Gerbera (Gerbera) to rodzaj roślin zaliczanych do rodziny astrowatych (Asteraceae). Należy do niego ok. 50 gatunków roślin naturalnie występujących w Afryce oraz w tropikalnych rejonach Azji. Gerbery są powszechnie uprawiane w wielu innych krajach świata, a w Polsce najczęściej spotykamy je w doniczkach i jako kwiat cięty.
Wygląd roślin
Gerbery, pomimo że są bylinami, w Polskich warunkach klimatycznych traktowane są najczęściej jako rośliny jednoroczne. Mogą dorastać do ok. 50 cm. wys. Ponad ziemią tworzą rozetę zielonych, odziomkowych, całobrzegich lub pierzaście klapowanych, miękko owłosionych od spodu liści, spomiędzy których wyrastają wzniesione, sztywne, bezlistne, lekko omszone, grube pędy, zwieńczone dużym kwiatostanem.
Z reguły gerbery kwitną późną wiosną lub latem. Wytwarzają kwiatostany koszyczkowe złożone z tworzących środek kwiatów rurkowych oraz okółka otaczających go dużych, długich, barwnych, lancetowatych, kwiatów języczkowych.
Wymagania i uprawa
Gerbery to piękne, ale dość trudne w uprawie rośliny. Oczekują bardzo widnego, ale osłoniętego przed bezpośrednim słońcem stanowiska oraz próchniczego, żyznego, przepuszczalnego i lekko wilgotnego podłoża. Są wrażliwe na przesuszenie, ale też na zalanie (bywają atakowane przez mączniaki), więc należy podlewać je często, lecz umiarkowanie.
Gerbera kwitnie długo i obficie, dlatego w okresie wegetacji wymaga regularnego, ale niezbyt intensywnego nawożenia (rośliny są wrażliwe na zasolenie podłoża). Do jej zasilania warto użyć nawozu dla pelargonii lub biohumusu.
Wyzwaniem może być zapewnienie gerberze odpowiedniej temperatury, która w okresie wegetacji powinna wynosić ok. 19-21°C, natomiast podczas spoczynku (X-III) ok. 10-12 °C. W czasie zimowego spoczynku należy też ograniczyć podlewanie, zaprzestać nawożenia i zapewnić roślinie widne stanowisko.
Gerbery rozmnaża się przez wysiew nasion, a w hodowli towarowej także za pomocą in vitro.
Zastosowanie
W uprawie znaczenie mają głównie odmiany mieszańcowe gerber (pochodzące min. od g. Jamesona i g. viridifolia). Gerbery nie lubią towarzystwa i w donicy najlepiej prezentują się jako solitery. Kwiaty wyższych odmian, zarówno tych szklarniowych jak i doniczkowych, nadają się do cięcia i w wazonie długo zachowują świeżość.
Wybrane odmiany
Istnienie wiele gatunków i odmian gerber, które uprawia się w ogrodzie jak i doniczkach. Różnią się one wysokością oraz budową kwiatostanów (kwiatostany pełne i pojedyncze, płatki proste lub postrzępione) i barwą kwiatów (białe, kremowe, różowe, czerwone, bordowe, żółte lub dwubarwne).
Największą popularnością cieszą się nadające się do uprawy pokojowej gerbery Jamesona, które dorastają do ok. 30-50 cm. (np. odmiany 'Royal White', 'Royal Orange Scarlet', 'Royal Yellow'). Z wysokich odmian na uwagę zasługuje seria Pasta, o kwiatach z poskręcanymi na końcach płatkami (np. 'Pasta Carbonara', 'Pasta Toscana').
Ciekawostki
Gerbera należy roślin znakomicie oczyszczających powietrze z toksyn. Ma też dość wysoki wskaźnik transpiracji wody, dlatego nawilża swoje otoczenie.
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: Nile/Pixabay, phuongphoto/Depositphotos