Streszczenie artykułu
Dlaczego warto mieć altanę ogrodową?
Altana ogrodowa to dość prosta zabudowa, która jest niezwykle przydatna podczas całego sezonu. Daje schronienie przed wiatrem, deszczem i palącym słońcem, umożliwiając biesiadowanie na świeżym powietrzu nawet przy kiepskiej pogodzie. Zapewnia zadaszone miejsce na meble ogrodowe, które można przyjemnie urządzić, wykorzystując dekoracje i praktyczne dodatki, jak poduszki, ozdobne lampki, czy obrus na stół bez obaw o ich zniszczenie, czy zamoczenie przez deszcz.
Altana to wspaniałe miejsce do odpoczynku, możliwość wygodnego zjedzenia posiłków i idealna przestrzeń na ugoszczenie bliskich. Dzięki temu altana ogrodowa sprawdzi się zarówno w ogródkach działkowych, jak i przydomowych ogrodach, zwłaszcza gdy w budynku nie ma bezpośredniego wyjścia na taras.
Dlaczego lepiej zbudować samemu niż kupić gotową w markecie?
W marketach jest bogata oferta gotowych altan ogrodowych, których ustawienie nie wymaga żadnej wiedzy ani umiejętności. To z pewnością bardzo wygodne rozwiązanie, ale i spore ograniczenie. Budując samodzielnie altanę, mamy całkowity wpływ nie tylko na jej wielkość, ale i ewentualny rozkład pomieszczeń i wygląd, co pozwala na pełne dopasowanie zabudowy do charakteru ogrodu – wybierając ażurową konstrukcję lub budowlę, przypominającą domek.
Samodzielna budowa umożliwia stworzenie dodatkowych pomieszczeń lub wydzielenie przestrzeni i stworzenie np. małego aneksu kuchennego, czy toalety (opcja idealna na działki) oraz narzędziowni, czy komórki do przechowywania, chociażby drewna na ognisko. Jednocześnie własnoręcznie przygotowany projekt pozwala lepiej wykorzystać dostępne w ogrodzie miejsce, wkomponować altanę w istniejącą zabudowę i aranżację roślin oraz dopasować altanę do małego ogrodu przy ograniczonej ilości miejsca.
Jak dobrze wkomponować altanę w ogród? Zasady wyboru lokalizacji
Zanim zaczniemy w ogóle myśleć o budowie, czy nawet projekcie, trzeba wybrać odpowiednie miejsce na altanę. Pozwoli to określić ilość dostępnej przestrzeni, a więc wpłynie na ostateczną wielkość i wysokość budowli, czy nawet rodzaj dachu. Gdzie najlepiej ustawić altanę ogrodową?
Altanę najlepiej ustawić w miejscu zacienionym, aby dobrze chroniła przed słońcem i w taki sposób, żeby z jej wnętrza roztaczał się przyjemny widok na ogród lub sąsiednie obiekty. Na mniejszych przestrzeniach najlepiej wybrać miejsce w pobliżu skraju działki (Uwaga! 1,5 m od sąsiedniej działki przy braku innych zabudowań), co ułatwi lepsze zagospodarowanie przestrzeni. Dobrze, aby altana była w miejscu zacisznym, nieco oddalonym od domu i innych zabudowań.
Jak dobrze zaprojektować altanę ogrodową?
Dobry projekt to podstawa, aby budowa była szybka i bezproblemowa. O czym pamiętać projektując altanę ogrodową?
- Dostępne miejsce – wielkość altany trzeba dopasować do ilości wolnego miejsca, ale też zadbać o to, aby konstrukcja nie była toporna i nie zagracała działki. W projekcie należy uwzględnić też dojście do altany, a więc konieczność przygotowania ścieżki oraz ewentualną możliwość ustawienia grilla pod zadaszeniem lub w jego pobliżu.
- Wyposażenie – warto zastanowić się, co będzie się znajdowało w altanie i ile osób ma tam swobodnie wypoczywać. Stół, krzesła lub ławki, szafki do przechowywania i inne meble oraz akcesoria zajmują sporo miejsca. Ma to ogromne znaczenie dla wielkości altany.
- Dodatkowe pomieszczenia – ażurowe altany to jedna, wspólna przestrzeń, ale altany mogą składać się z większej ilości pomieszczeń, uwzględniając np. miejsce do przechowywania narzędzi, kosiarki i innych sprzętów ogrodowych.
Altana okrągła, czy wiele ozdobnych elementów na pewno sprawią, że budowla będzie wspaniałą dekoracją ogrodu. Jednak wymaga to sporych umiejętności i odpowiedniego sprzętu, dlatego projekt altany należy dostosować do swoich zdolności oraz możliwości czasowych. Lepiej wykonać porządną i prostą bryłę niż męczyć się nad udziwnieniami, których nie będziemy umieli wykonać.
Z czego zbudować?
Najczęściej altany wykonuje się z drewna, które jest trwałe, wytrzymałe i po zaimpregnowaniu odporne na czynniki zewnętrzne. Dodatkowo drewno doskonale współgra z ogrodem niezależnie od jego stylu i charakteru, a przez wybór odpowiedniego gatunku i obróbki drewniana altana może prezentować się wyjątkowo pięknie, jak np. altana zrobiona z okrąglaków, która będzie zachwycająco wyglądać w naturalistycznych ogrodach. Najbardziej polecane jest drewno świerkowe, sosnowe i modrzewiowe.
W ostatnich czasach, w wielu ogrodach spotkamy też często nowoczesne altany z materiałów innych niż drewno. Coraz częściej mają one postać metalowych konstrukcji (pawilonów) lub są murowane. Ich zamysłem jest zwykle to, by jak najbardziej przypominały elewację domu.
Niezależnie od rodzaju zabudowy, należy też przemyśleć, jak zostanie wykończona podłoga – drewniana doskonale izoluje i pięknie wygląda, a betonowa jest trwała i tania.
Jak zbudować altanę krok po kroku?
Coraz więcej osób decyduje się na samodzielną budową altany, co nie jest trudne, o ile ma się podstawowe umiejętności i przestrzega się kilku zasad. Zanim jednak przystąpi się do budowy, warto przygotować niezbędne materiały (mogą się różnić w zależności od projektu i rodzaju zabudowy): drewniane słupy (np. kantówki), belki niezbędne do usztywnienia konstrukcji, materiały na ściany i podłogę, beton, metalowe kotwy, pokrycie dachu, gwoździe i wkręty, a dodatkowo impregnat do drewna.
Krok 1: Wyznaczenie kształtu
Najważniejsze jest wyznaczenie kształtu, co można zrobić za pomocą palików i sznurka. Warto zrobić to dokładnie i ewentualnie wprowadzić poprawki do swojego projektu, jeśli zauważymy, że budowla będzie zbyt mała lub zbyt duża.
Krok 2: Budowa podstawy
Postawienie altany wymaga odpowiedniego przygotowania podstawy, aby konstrukcja była stabilna. Lekka altana może być ustawiona na betonowych stopach fundamentów, w których mocuje się kotwy lub metalowe kształtowniki – to na nich osadza się drewniane bale, a na nich dach i ściany. Po umieszczeniu bali w kotwach należy je porządnie przykręcić śrubami. W przypadku altan ciężkich (np. z cegły, czy kamienia lub z ciężkim dachem z dachówkami) niezbędne jest wylanie fundamentów z betonu.
Krok 3: Impregnacja elementów
Wszystkie elementy drewniane należy zaimpregnować – impregnacja drewna zapobiega zniszczeniom wywołanym przez czynniki atmosferyczne, takie jak wilgoć, promieniowanie słoneczne, czy szkodniki. Dodatkowo zabieg ten pomoże uzyskać pożądany kolor konstrukcji.
Krok 4: Budowa ścian i dachu
Kolejnym etapem jest budowa ścian i dachu altany. Możemy zdecydować się na tradycyjne ściany z desek, które będą zapewniały odpowiednią izolację termiczną i akustyczną, lub zastosować nowocześniejsze rozwiązania, takie jak ściany wykonane z płyty OSB. Należy pamiętać o odpowiednim zabezpieczeniu altany przed deszczem i innymi czynnikami atmosferycznymi poprzez pokrycie dachu odpowiednim pokryciem dachowym. Najczęściej stosowanymi pokryciami są papa i materiały płócienne, ale nie są zbyt trwałe ani estetyczne. Drewniana altana może mieć też dach pokryty gontem drewnianym, łupkiem mineralnym lub strzechą, ale trzeba ją zabezpieczyć specjalnymi preparatami ognioodpornymi.
Czy trzeba mieć zezwolenie na altanę ogrodową?
Prawo budowlane pozwala na budowę dowolnych zabudowań na swojej działce, o ile ich powierzchnia nie przekracza 35 m². Mogą to być jednak tylko zabudowania parterowe, a na działce mogą znajdować się maksymalnie 2 takie obiekty. Altana ogrodowa nie wymaga więc uzyskania pozwolenia budowlanego, ale wymaga zgłoszenia w urzędzie gminy lub miasta. W dokumentach należy podać zakres prac, sposób ich wykonania oraz termin przeprowadzenia prac. Do zgłoszenia można dołączyć wykonany projekt altany – wystarczy prosty rysunek techniczny, który może być wykonany odręcznie. ► Dowiedz się więcej o altanach na działkach ROD z tego artykułu.
Tekst: G.T., zdjęcie tytułowe: Kirk Fisher / AdobeStock
Żywopłot 
Kostka brukowa 
Kominek 
Ziemia / podłoża 
Deszczówka 
Porządki w ogrodzie 
Łąka kwietna 
Ogród Smart 
Podlewanie 
