Cedr libański (Cedrus libani) to długowieczne, zimozielone drzewo z rodziny sosnowatych (Pinaceae). W naturze można je spotkać na górzystych terenach w Azji Zachodniej (min. w Libanie), ale bywa też uprawiane w wielu innych rejonach świata, gdzie możemy znaleźć jego ogromną ilość odmian.
Cedr libański w naturze może dorastać do ponad 40 m wysokości (odmiany ozdobne są zwykle średniej wysokości, karłowe lub płożące). Drzewo posiada dość gruby, krótki pień, szerokostożkowy pokrój, spłaszczoną w górnej części koronę i rozłożyste, układające się horyzontalnie i lekko opadające na końcach w dół gałęzie. Kora na pniu jest brunatnoszara i podłużnie spękana. Zimozielone igły rośliny układają się na pędach w dwojaki sposób. Na krótkopędach są krótkie, zielone, zaostrzone na końcu i zebrane po kilkanaście lub kilkadziesiąt w gęste pęczki, przypominające nastroszone pędzelki. Na długopędach igły wyrastają rzadko i pojedynczo, a przy tym są sztywniejsze i nieco duże.
Drzewo zakwita wiosną, wydając żółte, wzniesione, wydłużone, kłosowate kwiatostany męskie i mniejsze, czerwonawe, szyskowate kwiaty żeńskie. Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w pękate, stojące, cylindryczne, od góry spłaszczone szyszki, wypełnione nasionami. Po dojrzeniu szyszka rozpada się na drzewie, uwalniając nasiona.
Wymagania i uprawa
Cedr libański to piękne, ale dość wymagające drzewo. W uprawie oczekuje słonecznego, ciepłego, zacisznego stanowiska i przeciętnej, przepuszczalnej, umiarkowanie wilgotnej gleby o obojętnym lub lekko kwaśnym odczynie pH.
Jest odporne na przejściową suszę, ale wrażliwe na mróz (znosi mróz do ok. -15/-17°C), dlatego poleca się uprawiać je w najcieplejszych rejonach kraju, w miejscach osłoniętych od mroźnych, wysuszających wiatrów. Młode egzemplarze przez pierwszych kilka lat dobrze jest też okrywać na zimę np. włókniną.
Cedr libański rozmnaża się z nasion lub przez szczepienie, ale obie metody w warunkach amatorskich są trudne do przeprowadzenia, dlatego do uprawy najlepiej jest pozyskać gotową sadzonkę u producenta.
Zastosowanie
Cedr libański ze względu na swój monumentalny, malowniczy pokrój, najpiękniej prezentuje się w ogrodzie jako soliter. Gatunek sprawdza się przede wszystkim w dużych ogrodach i parkach, ale jego mniejsze odmiany mogą być także uprawiane w mniejszych, przydomowych ogrodach jako solitery na trawniku lub element kompozycji iglastych krzewów ozdobnych. Rośliny pięknie prezentują się też w ogrodach japońskich i żwirowych.
Wybrane odmiany
- 'Glauca' – igły niebieskozielone, wys. ok. 15-20 m
- 'Glauca Pendula' – o płaczącym pokroju i niebieskozielonych igłach, wysokość rośliny uzależniona od wys. podkładki, zwykle ok. 3-5 m
- 'Blue Fountain' – o silnie płaczącym pokroju (pędy zwisają mocno do dołu) i srebrzysto-niebieskich igłach, wys. ok. 2-3 m
- 'Sargentii' – o zwartym, gęstym, płożącym pokroju
- 'Hedgehog' – odm. karłowa, o długich, zielonych igłach i kulistym pokroju, wys. ok. 0,5-1 m
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: OlyaSolodenko/Depositphotos, pictavio/Pixabay, KlaraVlasakova/Depositphotos
Kwiaty cebulowe 
Jesienne kwiaty 
Ogród ozdobny 
Rośliny doniczkowe 
Owoce 
Warzywa 
Zioła 
Łąka kwietna 
Roślina tygodnia 
