Mirt zwyczajny (Myrtus communis) to duży krzew z rodziny mirtowatych (Myrtaceae) pochodzący z rejonu Morza Śródziemnomorskiego. Jest jedną z roślin tworzących niskie, twarde zarośla, typowe dla słonecznych i suchych obszarów śródziemnomorskich (makie). Obecnie uprawia się go na całym świecie, a w Polsce jest dobrze znaną rośliną doniczkową.
Wygląd mirtu zwyczajnego
W naturze osiąga spore rozmiary dorastając nawet do 5 metrów, jednak w uprawie doniczkowej rzadko przekracza 1-1,5 m. wysokości. Cechą charakterystyczną mirtu jest zwarty pokrój i rozgałęzione, sztywne, rudobrązowe pędy, gęsto pokryte małymi, lancetowatymi, ciemnozielonymi, błyszczącymi, skórzastymi liśćmi (które prezentują się atrakcyjnie przez cały rok), po roztarciu wydzielają intensywny, balsamiczny aromat, przypominający eukaliptus.
Mirt kwitnie od maja do września, tworząc w kątach liści białe, pięciopłatkowe kwiaty z licznymi, mocno wystającymi pręcikami, które sprawiają, że kwiat wydaje się być "puszysty". Jesienią kwiaty przekształcają się w jajowate, lekko wydłużone, niebieskie lub białe, jadalne owoce, przypominające jagody.
Wymagania i uprawa mirtu zwyczajnego
Ze względu na brak mrozoodporności, mirt zwyczajny może być uprawiany w naszym kraju jedynie w doniczkach. W sezonie wegetacyjnym oczekuje ciepła, bardzo jasnego stanowiska (osłoniętego przed bezpośrednim słońcem) i umiarkowanie wilgotnego, przepuszczalnego, żyznego, lekko kwaśnego podłoża. Lato może spędzać na tarasie lub w ogrodzie.
Mirt rozmnażany jest zwykle z sadzonek pędowych, gdyż nasiona kiełkują bardzo długo. Sadzonki najlepiej robić na przedwiośniu i w drugiej połowie lata.
Pielęgnacja mirtu zwyczajnego
Krzew nie wymaga systematycznego cięcia, ale bardzo dobrze znosi formowanie. Jeśli chcemy nadać mu bardziej zwartą formę lub ciekawy kształt, zabieg przycinania robimy wiosną.
Zimą roślina potrzebuje okresu spoczynku w niższych temperaturach, dlatego należy ograniczyć jej podlewanie, a doniczkę umieścić w widnym, chłodnym pomieszczeniu (ok. 6-10°C).
Szkodniki i choroby mirtu zwyczajnego
Mirt zwyczajny uprawiany w doniczkach może niestety chorować. Pomimo zawartości w swoich tkankach olejków eterycznych roślina może być atakowana przez mszyce, tarczniki i wełnowce. Wśród chorób, trzeba uważać na zgniliznę korzeni, która może być wynikiem przelania rośliny oraz choroby grzybowe, które objawiają się plamami na liściach rośliny.
Zastosowanie mirtu zwyczajnego
Mirt zwyczajny wspaniale prezentuje się jako soliter w glinianych donicach lub ceramicznych misach, wprowadzając do wnętrza atmosferę romantycznej Prowansji lub słonecznej Grecji. Bywa też wykorzystywany do tworzenia miniaturowych drzewek bonsai. Roślinę można latem wystawiać na taras lub balkon.
Obecnie z jego aromatyczne liście i gałązki wykorzystywane są do produkcji olejku mirtowego, cenionego min. w przemyśle kosmetycznym i farmaceutycznym. Liście i owoce mają też zastosowanie w kuchni jako przyprawa, głównie do dań mięsnych.
Wybrane odmiany mirtu zwyczajnego
- Leucocarpa – podgatunek o białych owocach
- 'Microphylla' – odmiana karłowa, najczęściej dostępna w sklepach
- 'Variegata' – odmiana o biało-zielonych liściach
Ciekawostki o mircie zwyczajnym
Mirt zwyczajny był znany i ceniony już w starożytności – np. w starożytnej Grecji był rośliną poświęconą Afrodycie. Wykorzystywano go w obrzędach religijnych jako symbol nieśmiertelności, miłości, wierności i radości.
Na terenach rejonu Morza Śródziemnomorskiego mirt stanowił ważny element ślubnych bukietów.
Gdzie kupić mirt zwyczajny?
Mirt to roślina łatwa do znalezienia. Jest dostępna w większości sklepów internetowych, które zajmują się sprzedażą roślin domowych.
Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: Floradania.dk, Valter / AdobeStock