Choć kojarzymy go głównie z pieczonymi ziemniakami i śródziemnomorską kuchnią, rozmaryn to także długowieczna, wiecznie zielona krzewinka, która świetnie radzi sobie w ogrodzie i doniczce. Rozmaryn lekarski (łac. Rosmarinus officinalis) rośnie powoli, ale z czasem potrafi osiągnąć imponujące rozmiary. Problem w tym, że bez przycinania staje się łykowaty, łysieje od środka i trudno z niego cokolwiek zerwać.
Dobra wiadomość? Rozmaryn bardzo dobrze znosi cięcie, a odpowiednio przycinany staje się gęsty, pachnący i znacznie bardziej użyteczny w kuchni.
▶ Ogrodnicza lista zakupów: 12 produktów "must have" na kwiecień – co warto kupić na start sezonu 2025?
Kiedy przycinać rozmaryn?
Najlepszy czas na cięcie rozmarynu to wiosna – zaraz po ustąpieniu przymrozków, gdy roślina zaczyna rosnąć. W naszym klimacie to najczęściej kwiecień lub maj, w zależności od pogody. Wtedy można wykonać silniejsze cięcie formujące – skrócić pędy, nadać kształt i pobudzić krzewinkę do zagęszczania.
Letnie cięcia również są wskazane, ale powinny być delikatniejsze – polegają głównie na przycinaniu końcówek i zbiorze ziół. Jesienią lepiej nie ciąć rozmarynu zbyt mocno, bo osłabiona roślina może mieć problem z przetrwaniem zimy, zwłaszcza w gruncie.
Jak ciąć rozmaryn? Na jaką wysokość przycinać pędy?
Zawsze tnij nad miejscem, gdzie widać młode przyrosty lub parę liści. Nigdy nie przycinaj do gołego, zdrewniałego pędu – z takich fragmentów roślina często już nie wypuści nowych liści. Optymalne cięcie to skrócenie pędów o ⅓ długości, a u młodych roślin nawet o połowę – to pomoże im się ładnie zagęścić.
Nigdy jednak nie usuwaj całej zielonej masy naraz – lepiej ciąć stopniowo, by roślina mogła spokojnie się regenerować.
Narzędzia i technika
Używaj ostrego sekatora lub nożyczek ogrodniczych – czystych i zdezynfekowanych, żeby nie przenieść chorób. Staraj się ciąć pod lekkim kątem i nie zostawiać poszarpanych końcówek, bo mogą szybciej wysychać.
Co zrobić z przyciętym rozmarynem?
To zioło nie lubi się marnować! Po cięciu możesz:
- wysuszyć gałązki i przechowywać jako przyprawę,
- zamrozić świeże listki w kostkach lodu z oliwą,
- włożyć kilka gałązek do octu lub oliwy, tworząc aromatyczne dodatki do dań,
- rozmnożyć roślinę, ukorzeniając młode pędy w wodzie lub wilgotnym piasku.
Regularne cięcie to sekret zdrowego, gęstego i pachnącego rozmarynu. Dzięki niemu roślina zachowuje ładny pokrój, nie łysieje od środka i daje mnóstwo świeżych przyrostów do kuchni. Pamiętaj tylko, by nie ciąć zbyt głęboko w stare drewno – wtedy rozmaryn może się już nie odbudować.
Zdjęcie tytułowe: Svetlana / AdobeStock