Jak pielęgnować gerberę w doniczce i w wazonie?

Gerbera: Afrykańska stokrotka

Gerbery swoim wyglądem przypominają duże stokrotki i nic dziwnego, bo rośliny te są dalekimi kuzynami. To pokrewieństwo sprawia, że wiele osób uważa gerberę za dość pospolitą, a tymczasem to egzotyczna roślina, która przybyła do nas z daleka. Dziko rosnące gerbery występują w prowincji Transvaal w RPA, na Madagaskarze oraz w tropikalnych rejonach Azji i na Tasmanii.

Roślinę jako pierwszy opisał w 1737 roku holenderski botanik Jan Frederik Gronovius. Nazwał ją na cześć swojego przyjaciela niemieckiego lekarza i botanika Traugutta Gerbera. W wielu krajach gerbera nazywana jest afrykańską stokrotką (ang. African Daisy) lub Transvaal Daisy.

Obecnie znanych jest prawie 50 dziko gatunków, a najbardziej popularna jest północnoafrykańska gerbera jamesona (łac. Gerbera jamesonii), nazwana od nazwiska jej odkrywcy – botanika Roberta Jamesona. To właśnie od niej pochodzi ponad 1000 kolorowych odmian, różniących się od siebie nie tylko barwą kwiatów ale także wielkością. Jednak gerbery znane nam z kwiaciarni znacznie się różnią od swych dzikich afrykańskich krewnych.

Gerbera znowu modna

Jeszcze w połowie lat 50-tych minionego wieku gerbery były uprawiane tylko na Rivierze Francuskiej. Od lat 60-tych zaczęły pojawiać się w kwiaciarniach w całej Europie i szybko zyskały wielką popularność. Przez długie lata były jednymi z najlepiej sprzedających się kwiatów. Niestety straciły swój splendor i dziś niesłusznie uważane są za pospolite i mało efektowne. A szkoda, bo mają w sobie radość i niezwykły urok, który warto odkryć na nowo.

Nad ich nowym wizerunkiem od wielu lat pracują holenderscy ogrodnicy. Przełom nastąpił w latach 70-tych dzięki wprowadzeniu technik in vitro, które znacznie przyspieszyły prace hodowlane. Pierwsze miniaturowe gerbery idealne do uprawy w doniczkach pojawiły się już pod koniec lat 80-tych. Dziś dostępne są dla każdego, nawet w supermarkecie.

Niezwykły kwiat(ostan) gerbery

Gerbery podobnie jak astry, dalie, pospolite mniszki i słoneczniki należą do bardzo licznej rodziny astrowatych (łac. Astereaceae).

Ich charakterystyczną cechą są niezwykłe kwiatostany, zwane koszyczkami. To, co uważamy za kwiat, w rzeczywistości jest kwiatostanem, złożonym z dwóch rodzajów kwiatów – języczkowatych występujących na brzegu i rurkowatych umieszczonych wewnątrz.

Idealnie symetryczne kwiaty gerbery to nie tylko ozdoba mająca cieszyć nasze oczy, to przykład niezwykłej kreatywności natury. Rolą kwiatów języczkowatych (tworzących tzw. płatki) jest wabienie owadów do kwiatów rurkowatych (tworzących tzw. oczko), które w wyniku zapylenia tworzą nasiona.

Kwiatostany gerbery mogą być: pojedyncze (zbudowane z kilku okółków kwiatów języczkowych jednakowej długości i kwiatów rurkowych), kołnierzowe (okółka długich oraz kilku okółków krótkich kwiatów języczkowych, które tworzą tzw. kołnierzyk, ze środkiem wypełnionym kwiatami rurkowymi) oraz pełne (cały wypełniony okółkami z kwiatów języczkowych różnej długości).

Od kilku lat rekordy popularności bije odmiana 'Marimo', której kwiatostany zbudowane są tylko z kwiatów rurkowych wyglądających niczym zielone pompony oraz odmiana 'Past'a z poskręcanymi płatkami, przypominającymi makaron.

Kolorowe kwiatki podobne do stokrotek

Kwiaty gerbery są radosne, przyciągają spojrzenia i wprowadzają uśmiech do każdego wnętrza. Zarówno drobne, jak i te duże wyróżniają się różnorodnością kolorów: od delikatnych odcieni bieli po intensywne czerwienie, ostre róże, aż do głębokich fioletów. Każdy kolor ma swoją symbolikę. Białe wnoszą do wnętrza spokój, żółte, pomarańczowe i czerwone pobudzają do życia i zwiększają motywację, a różowe i fioletowe nadają nuty romantyczności.

Białe gerbery były jednymi z kwiatów tworzących dekorację na ślubie księcia Holandii Wilhelma Aleksandra z Maximą. Za to pomarańczowe gerbery wykorzystywane są w Skandynawii do uczczenia Dnia bez papierosa, który obchodzony jest już na całym świecie 31 maja. 17 stycznia 2014 to data 304 rocznicy urodzin Traugutta Gerbera – niemieckiego lekarza i botanika, którego nazwisko nosi Gerbera.

Gerbery w wazonie

Gerbera, zarówno w bukiecie, jak i solo, komponuje się z każdym wnętrzem i pasuje na wszystkie okazje. Jednak nim kwiaty trafią do wazonu, musimy przyciąć ich łodygi ostrym nożem. Łodygi gerbery są puste w środku, trzeba je odpowietrzyć, nakłuwając delikatnie szpilką powyżej poziomu wody. Po tym zabiegu roślina dużo lepiej pobiera wodę, którą wymieniamy codziennie!

Kwiatów nie wolno ustawiać w pobliżu kaloryferów i w miejscach intensywnie nasłonecznionych. Są także bardzo wrażliwe na przeciągi, dym papierosowy i etylen wydzielany przez dojrzewające owoce.

Pielęgnacja gerbery w doniczce

Jeśli chcesz cieszyć się gerberą w doniczce, musisz zapewnić jej odpowiednie warunki. Prawidłowo pielęgnowana będzie kwitnąć przez długie miesiące, a im dłuższe dni, tym będzie tworzyć więcej kwiatów.

Światło
Roślina lubi słoneczne stanowisko na południowym lub południowo-wschodnim parapecie, jednak jeśli ostre słońce będzie przypalać jej delikatne ciemnozielone liście trzeba ją odsunąć od okna.

Podlewanie
Gerbery wymagają częstego i obfitego podlewania, szczególnie latem gleba powinna być stale lekko wilgotna, jednak woda nie może zalegać w podstawce, bo roślina szybko zgnije.

Wilgotność powietrza
Aby utrzymać wysoką wilgotność powietrza, warto regularnie zraszać liście letnią wodą. Rośliny bardzo nie lubią zimnych przeciągów oraz gorącego i suchego powietrza w pobliżu kaloryferów.

Temperatura
Wiosną i w lecie dobrze będą rosnąć w temperaturze pokojowej, jednak w zimie muszą przejść okres spoczynku - obniżamy wówczas temperaturę do około 15 ºC i ograniczamy podlewanie.

Tekst: Redakcja ZielonyOgrodek.pl, zdjęcia: FunnyHowFlowersDoThat.co.uk oraz Flora Dania

Artykuł ukazał się w magazynie Czas na Wnętrze www.czasnawnetrze.pl