Wąski ogródek w kształcie litery L | Reportaż ogrodowy

Na początku ogródek przedstawiał obraz nędzy i rozpaczy (tak dosłownie określiła go architektka krajobrazu, Elżbieta Ciężkowska, poproszona przez właścicieli o zmianę tego stanu rzeczy). Na gliniastym klepisku widoczne były rachityczne chwasty, rozlane popłuczyny po farbach i walający się gruz. Nie było jeszcze tarasu, ale gdyby istniał, kompletnie brakowałoby na nim prywatności, ponieważ kilka metrów od niego, po chodniku, bezustannie krążyli przechodnie.

POMYSŁOWE ZASŁONIĘCIE WNĘTRZA OGRODU

Pierwsze zadanie dla projektantki brzmiało - prosimy o odgrodzenie działki czymś mniej przejrzystym niż systemowe przęsła z ocynkowanego drutu. Właściciele nie życzyli sobie jednak postawienia szczelnej osłony (łatwo mogła zdominować małą przestrzeń) ani wiklinowej, jakie stosuje rzesza użytkowników podobnych ogródków. Miała być ładna i niestandardowa.

Architektka stanęła na wysokości zadania! Na granicy zamontowała ażurowy płot z drewnianych listew, ułożonych poziomo - taki układ elementów optycznie rozciąga przestrzeń. Wzdłuż płotu ustawiła ciąg donic o wys. 50 cm, które obudowała deskami (pomysł na donice, które miały być niedostępne dla żyjącego jeszcze wtedy psa rasy owczarek niemiecki i jednocześnie stanowiące graniczny parawan, zaczerpnęła z aranżacji typowych na balkonach).

Skompletowała w nich, wytrzymałe na trudne warunki glebowe i środowiskowe, niskie krzewy iglaste (kosodrzewiny, jałowce płożące - żeby zielony parawan nie znikał w zimie), kwitnące krzewy liściaste (m.in. tawuły, pięciorniki, okrywowe róże) oraz byliny (lawendy, rośliny skalne). Na prośbę Ani w donicach pozostawiła wolne przestrzenie, w których sadzi ona co roku ulubione surfinie. Przy warzywniku pojawiło się również coś z myślą o Stefano - jest to winorośl i aktinidia, po polsku kiwi.

Przy płocie rosną zimozielone bluszcz i winobluszcz pięciolistkowy, które już po trzech latach utworzyły zieloną ścianę. W odnodze ogrodu (bez donic), przylegającej do sypialni właścicieli i dzieci, przestrzeń ozdabiają i odgradzają od ulicy atrakcyjne krzewy - magnolia, pęcherznice, cisy oraz byliny, np. liliowce. Urozmaicona aranżacja zieleni zapewnia ciekawą scenerię, zmieniającą się z biegiem roku.

Naprzeciwko tarasu, w przeciwległym do warzywnika narożniku ogródka, właściciele założyli małe źródełko. Ta wodna dekoracja kształtuje nastrój w najczęściej używanej przestrzeni wypoczynkowej. Woda, sącząca się z otworów nawierconych w granitowych słupkach, pracuje w obiegu zamkniętym (pod kamieniami znajduje się zbiornik z pompką i osprzętem). Szmer wody słychać na tarasie i w salonie.

Choć w zasadzie warzywnik to królestwo Stefano, Ania również chętnie pielęgnuje pomidory, fasolkę szparagową, zioła, poziomki i truskawki.

WARZYWNIK DLA SYCYLIJCZYKA

Stefano pochodzi z Sycylii i nie może żyć bez słońca ani nagrzanych w nim warzyw i owoców. Projektantka przygotowała specjalnie dla niego, w najlepiej oświetlonym narożniku ogródka, lekko podniesioną rabatę na warzywa i zioła. Odgrodziła ją od trawnika grubą kantówką (nie użyła tu podkładów kolejowych, bo te impregnuje się toksycznymi preparatami). W tym miejscu starannie przyszykowała ziemię do uprawy jadalnych roślin.

Wcześniej jej ekipa usunęła z całej "chusteczki" gruz, resztki farb i zanieczyszczoną wierzchnią warstwę gruntu, zapełniając nimi duży kontener na śmieci. Zrekultywowała macierzysty grunt, dodając do niego dowiezioną żyzną lekką ziemię i dokładnie mieszając glebogryzarką. Potem przygotowała podłoże do uprawy warzyw - ze specjalistycznego substratu. W obrębie trawnika natomiast wyrównała i ubiła lekkie podłoże, bo to niezbędne przy układaniu murawy z rolki.

Zioła nie są wymagające co do gleby, w przeciwieństwie do pomidorów - opowiada Stefano. - Uprawiam je w sposób ekologiczny, przed posadzeniem rozsady dosypuję nową ziemię i mieszam z granulowanym obornikiem. Przez kilka dni... brzydko pachnie, ale za to zbiory są duże. Lubimy się nawzajem z warzywami, u sąsiadów tak dobrze nie rosną!

Część użytkową stanowią drewniane donice pod ogrodzeniem z ziołami i jadalnymi pnączami (kiwi i winoroślą), wolno stojące donice z pomidorami oraz rabata, obwiedziona kantówką sosnową i opaską ze żwiru, wypełniona ulubionymi przez rodzinę warzywami.

Ania i Stefano zadbali o możliwość zasłonięcia ruchomą markizą tarasu, skierowanego na zachód, oraz wypoczynkowej przestrzeni między nim a ogrodzeniem (markiza ma szer. 5 m, wysięg 4 m). Taka duża osłona od słońca jest przydatna dla rodziny z dwojgiem małych dzieci.

NA TARASIE I W JEGO OTOCZENIU

Kiedy nadszedł czas na zaprojektowanie tarasu Ani i Stefano nie przyszedł do głowy żaden inny materiał niż drewno. Mówią, że uwielbiają dotykać je stopami. Doświadczona projektantka namówiła ich jednak na powiększenie powierzchni podestu do 30 m² (początkowo chcieli objąć nim wyjście z salonu i tylko podcienie, obecnie w tym miejscu wchodzi on głęboko w trawnik i biegnie jeszcze wzdłuż wyjścia z jadalni i sięga za narożnik budynku). Architektka zrobiła to z kilku powodów.

Po pierwsze - chciała zaoferować czteroosobowej rodzinie wygodę na granicy domu i ogrodu, po drugie - zauważyła, że podczas deszczu krople spadające z dachu wydrążyły w glinie brzydki podłużny dół i rozchlapują błoto.

Aby temu przeciwdziałać oraz uniknąć niszczenia ryflowanego drewna tarasowego, między fragmentami podestu dodała wstawkę z jasnego kamienia. Kamienne płyty wyraziście przecinają i urozmaicają ciemną nawierzchnię, a przy tym nie niszczy ich woda, nie odbarwia, nie drąży. Właściciele są bardzo zadowoleni z zastosowania drewna w wersji termo - wskutek takiej nowoczesnej cieplnej obróbki nawet mało wytrzymała sosna, stała się wystarczająco odporna.

Wieczorny wypoczynek na tarasie umila delikatne oświetlenie w postaci reflektorków, podłączonych do zewnętrznego niskonapięciowego obwodu elektrycznego (12 V, z transformatorkiem) i umieszczonych w donicach przed ogrodzeniem. Jeden z nich skierowany jest na trzy granitowe słupki, formujące dekoracyjny element wodny (projektantka, zobaczywszy wyprowadzone na zewnątrz kable, wykorzystała je również do zamontowania obiegu zamkniętego w źródełku). Woda, delikatnie ciurkająca z otworów nawierconych w słupkach, relaksuje, stwarza nastrojową atmosferę, upiększa widok na ogródek.

Mając taras od zachodu, natychmiast zadbałam o możliwość zasłonięcia ruchomą markizą jego najbardziej wysuniętego fragmentu oraz wypoczynkowej przestrzeni między nim i ogrodzeniem - mówi Ania.

Taka ochrona od słońca jest konieczna przy małych dzieciach. Dzięki niej podczas upału możemy częściej korzystać ze świeżego powietrza, a i w pomieszczeniach sąsiadujących z tarasem jest chłodniej. Udał mi się pomysł z zamontowaniem miniźródełka. Woda pewnie trochę nawilża rozgrzane powietrze, ale najważniejsza jest jego uspokajająca i ozdobna rola.

Architektka krajobrazu, która zagospodarowała całość ogrodu chusteczki, w pomysłowy sposób rozwiązała problem kropli deszczu, spadających na podest tarasu z dachu. Między ryflowanymi deskami położyła wstawkę z kamienia, której woda nie niszczy (nie odbarwia, nie drąży). Wyrazisty jasny pas z kamiennych płyt kontrastuje z geometryczną nawierzchnią z termososny i murawą, nadając ogródkowi nowoczesny charakter.

Użytkownikami przydomowej przestrzeni jest również dwoje małych dzieci. Dla nich przeznaczono mięciutką zadbaną murawę, a na końcu tarasu skonstruowano zamykaną piaskownicę z ławeczkami. Trawnik ułożono z rolki, obecnie dba o nią Stefano - regularnie nawozi i kosi.

GEOMETRYCZNY, Z WYCYZELOWANYMI DETALAMI

W wąskim ogródku w kształcie litery L, z istniejącym ogrodzeniem z ocynkowanego drutu - pomysł projektantki dodania drewnianego płotu z ciągiem donic z drewnianą obudową niejako narzucił geometryczny kształt tarasu, trawnika, rabat.

Regularność, oszczędne dobieranie gatunków roślin, kolorystyki i naturalnych materiałów, dbałość o szczegóły - wszystko to dobrze służy ogrodowi chusteczce.

Na tak małej i wąskiej przestrzeni nie mogłam postępować inaczej - mówi projektantka. - Operowałam prostymi, wyrazistymi rozwiązaniami, dopracowałam detale. W przypadku tego ogródka, białe otoczaki i żwir wykorzystałam do delikatnego podkreślenia geometrycznych kształtów tarasu, trawnika i rabat, a jednocześnie do zakrycia mało estetycznych elementów technicznych, takich jak obrzeża z PVC, legary pod podestem tarasu, bloczki fundamentowe i maty EPDM przy długim ciągu drewnianych donic. Biały pas z kamieni obwodzi ogródek, kontrastuje z zieloną murawą i olejowanym drewnem. Moim zdaniem, wyszło dobrze!

Na podłużnym, zadaszonym stropem podeście jest miejsce m.in. na leżak i wiszące siedzisko.

W małej przestrzeni liczą się dopracowane, proste detale. W przypadku tego ogródka zadbano o dekoracyjne wykończenie trawnika i rabat (obrzeżami z PVC, białymi otoczakami i żwirem).

	Źródło: magazyn Budujemy Dom 6/2018, tekst i zdjęcia: Lilianna Jampolska