Zadania roślin wypełniających
Rola roślin "drugiego planu" w kompozycjach balkonowych jest nie do przecenienia. Dzięki nim można wypełnić wolne przestrzenie, uspokoić lub wzmocnić barwy roślin dominujących, a także uzupełnić puste miejsca po roślinach, które z różnych przyczyn straciły walory ozdobne.
Aby jednak rośliny wypełniające spełniły swoje zadanie, należy dobrać je w taki sposób, aby pasowały do całej kompozycji, a ich wymagania były zbliżone do wymagań pozostałych roślin.
- Z tego względu dla kochających słońce pelargonii, heliotropów i petunii, należy wybrać inne rośliny światłolubne – np. kalocefalus Browna, wilec ziemniaczany, lobelia, sanwitalia,
- natomiast dla preferujących półcień begonii bulwiastych, niecierpków czy fuksji, gatunki znoszące rozproszone światło – np. bluszcz pospolity, kocanki włochate (omszone), plektrantus, bluszczyk kurdybanek.
Rośliny wypełniające – gatunki o ozdobnych liściach
• Kocanka włochata (Helichrysum petiolare)
Do najbardziej popularnych roślin wypełniających, należą przede wszystkim kocanki włochate (Helichrysum petiolare). Preferują stanowiska półcieniste, ale jeśli mają zapewnioną stałą wilgotność podłoża, zniosą też pełne słońce. Rośliny dobrze komponują się z większością kwitnących roślin balkonowych, dlatego można sadzić je z różnymi gatunkami.
W kompozycjach równie pięknie prezentują się w postaci odmian o liściach jednobarwnych (np. silnie rosnąca i mocno krzewiąca się odmiana 'Silver' o szarosrebrzystych liściach) jak i odmian o liściach kolorowych (np. 'Rondello' o zielonych liściach z szerokim, kremowym obrzeżem czy 'Golden Leaved' o liściach żółtych).
Kocanki włochate mocno się krzewią i silnie się rozrastają (np. odm. 'Silver'), ale w razie potrzeby można korygować ich pokrój za pomocą cięcia.
• Wilec ziemniaczany (Ipomoea batatas)
Kolejną atrakcyjną i zdobywającą coraz większą popularność rośliną wypełniającą jest wilec ziemniaczany (Ipomoea batatas), o dużych, miękkich, gładkich, bardziej lub mniej klapowanych liściach.
Dostępny w kilku odmianach barwnych (np. zielonożółte 'Light Green' i 'Marguerite', ciemnopurpurowe 'Purple', purpurowo czerwone 'Red', miedzianobrązowe 'Bronze'), doskonale nadaje się do wypełniania kompozycji w wiszących donicach (jego pędy mogą dorastać nawet do ponad 2-3 m długości) i znakomicie sprawdza się w zestawieniach z petuniami i pelargoniami.
Wilec ziemniaczany preferuje stanowiska słoneczne, ale dobrze rośnie także w półcieniu. Oczekuje też żyznej, próchniczej, przepuszczalnej i stale wilgotnej gleby, gdyż jest dość wrażliwy na suszę lub zalanie.
• Bluszczyk kurdybanek (Glechoma hederacea)
Bluszczyk kurdybanek (Glechoma hederacea) to roślina o długich, wiotkich pędach, mogących dorastać do 1,5-2 m dł., dlatego nadaje się do uzupełniania zestawień w wiszących doniczkach.
Pomimo iż roślina kwitnie (kwiaty drobne, niebieskie), jej główną ozdobą pozostają niewielkie, okrągławe i powcinane na brzegach liście, które u odmiany "Variegata", mają dodatkowo ozdobne, białe obrzeże.
Bluszczyk preferuje stanowiska półcieniste, ale jest dość tolerancyjna i może rosnąć także w cieniu lub w słońcu. Nie ma też większych wymagań w stosunku do podłoża, choć nie lubi suszy.
Z racji dużej tolerancji na warunki uprawowe, może być zestawiany niemal ze wszystkimi roślinami balkonowymi.
• Plektrantus koleusowaty (Plectranthus coleoides)
Podobne wymagania co bluszczyk ma także plektrantus koleusowaty (Plectranthus coleoides) zwany komarzycą. Roślina preferuje stanowiska słoneczne i wilgotne podłoża, ale zniesie też większy cień i pełne słońce.
Jej główną ozdobą są dość duże (większe niż u kurdybanka) szerokie, jajowate i karbowane na brzegach liście, które u odmiany 'Marginatus', posiadają dodatkowo ozdobne, białe obrzeże. Pędy plektrantusa mogą dorastać do ponad metra długości, dlatego roślina najlepiej prezentuje się w wiszących donicach.
• Bluszcz pospolity (Hedera helix)
Bardzo wdzięczną rośliną wypełniającą, niezastąpioną przy tworzeniu zestawień z gatunków preferujących stanowiska półcieniste (begonii, fuksji, niecierpków) jest bluszcz pospolity (Hedera helix). Jego długie, ulistnione pędy oraz liczne, skórzaste liście, dodają kompozycji lekkości i romantyczności. Bluszcz preferuje stanowiska półcieniste oraz próchnicze, żyzne i stale lekko wilgotne podłoże.
Rośliny wypełniające – gatunki o ozdobnych kwiatach
• Wilczomlecz 'Diamond Frost' (Euphorbia 'Diamond Frost')
Wśród gatunków kwitnących do wypełniania przestrzeni w donicach, jedno z pierwszych miejsc zajmuje wilczomlecz (Euphorbia) odmiana 'Diamond Frost', który mocno się krzewi i tworzy liczne, cienkie, sztywne pędy, zwieńczone mnóstwem drobnych, białych kwiatków. Wokół roślin dominujących tworzy rodzaj delikatnej, białej mgiełki, uzupełniając i uspokajając całą kompozycję.
Wilczomlecz dobrze rośnie w półcieniu i w słońcu oraz preferuje lekkie, żyzne podłoża. Kwitnie niezawodnie przez cały sezon i dobrze znosi chwilowe przesuszenie. Doskonale nadaje się do tworzenia zestawień z pelargoniami, petuniami, heliotropami, werbenami, koleusami, niecierpkami, fuksjami czy lantanami.
• Bakopa (Sutera diffusa)
Piękną rośliną nadającą się do wypełniania kompozycji roślin balkonowych jest także bakopa (Sutera diffusa), posiadająca liczne, dość duże, białe kwiaty (u odmian różowe lub czerwone).
Roślina mocno się rozrasta, dlatego doskonale nadaje się do uzupełniania kompozycji z pelargonii rabatowych, fuksji, begonii i niecierpków.
Bakopa preferuje stanowiska półcieniste i żyzne, wilgotne podłoża, gdyż podczas suszy oraz w pełnym słońcu szybko więdnie i traci walory ozdobne.
• Lobelia (Lobelia)
Ciekawą rośliną wypełniającą jest też lobelia (Lobelia), posiadająca kwiaty w kilku atrakcyjnych kolorach (chabrowe, niebieskie, białe, różowe, amarantowe) i delikatny, kępiasty pokrój. W przeciwieństwie do bakopy, może być jednak sadzona wyłącznie z roślinami lubiącymi słońce, gdyż nie toleruje zacienienia. Bardzo źle znosi też na suszę, dlatego wymaga gleby żyznej i stale lekko wilgotnej.
Lobelia nie zawsze jest jednak atrakcyjna przez cały sezon. Zdarza się, że kwitnie z przerwami i łatwo pada ofiarą szkodników (np. przędziorków). Kiedy straci walory ozdobne, można ja mocno przyciąć, pobudzając do ponownego kwitnienia lub zastąpić inną rośliną wypełniającą.
• Sanwitalia rozesłana (Sanvitalia procumbens)
Podobne do lobelii wymagania, ma także sanwitalia rozesłana (Sanvitalia procumbens), która także kocha słońce i nie znosi suszy. Roślina tworzy liczne, nieduże, intensywnie żółte kwiaty, przypominające wyglądem małe słoneczka. Doskonale prezentuje się z czerwonymi pelargoniami, ale może też towarzyszyć werbenom i petuniom.
Tekst: Katarzyna Józefowicz; zdjęcia w tekście: Forest & Kim Starr/CC BY 3.0/Link, Drew Avery/CC BY 2.0/Link, Frank Vincentz/CC BY-SA 3.0/Link, Meneerke bloem/CC BY-SA 3.0/Link, Forest & Kim Starr/CC BY 3.0/Link; zdjęcie tytułowe: Gabor Jeszenszky - Pixabay.com