Trzykrotka Andersona (Tradescantia ×andersoniana)

Trzykrotka Andersona (Tradescantia ×andersoniana) to okazała, długowieczna bylina z rodziny komelinowatych (Commelinaceae). Jest międzygatunkowym mieszańcem (a właściwie grupą odmian mieszańcowych pod wspólna nazwą), powstałym ze skrzyżowania innych trzykrotek, w tym min. wirginijskiej (t. virginiana), T. ohiensis oraz T. subaspera.

Trzykrotka Andersona dorasta do ok. 40-70 cm i tworzy sztywne, grube, nagie lub lekko owłosione pędy, pokryte układającymi się naprzemianlegle długimi (13-37 cm), lancetowatymi, trawiastymi, zielonymi, przewieszającymi się łukowato na zewnątrz, bezogonkowymi liśćmi. Liście obejmują łodygę pochewką, tworząc na niej zgubienie, przypominające kolanko. Ulistnione pędy z czasem rozrastają się w duże, gęste, okazałe kępy.

Trzykrotka Andersona kwitnie od maja do września. Na szczytach pędów rozwijają się nieduże, trójpłatkowe kwiaty, z intensywnie żółtymi pylnikami, osadzone na długich, cienkich szypułkach (pączki kwiatowe zwisają główkami do dołu, a po otwarciu wznoszą się do góry). Kwiaty zebrane są w wierzchołkowe baldachy i otwierają się stopniowo, po kilka jednocześnie. Płatki kwiatów pozostają rozchylone w dzień słoneczny, a zamykają się podczas wilgotnej, pochmurnej pogody. Kwiaty w zależności od odmiany mogą być białe lub mieć różne odcienie koloru niebieskiego, czerwonego i różowego.

Włoski pokrywające pędy trzykrotki oraz sok, zawarty w jej tkankach, mogą podrażniać skórę (dlatego zabiegi pielęgnacyjne należy wykonywać w rękawicach).

Owocem trzykrotek są pękające torebki o długości 4-7 mm.

Wymagania i uprawa

Trzykrotka Andersona to roślina łatwa w uprawie. Najlepiej czuje się na stanowiskach półcienistych i na żyznych, próchniczych, stale lekko wilgotnych glebach, ale poradzi sobie też w słońcu lub cieniu i na słabszych podłożach. Dobrze znosi również przejściową suszę i jest tolerancyjna względem pH podłoża.

Jest także w pełni mrozoodporna, wiec nie wymaga zimowego okrycia.

Należy starannie wybrać dla niej miejsce docelowe, ponieważ trzykrotka Andersona może być inwazyjna – jest trudna do usunięcia (łatwo odrasta z części korzeni) i łatwo się rozsiewa (trzeba pamiętać o ścinaniu jej przekwitłych kwiatostanów, zanim zdążą zawiązać nasiona). Rośliny zwykle przycinana się nisko po pierwszej fali kwitnienia w VII.

Trzykrotka Andersona może być rozmnażana z nasion (daje też samosiew), ale ponieważ jest mieszańcem, potomstwo powtórzy cechy odmianowe tylko wtedy, gdy roślina zostanie rozmnożona wegetatywnie np. przez podział kępy lub z sadzonek pędowych.

Zastosowanie

Trzykrotka Andersona tworzy duże, trochę nieporządne, gęste, zielone kępy, przetykane niedużymi, kolorowymi kwiatami, dlatego dobrze prezentuje się na rabatach w towarzystwie innych bylin (min. liliowców, przetaczników, czyśćców, funkii) lub krzewów ozdobnych (np. hortensji, róż).

Wybrane odmiany

• 'Blue Stone' – kwiaty duże, niebieskie
• 'Karminglut' – kwiaty amarantowo-różowe
• 'Eva' – kwiaty białe
• 'Osprey' – kwiaty białe, z fioletowym oczkiem
• 'Purewell Giant' – kwiaty purpurowo-fioletowe
• 'Sweet Kate' – kwiaty fioletowe, liście żółte
• 'Satin Doll' – kwiaty różowe, wys. ok. 30 cm
• 'Angelic Charm' – kwiaty białe, liście żółte
  
  

Ciekawostki

Kwiaty, łodygi i liście trzykrotki wirginijskiej jak i Andersona, są jadalne. Kwiaty mają łagodny smak i dodaje się je do sałatek. Łodygi i liście mogą być używane świeże lub duszone jak szparagi i podobno mają smak zbliżony do szpinaku.

Niektóre trzykrotki należą do roślin wskaźnikowych na promieniowanie i zanieczyszczenia otoczenia – kolor włosków na pręcikach ich kwiatów, który z reguły jest niebieski, zmienia się na różowy pod wpływem promieniowania gamma lub zanieczyszczeń powietrza (np. dwutlenekiem siarki). [wikipedia.org]

Tekst: Katarzyna Józefowicz, zdjęcia: olesia, blikvideo/Depositphotos, Plumbago56/Pixabay, Joshua J-Cotten/Unsplash