzeby, na zimę można okryć cieniówką.
Uprawa i wymagania laurowiśni
Podłoże
Ciepłe, piaszczysto-gliniaste, przepuszczalne, umiarkowanie wilgotne, o odczynie obojętnym, ale może być też lekko kwaśne lub alkaliczne.
Stanowisko
Zaciszne, półcieniste i cieniste. Na stanowiskach słonecznych wymagają na zimę okrywania stroiszem lub cieniówką. Osłony te zabezpieczają liście przed nadmierną transpiracją i uszkodzeniem przez silnie operujące słońce podczas mroźnej pogody.
Szkodniki i choroby
Liście laurowiśni są przysmakiem opuchlaków, które wygryzają nocą brzegi blaszek, tworząc charakterystyczne zatoki. Dziurki pojawiające się na całej powierzchni liści są efektem choroby grzybowej – dziurkowatości liści drzew pestkowych, a także porażenia przez bakterie z rodzaju Pseudomonas. U odmian wrażliwych, np. ‘Otto Luyken’, objawy porażenia występują w dużym nasileniu, a sprzyja im mokra aura oraz zraszanie krzewów – podlewanie po liściach.
Tekst: Grzegorz Falkowski (ZSzP), zdjęcie tytułowe coulanges / Adobestock
|
Artykuł pochodzi z magazynu |
|
Artykuł powstał we współpracy ze Związkiem Szkółkarzy Polskich. Więcej informacji o roślinach i ich producentach uzyskać można na: www.ekatalogroslin.pl lub www.zszp.pl |
Jesienne kwiaty 
Dzikie zwierzęta 
Ochrona przed mrozem 
Iglaki 
Owoce 
Warzywa 
Trawy ozdobne 
Ptaki 
Filmy ogrodnicze 
