Rzeżucha łąkowa (Cardamine pratensis)

Rzeżucha łąkowa (Cardamine pratensis) to bylina z rodziny kapustowatych (Brassicaceae). Naturalnie występuje w Ameryce Północnej, Azji i Europie, w tym także w Polsce, gdzie jest pospolita.

Rzeżucha łąkowa dorasta do ok. 10-15 cm wys., a w porze kwitnienia do ok. 50-60 cm wys. Roślina rozwija dwa rodzaje liści: liście odziomkowe, długoogonkowe, wydłużone, pierzastosieczne, złożone z kilku do kilkunastu owalnych, zielonych listków oraz liście łodygowe, mniejsze, węższe i złożone z wąskich, lancetowatych listków. Liście odziomkowe zebrane są ponad ziemią w luźną, rozłożystą, efektowną różyczkę. Posiadają też ciekawą cechę, gdyż na ich końcach tworzą się pączki przybyszowe, które po zetknięciu z podłożem mogą dać początek nowym roślinom.

Roślina kwitnie wiosną i wczesnym latem (IV-VII), wydając małe, czteropłatkowe, promieniste, liliowo-różowe lub kremowo-białe kwiaty, zebrane na szczycie wzniesionego, rzadko ulistnionego, sztywnego, obłego i pustego w środku pędu w niewielkie, luźne grona. Kwiaty zamykają płatki w nocy i podczas brzydkiej pogody. Po przekwitnieniu kwiaty przekształcają się w owocostany (wąskie łuszczyny), wypełnione drobnymi, ciemnymi nasionami.

Cała roślina jest owłosiona (łodyga może być czasem naga).

Wymagania i uprawa

Rzeżucha łąkowa w naturze zasiedla wilgotne łąki, rowy i zarośla oraz brzegi zbiorników wodnych. Preferuje półcieniste stanowiska oraz żyzne, zasobne w składniki odżywcze, najlepiej ciężkie i stale wilgotne gleby o obojętnym lub lekko kwaśnym odczynie pH.

Gatunek może być rozmnażany przez wysiew nasion, natomiast odmiany ozdobne przez sadzonki liściowe.

Zastosowanie

Rzeżucha łąkowa nie jest typową rośliną ozdobną, ale posiada kilka odmian, które ładnie prezentują się na rabatach naturalistycznych min. w towarzystwie zawilców, serduszek czy niecierpków. Gatunek jest też często wykorzystywany przy tworzeniu łąk kwietnych. Roślina jest także ceniona jako gatunek miododajny, będący pożytkiem dla pszczół.

Roślina posiada jednak również pewne właściwości lecznicze (działa moczopędne, obniża poziom cukru we krwi, wspomaga trawienie) i jest bogata w wit. C, dlatego bywa stosowana w ziołolecznictwie.

Rzeżucha łąkowa jest też rośliną jadalną, której młode liście wykorzystuje się jako dodatek do sałatek, surówek, twarogów, zup lub sosów.

Niestety, mimo rozlicznych zalet rzeżucha łąkowa ma też pewne wady. Wprawdzie rzadko zachwaszcza uprawy roślin użytkowych (np. warzyw), ale jeśli pojawia się na pastwiskach i łąkach kośnych, może utrudniać rozwój innych, bardziej wartościowych paszowo roślin. Może być też rośliną żywicielską szkodników warzyw z rodziny kapustowatych.

Wybrane odmiany

• 'Flore Pleno' – odm. o liliowo-różowych, pełnych kwiatach
  
  

Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: Karelj/Link, "Cardamine pratensis"/peterdesmet/CC0 1.0., 

Czy w opisie są wszystkie informacje, których szukałaś/-eś? Daj znać w komentarzu!