Klon jesionolistny (Acer negundo) to drzewo liściaste z rodziny mydleńcowatych (Sapindaceae). Naturalnie występuje w Ameryce Północnej i Środkowej, ale w postaci odmian bywa też uprawiane w innych rejonach świata jako roślina ozdobna. Zdarza się też, że ucieka z upraw i dziczeje (min. w Europie, w tym także w Polsce).
Jak wygląda klon jesionolistny? Co go charakteryzuje?
Klon jesionolistny może dorastać do ok. 15-20 m. Tworzy masywny, ale nieforemny i często pokryty bulwiastymi naroślami oraz pędami odroślowymi pień, zwieńczony rozrastającą się nisko ponad ziemią nieregularną, rozłożystą koroną. Konary drzewa są szeroko rozpostarte, a gałęzie rozkrzewione, długie, sztywne i wzniesione do góry. Duże, zielone, nieparzystopierzaste liście, złożone są z kilku par szerokich, grubo ząbkowanych na brzegach, szerokolancetowatych listków oraz listka szczytowego (jak nazwa wskazuje, przypominają liście jesionu). Z wierzchu blaszka liściowa jest zielona i wyraźnie unerwiona, od spodu natomiast jaśniejsza i lekko omszona. Liście osadzone są na długich, cienkich, początkowo czerwonych, później zielonych ogonkach i układają się na pędach naprzeciwległymi parami. Jesienią, przed opadnięciem, przebarwiają się na żółto.
Drzewo kwitnie wczesną wiosną (III-IV) i należy do roślin dwupiennych. Rozwija zebrane w zwisające kępki kwiaty męskie, złożone z długich nitek, zwieńczonych czerwonymi pylnikami oraz zebrane w krótkie w grona kwiaty żeńskie (kwiaty nie posiadają płatków, ale czerwono zabarwienie zalążki skrzydełek oraz dwa długie, kremowe, walcowate znamiona). Po przekwitnieniu z kwiatów żeńskich rozwijają się owocostany (orzeszek tzw. skrzydlak), zaopatrzone w skrzydełka (aparat lotny).
Drzewo tworzy płytki, ale szeroki system korzeniowy. Nie daje jednak odrostów korzeniowych.
Jakie są wymagania klona jesionolistnego i jak go uprawiać?
Klon jesionolistny jest bardzo mało wymagający i tolerancyjny względem warunków uprawy. Wprawdzie preferuje słoneczne stanowiska i żyzne, próchnicze, przepuszczalne gleby, ale poradzi sobie też w cieniu i na każdej typowej, a nawet słabej glebie ogrodowej. Dobrze znosi zanieczyszczone powietrze, zasolone podłoże, suszę i jest całkowicie mrozoodporny.
Klon jesionolistny jako gatunek może być rozmnażany za pomocą nasion (daje też obfity samosiew, przez co może być ekspansywny), jednak odmiany ozdobne poleca się rozmnażać wegetatywnie przez sadzonki zielne, odrosty lub szczepienie.
Pielęgnacja – o co zadbać?
Klon jesionolistny potrzebuje regularnego podlewania w pierwszych latach po posadzeniu, aby dobrze się ukorzenić, ale jako dorosły okaz dobrze znosi suszę. Nawożenie zwykle nie jest konieczne, choć w przypadku młodych drzew warto na wiosnę stosować nawóz wieloskładnikowy.
Gałęzie klonu są kruche, dlatego zaleca się wiosenne przycinanie, które pozwala zachować ładną formę korony i usuwa uszkodzone pędy. W przypadku odmian ozdobnych warto usuwać odrosty i rewersyjne pędy, które mogą zaburzać estetykę drzewa.
Choroby i szkodniki – na co uważać?
Klon jesionolistny nie jest podatny na choroby i szkodniki, jednak czasami bywa porażany przez choroby grzybowe (np. antraknoza, mączniak prawdziwy, plamistości liści).
Jakie zastosowanie ma klon jesionolistny w ogrodzie?
Klon jesionolistny doskonale nadaje się do rekultywacji terenów poprzemysłowych i zaniedbanych nieużytków, a także do uprawy w parkach i zielni miejskiej. Odmiany ozdobne o atrakcyjnie wybarwionych liściach i bardziej kompaktowych rozmiarach mogą być też sadzone w ogrodach, gdzie dobrze wyglądają jako solitery. Jego słabością są jednak kruche gałęzie, które potrafią pękać i łamać się pod wpływem silnego wiatru, dlatego drzewa nie poleca się sadzić w pobliżu ciągów komunikacyjnych, zabudowań czy parkingów.
Uprawiając klon jesionolistny należy pamiętać, że żeńskie egzemplarze mogą bardzo zachwaszczać okolicę (roślina jest zaliczana do inwazyjnych).
Popularne odmiany
- 'Flamingo' – młode liście różowe, starsze zielone z białym obrzeżem, wys ok. 3-5 m
- 'Elegans' – młode liście lekko różowe, starsze wypukłe i podwinięte do dołu, z kremowo-żółtym marginesem, wys ok. 5-8 m
- 'Kelly's Gold' – młode liście złocistożółte z czerwonymi ogonkami, starsze zielonożółte, wys ok. 5-6 m
- 'Aureomarginatum' – liście zielone, z kremowo-żółtym marginesem, wys ok. 5-8 m
Zdjęcia: aga7ta, cilicia, simona, tamu / AdobeStock