Wieczornik damski (Hesperis matronalis) to roślina dwuletnia lub krótkowieczna bylina z rodziny kapustowatych (Brassicaceae). Naturalnie występuje w Azji i w Europie (w tym także w cieplejszych rejonach Polski), ale bywa też uprawiana w ogrodach jako roślina ozdobna.
Jak wygląda wieczornik damski?
Wieczornik damski w porze kwitnienia może dorastać do ok. 0,7-1,2 wys. W pierwszym roku uprawy tworzy gęstą, rozłożystą, niewysoką rozetę odziomkowych, dużych, szerokolancetowatych, zaostrzonych na wierzchołku, zielonych, lekko omszonych liści z wyraźnie zaznaczonym na blaszce unerwieniem i mocnym nerwem głównym. W kolejnym roku rozwija pędy kwiatostanowe.
Roślina kwitnie wiosną (V-VI). Wytwarza omszone, sztywne, wzniesione, nierozgałęzione pędy kwiatostanowe z nielicznymi, szerokolancetowatymi lub jajowatymi liśćmi, zwieńczone groniastymi lub wiechowatymi kwiatostanami, złożonymi z małych, czteropłatkowych, liliowych kwiatów. Ich słodki, przyjemny zapach jest najsilniej wyczuwalny wieczorem. Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w wąskie, smukłe owocostany (łuszczyna), wypełnione małymi nasionami.
Wieczornik damski bywa uprawiany jako roślina dwuletnia, kwitnąca w drugim roku uprawy, ale na rabacie może pozostać następne około 2-3 lata lub zaniknąć po roku.
Jakie są wymagania uprawowe wieczornika damskiego?
Wieczornik damski w uprawie preferuje półcieniste, a nawet zacienione stanowiska i próchnicze, żyzne, lekko wilgotne gleby, najlepiej o obojętnym lub zasadowym odczynie pH. Wieczornik damski jest zwykle dostatecznie mrozoodporny, ale w chłodniejszych rejonach kraju, w czasie bezśnieżnych zim, warto zabezpieczyć go przed mrozem okrywając np. stroiszem.
Wieczornik damski rozmnażany jest głównie przez nasiona, wysiewane wprost do gruntu w maju (roślina daje też samosiew). Zbyt gęste wschody wymagają przerywki. Chcąc uprawiać wybraną odmianę, w jej nasiona najlepiej zaopatrzyć się u sprawdzonego sprzedawcy, gdyż roślina łatwo się krzyżuje i daje zróżnicowane potomstwo. W przypadku odmian, rośliny można też spróbować rozmnożyć przez podział dorosłego egzemplarza.
Pielęgnacja wieczornika
Roślinę należy podlewać umiarkowanie cały sezon z uwagą na to, by jej nie przelewać, gdyż jest na to wrażliwa. Bardzo dobrze reaguje na nawożenie organiczne i produktami do roślin kwitnących.
Po kwitnieniu warto go przyciąć, dzięki czemu latem zakwitnie powtórnie.
Szkodniki i choroby wieczornika
Wieczornik damski nie jest szczególnie podatny na choroby i szkodniki, ale uprawiany w niewłaściwych warunkach może być porażany przez mączniaka prawdziwego lub atakowany przez mszyce.
Jakie zastosowanie znajduje wieczornik damski w ogrodzie?
Wieczornik damski ze względu na swój luźny, rozpierzchły, ażurowy pokrój i drobne kwiaty, szczególnie dobrze prezentuje się w ogrodach wiejskich, romantycznych i naturalistycznych. Na rabacie ładnie komponuje się z orlikami, naparstnicami, rutewkami orlikolistnymi oraz czosnkami ozdobnymi. Może być też elementem łąki kwietnej. Warto sadzić go także w pobliżu altany, kącika wypoczynkowego lub okien domu, aby wieczorem móc podziwiać piękny zapach jego kwiatów. Kwiaty rośliny nadają się też do ciecia.
Popularne odmiany wieczornika damskiego
- 'Albiflora' – odmiana o białych kwiatach,
- 'Lilacina Flore Pleno' – kwiaty liliowo-fioletowe, półpełne
Zdjęcia: Vladimir Arndt, Eileen Kumpf, Larisa Koyashova, leopictures / AdobeStock