Lilak rozpierzchły (Syringa patula), nazywany też lilakiem koreańskim, a po angielsku 'dwarf lilac' (czyli lilak karłowaty), to duży krzew z rodziny oliwkowatych (Oleaceae). Gatunek pochodzi z Chin i Korei, ale w postaci odmian jest też uprawiany w wielu innych rejonach świata jako roślina ozdobna.
Jak wygląda lilak rozpierzchły? Co go odróżnia od innych?
Lilak rozpierzchły może dorastać do ok. 4-6 m wys. Roślina posiada wzniesiony, gęsty, krzaczasty pokrój i tworzy liczne, rozgałęzione, początkowo czerwone, z wiekiem brunatniejące pędy, pokryte dużymi, sezonowymi, zielonymi, matowymi, lekko omszonymi na spodzie, sercowatymi lub jajowatymi liśćmi, układającymi się na pędzie naprzeciwległymi parami.
Lilak rozpierzchły zakwita wiosną (V-VI), rozwijając małe, liliowobiałe, czteropłatkowe kwiaty z długą, rurkowatą koroną, zebrane na szczytach ubiegłorocznych pędów w okazałe, gęste, przewieszające się grona. Kwiaty wydzielają bardzo silny, przyjemny, słodki zapach i wabią liczne owady zapylające.
Jakie wymagania ma lilak rozpierzchły i jak go uprawiać?
Lilak rozpierzchły preferuje słoneczne lub półcieniste stanowiska i żyzne, próchnicze, lekko wilgotne gleby, najlepiej o obojętnym lub lekko zasadowym odczynie pH. Nie lubi suszy ani mokrego podłoża (na złe warunki może reagować brakiem kwiatów), ale dobrze znosi przeciętną glebę i jest odporny na zanieczyszczone powietrze. W naszym klimacie krzew jest też dostatecznie mrozoodporny, dlatego może być uprawiany na terenie całego kraju.
Lilak rozpierzchły najczęściej rozmnażany jest przez odkłady.
Pielęgnacja rośliny, czyli jak o dbać o lilaka?
Lilak rozpierzchły jest mało wymagającym i łatwym w uprawie krzewem. Nie oczekuje specjalnego nawożenia, ochrony chemicznej ani zimowego okrycia, a jedynie podlewania w okresach suszy.
Najczęściej uprawiane odmiany posiadają kompaktowe rozmiary, dlatego nie wymaga corocznego cięcia. Jeśli konieczna jest korekta kształtu rośliny lub skłonienie jej do zawiązania większej ilości kwiatów, pędy można przyciąć tuż po zakończeniu kwitnienia.
Lilak rozpierzchły jest uważny za roślinę odporną na choroby (znacznie rzadziej choruje niż lilak pospolity) i szkodniki, jednak czasami może być atakowany przez mszyce. Nie lubi też mokrej gleby i zastoin wody, które mogą prowadzić do rozwoju chorób grzybowych, braku kwiatów, a nawet gnicia korzeni.
Jakie zastosowanie ma lilak rozpierzchły?
Lilak rozpierzchły może mieć w ogrodzie wiele zastosowań. Pięknie prezentuje się na rabatach w kompozycji z innymi krzewami ozdobnymi (np. tawuły japońskie, pięciorniki krzewiaste, kolkwicje chińskie, neilia tybetańska) oraz bylinami (np. liliowce, bergenie). Może być też prowadzona w formie piennej jako małe drzewko w centralnym punkcie rabaty. Doskonale nadaje się też do tworzenia niskich żywopłotów i szpalerów wzdłuż chodników, ścieżek i ogrodzeń.
Popularne odmiany
Na szczególną uwagę zasługuje jedna, najpopularniejsza i najczęściej uprawiana odmiana lilaka koreańskiego 'Miss Kim', charakteryzująca się kompaktowym, zwartym pokrojem, niewielkimi rozmiarami (wys. ok. 2 m), wolnym wzrostem, intensywniej wybarwionymi i bardziej pachnącymi kwiatami, dużymi, przebarwiającymi się jesienią na ciemnoczerwony kolor liśćmi oraz brakiem odrostów.
Zdjęcia: Peter Oetelshofen, sbgoodwin, JAG IMAGES / AdobeStock